اهمیت رویکرد صحیح در قیمت گذاری آب - روش های مختلف
آشنایی با اصول صحیح قیمت گذاری با توجه به نوع و میزان مصرف، می تواند مورد استفاده سرمایه گذار (برای ارائه قیمت پیشنهادی) و هم چنین سرمایه پذیر (برای محاسبه قیمت عرضه) قرار گیرد. در اینجا ضمن تاکید به تفاوت قیمت مالی و اقتصادی، ابتدا به روش های قیمت گذاری اشاره می شود. سپس در پست های آتی مروری به روش های قیمت گذاری در سطح بین المللی می شود. هدف ارائه از جمع بندی نمونه هایی از تجارب دولتی در این فصل، آشنایی با طیف گسترده مبانی است که در تعیین قیمت عرضه یا تعرف هها نقش دارند. بدیهی است هدف اصلی از مرور تجارب قیمت گذاری غیر دولتی، جمع بندی نکاتی است که می تواند در دستیابی به قیمت توافقی مورد استفاده قرار گیرد.
اهمیت رویکرد صحیح به قیمت گذاری آب
تفاوت دیدگاه اقتصادی و مالی در بحث قیمت گذاری حایز اهمیت است. از این رو که هر یک اهداف متفاوتی در پیش دارند. دیدگاه مالی در قیمت گذاری فقط به پوشش هزینه ها و بازگشت سرمایه توجه دارد. در مقابل دیدگاه اقتصادی علاوه بر این موارد به تغییر رفتار مصر فکنندگان در مواجهه با کمیابی آب نیز توجه م یکند. بدون سیستم قیمت گذاری متناسب، مصرف کنندگان انگیزه لازم به منظور استفاده آب در فعالیت های با ارزش را از دست می دهند. به طور مشابه اگر عرض هکنندگان خدمات آبی با تحقق پوشش هزینه ها و بازگشت سرمایه مواجه نشوند، کیفیت این خدمات کاهش خواهد یافت.
روش های مختلف قیمت گذاری
تحلیل سر به سر
یکی از روش های مورد استفاده مدیران بنگاه های اقتصادی برای تعیین سطح بهینه تولید، تحلیل سر به سر می باشد. در این روش منافع و هزینه های تولید در سطوح مختلف با هم مقایسه شده و آن سطح از تولید که منافع و هزینه ها با هم مساوی یا سر به سر می شوند تعیین می گردد. بنگاه ممکن است میزان معینی سود در نظر داشته باشد. این روش سطحی از تولید که سود یاد شده را تامین می کند نیز مشخص می سازد. حداکثرسازی سود در اینجا از برابری هزینه کرانه ای با درآمد کران های حاصل می گردد.
روش تحلیل سربه سر در شرایطی که قیمت کالا و میانگین هزینه متغیر با کم و زیاد شدن میزان تولید تغییر نمی کند ابزار بسیار سودمندی است. از آنجایی که سازه های آبی دارای چنین شرایطی هستند، استفاده از این روش برای یافتن ظرفیت بهینه آنها مناسب به نظر می رسد.
شرایط تولیدات چند محصولی
در صنعت آب، بنگاهی که برای احداث یک سد سرمایه گذاری می کند معمولا چند محصول مانند آب، برق و خدمات رفاهی می تواند تولید کند. استحصال آب به محصولات آب آشامیدنی، آب شهری، آب صنعتی و آب کشاورزی قابل تقسیم است. تولید همه محصولات یاد شده قابل تغییر می باشد، بنابراین با یک نسبت متغیر می توان آب و برق و خدمات رفاهی را تولید کرد . از سوی دیگر بازار آب و برق به نظر مستقل از هم می رسند، ولی بازار آب های شهری، صنعتی و کشاورزی چنین نیستند. بالاخره بازار آب و برق هنوز در اقتصاد ایران دارای ساختار رقابت کامل نیستند. بنابراین بحث چگونگی قیمت گذاری آب و برق از یک طرف و آب های شهری، صنعتی و کشاورزی از طرف دیگر برای هر بنگاه خصوصی یا شرکت غیرخصوصی کاملا مطرح می باشد. برای حداکثرسازی سود در این حالت لازم است، هزینه کرانه ای هر محصول با درآمد کرانه ای آن برابر باشد.
شرایط تولید چند محصول با نسبت ثابت
در طرح های آبی ممکن است چند محصول هم زمان با نسبت ثابتی تولید شوند. مثلا در نیروگاه های برقابی اگر آب پس از خروج از ژنراتورها قابل فروش باشد، برق و آب به نسبت ثابتی تولید ولی به قیمت های متفاوت فروخته می شوند. هم چنین خدمات رفاهی که در دریاچه سدها قابل ارائه است با حجم آب استحصال شده و قابل فروش متناسب می باشد، منتهی نسبت آنها را به سختی می توان تغییر داد. از این رو تعیین مقدار استحصال آب و قیمت فروش محصولات مشترک یک طرح آبی برای سرمایه گذار ی حایز اهمیت می باشد.
برای حداکثرسازی سود در این حالت لازم است، مجموع درآمد کرانه ای محصولات مشترک آب با هزینه کرانه ای استحصال آب برابر باشند.
شرایط تبعیض قیمت
در شرایط انحصار کامل بازار، فروشنده می تواند کالای خود را به مشتریان مختلف به قیمت های متفاوت بفروشد تا سود خود را افزایش دهد. تبعیض قیمت هنگامی اعمال می گردد که بازارهای فروش کالا از هم قابل تفکیک باشند، اما امکان انتقال کالا از یک بازار به دیگری ممکن نباشد. این فرصت برای شرکت های آب و برق و تلفن و گاز به سهولت پیش می آید زیرا کالاهای مزبور بدون لوله کشی یا سیم کشی قابل ارائه نیست. در نتیجه حتی اگر در بازار یا منطقه ای این کالا ارزان فروخته شود، خریدار نمی تواند آن را به بازارهایی که گرا نتر فروخته می شود، منتقل کند.
مصرف کنندگان آب خانگی، آب صنعتی و آب کشاورزی سه بازار مختلف را برای فروشنده آب تشکیل می دهند. زیرا کشش تقاضای آنها برای آب یا به عبارت دیگر حساسیت آنها به تغییر قیمت آب متفاوت است. حساسیت خانوارها در مقابل افزایش قیمت آب شرب کم است زیرا کالای جانشین برای آن در اختیار ندارند، بخش کمی از این مصرف کنندگان قادرند آب را از جاهای دیگر تهیه کنند. در مقابل مصرف کنندگان صنعتی امکان تهیه آب از منابع دیگر یا حتی از محلات دیگر را دارند. به علاوه چون مصرف آنان از خانوارها بیش تر است، برای ایشان صرف می کند که آب را با خودروهای بارکشی حمل کنند. لذا حساسیت آنان به تغییرات قیمت آب بیش تر از گروه نخست است. از این دسته حساس تر کشاورزان هستند که مصرف بسیار بالایی برای آب دارند و به همین جهت حساسیت آنان نسبت به تغییر قیمت آب بیش تر از دو گروه قبلی است.
فروشندگان انحصاری آب از این شرایط برای تبعیض قیمت استفاده کرده و آب را به خانوارها گرانتر و به صنعتگران ارزان تر و به کشاورزان از همه ارزان تر می فروشند. چون امکان انتقال آب از مزارع به محلات مسکونی وجود ندارد، فروشنده می تواند به راحتی میان مشتریان خود تبعیض قیمت کند به شکلی که سود خود را افزایش دهد.
نوع دوم تبعیض قیمت براساس نوع مصرف کنندگان نیست بلکه بر مبنای مقدار مصرف کالااست. به این طریق که هر چه مشتری مقدار بیش تری از کالا خریداری کند، فروشنده آن را ارزان تر می فروشد تا او را به خرید بیش تر تشویق کند. لذا، برخلاف بازار رقابت کامل، قیمت کالا ثابت نیست و به مقدار خرید بستگی دارد.
برعکس اگر هدف کاهش مصرف باشد، باز فروشنده می تواند با اعمال قیمت های تصاعدی کالا را به فروش برساند. با توجه به بی کشش بودن تقاضای آب، مصرف آب متناسب با افزایش قیمت آن کاهش پیدا نمی کند. لذا، با قیمت گذار ی تصاعدی فروشنده می تواند سود خود را افزایش دهد. کاهش قیمت به منظور افزایش فروش برای کالاهایی صورت می گیرد که تقاضای آنها با کشش باشد.
تماس واتساپ: 09190622992 (98+)
شناسه تلگرام مدیر سایت: Basin_Ir_bot@
نشانی ایمیل: www.Basin.ir@Gmail.com
(سوالات تخصصی را در گروه تلگرام ارسال کنید)
_______________________________________________________
تماس با ما
تماس واتساپ
گروه تلگرام ما
هشدارهای ما
آمار و اطلاعات
سفارش پروژه
در منابع آب
نظرات (۰)