گزارش شرکت مدیریت منابع آب ایران نشان می‌دهد تا 28 آذرماه امسال میزان ذخایر آب در مخزن سدهای کشور به 26 میلیارد و 370 میلیون مترمکعب رسیده است. بر اساس آمار دفتر مطالعات پایه شرکت مدیریت منابع آب ایران، مجموع ظرفیت مخازن سدها 50 میلیارد و 500 میلیون مترمکعب بوده که نشان‌دهنده 52 درصد پرشدگی مخازن است.

چگونه می توان سدها را با توجه به خطرات احتمالی آنها طبقه بندی کرد و نحوه انتخاب سیل طراحی ورودی چیست؟

قانون بهسازی دریاچه ها و رودخانه ها (LRIA) اختیار قانونگذاری را برای طراحی، ساخت، بهره برداری، نگهداری و ایمنی سدها به وزیر منابع طبیعی ارائه می دهد. راهنمای اداری قانون بهبود دریاچه ها و رودخانه ها و بولتن های فنی پشتیبانی تهیه شده است تا کارکنان وزارت منابع طبیعی را که مسئول بررسی و تأیید درخواست و راهنمایی متقاضیانی هستند که تحت بخش 14، 16 و 17.2 LRIA به دنبال تأیید هستند، راهنمایی می کنند. همه بولتن های فنی این مجموعه باید همراه با راهنمای اجرایی بهبود یافته دریاچه ها و رودخانه ها خوانده شوند.

بانک اطلاعات جهانی مخزن و سدها موسوم به GRanD v1.1 محصولی از پروژه سیستم آب جهانی است که یک تلاش مشترک بین المللی را برای جمع آوری مجموعه داده های موجود در مورد سدها و مخازن با هدف تهیه یک پایگاه داده واحد، صریح و قابل اعتماد از نظر جغرافیایی برای این پایگاه آغاز شد. نسخه اولیه 1.1 GRanD شامل 6862 رکورد از مخازن و سدهای مرتبط با آنها با ظرفیت ذخیره تجمعی 6197 کیلومتر مکعب است. یازده موسسه شرکت کننده داده ها را از منابع متعددی جمع آوری کرده و مجموعه داده توسط دانشگاه مک گیل مدیریت می شود. گرچه GRanD مورد به روزرسانی قرار گرفته است، GRanD v1.1 برای پشتیبانی از تحقیقات موجود و آینده در دسترس خواهد بود.

معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا گفت: برای استانهای خوزستان، لرستان و کرمانشاه سیلاب پیش بینی شده ولی اگر میزان بارندگی مطابق پیش بینی و اعلام سازمان هواشناسی باشد، این سیلابها قابل مهار و کنترل است.

قاسم تقی‌زاده خامسی در گفت و گو با ایسنا، با بیان اینکه مطابق پیش بینی های سازمان هواشناسی، برای یک ماه آینده مدلهایی را برای مقابله با سیلاب طراحی کرده ایم، اظهار کرد: در برخی استانها همچون خوزستان که معمولا در فروردین ماه دچار سیلاب می شود، مدل ویژه ای را طراحی کرده ایم.

وی با تاکید بر اینکه هدف از طراحی این مدل، ایجاد ساز و کاری برای کنترل سیلابها بوده است، تصریح کرد: با توجه به اینکه مخازن سدها را خالی نگه داشته ایم، می توانیم این کار را انجام دهیم و اگر میزان بارندگی ها مطابق پیش بینی ها باشد مشکلی برای مدیریت سیلاب نخواهیم داشت.

سایه وقوع سیل از ابتدای سال و پس از وقوع سیلاب‌هایی که دامن آن بسیاری از استان‌های کشور را گرفت، بر سر ایران سنگینی می‌کند و در حالی که به تازگی وارد سال آبی ۹۹-۹۸ شده‌ایم، پیش‌بینی‌ها باز هم از بارش بیش از میزان نرمال و احتمال وقوع سیل در نقاط مختلف حکایت دارد. کم‌تر کسی پیش‌بینی می‌کرد درحالی که ایران با خشک‌سالی با عمری بیش از ۱۰ ساله دست و پنجه نرم می‌کند، با کابوس سیلاب مواجه شود. کابوسی که از اواخر سال گذشته آغاز شد و تقریبا همه فروردین‌ماه سال جاری را دربرگرفت و در حالی تبعات آن همچنان پابرجاست که زنگ خطر احتمال وقوع سیل باز هم به صدا در آمده است.

در این راستا، شرکت مدیریت منابع آب ایران در نخستین روز هفته جاری اعلام کرد: مطابق اخطاریه شماره ۴۵ و ۴۶ سازمان هواشناسی مورخ ۱۹ و ۲۰ مهرماه و اعلام دفتر مطالعات پایه شرکت مدیریت منابع آب ایران بارندگی‌هایی در استان گیلان، مازندران و گلستان در تاریخ‌های ۲۰ و ۲۱ مهر ماه بوقوع خواهد پیوست. این پیش‌بینی محقق شد و در تاریخ ۲۱ مهرماه (روز یکشنبه) شاهد وقوع سیل در استان گیلان (شهرستان‌های تالش، ماسال، شفت، صومعه سرا، لنگرود، املش) بودیم.

مخزن Theewaterskloof، آفریقای جنوبی

یک خشکسالی سه ساله که وضعیت منابع آبی را تهدید می کند، مسئولان شهر کیپ تاون در آفریقای جنوبی را به مجبور کرده است تا به توقف تولید آب شیرین بپردازند. در عین حال جمعیت شهر رو به رشد است و تقریبا 4 میلیون نفر و یا بیشتر، به مخازن برای تامین آب نیازمند می باشند. در حالی که خشکسالی بخشی از علل بحران کنونی است، جمعیت رو به افزایشی نیز در حال کاهش و از بین بردن منابع آب است.

براساس آخرین آمار، ورودی سدهای کشور در سال آبی جاری هشت میلیارد و ۸۷۰ میلیون مترمکعب بوده که نسبت به سال قبل ۳۱ درصد کاهش داشته است. در حال حاضر ظرفیت کل مخازن سدهای کشور ۵۰ میلیارد مترمکعب تخمین زده شده است. علاوه بر این ۲۱ میلیارد و ۹۶۰ میلیون مترمکعب آب در مخازن سدها ذخیره شده که نسبت به سال قبل ۱۴ درصد کاهش را نشان می‌دهد.

چرا شنا در مخازن سدها ممنوع است؟

تابستان است و گرما؛ سال‌های سال است که مردم به دلیل طراوت و زیبایی سدها گاه گداری برای فرار از این گرما به کناره این سدها روی می‌آورند. کناره‌های مخازن سدها به دلیل حس طراوتی که از نزدیکی به آب حاصل می‌شود، به عنوان مکان‌هایی پرتردد برای تفریح خانواده‌ها و گذران اوقات فراغت و گردش به شمار می‌روند؛ اما گاهی شاهدیم برخی اعمال و رفتار نسنجیده باعث تلخ شدن خاطرات یک خانواده می‌شود لذا بر همین مبنا شرکت‌های آب منطقه ای،  شناکردن در سدها و تاسیسات آب را ممنوع اعلام می‌کنند.