سند راهبردی پدافند غیرعامل صنعت آب سندی است که به منظور افزایش امنیت و تاب‌آوری زیرساخت‌های آب کشور در برابر تهدیدات مختلف تدوین شده است. این سند شامل بخش‌های مختلفی از جمله موارد زیر است:

• ابر پروژه انتقال آب دریا به فلات مرکزی ایران، مجموعه‌ای از پروژه‌های متنوع با هدف انتقال آب دریای عمان و خلیج فارس به استان‌های مرکزی کشور از طریق لوله‌گذاری با هدف تامین آب مورد نیاز صنایع و معادن و همچنین آب شیرین در ۱۷ استان ایران است.  
• در صورت تکمیل برنامه فعلی این پروژه، حجم آبی که از دریای عمان و خلیج فارس برای صنعت استخراج می‌شود ۸/۳ میلیارد مترمکعب و حجم آب شیرین تولید شده ۲/۷۳ میلیارد متر مکعب برآورد می‌شود.
• جمعیت تحت پوشش این طرح ۴۸/۵ میلیون نفر و مساحت تحت پوشش آن ۱،۳۵۰،۰۰۰ کیلومتر مربع اعلام شده است. پنج مسیر اصلی ابرپروژه انتقال آب از دریای عمان و خلیج فارس در نظر گرفته شده و در حال توسعه است.
• خط اول: ۱۸۰ میلیون متر مکعب آب شیرین شده خلیج‌فارس را با ۹۷۰ کیلومتر لوله از هرمزگان به کرمان و یزد منتقل می‌کند. این طرح در فازهای یک، دو و سه با ۱۲ ایستگاه پمپاژ، با حجم سرمایه‌گذاری ۲۰ هزار میلیارد تومانی اجرا و افتتاح شده است.
• خط دوم: حدود ۲۰۰ میلیون متر مکعب آب در سال موازی با فاز اول (جاده بندرعباس-سیرجان) سپس از منطقه حفاظت شده طارم به سمت شهر یزد می‌رود.
• خط سوم: ۶۰۰ میلیون متر مکعب آب شیرین سازی شده دریا از مبدا تنگه هرمز به مقصد صنایع و مراکز جمعیتی استان اصفهان در دو فاز ۲۰۰ و ۴۰۰ میلیون متر مکعبی از دو طرف تنگه هرمز اجرا می‌شود. از فاز دوم به عنوان خط ششم هم یاد می‌شود. 
• خط چهارم: سالیانه ۸۰۰ میلیون مترمکعب انتقال آب دریای عمان را به استان‌های شرق کشور منتقل می‌کند. این پروژه تا پاییز ۱۴۰۲ تقریبا ۱۲/۸۴ درصد پیشرفت فیزیکی و ۸/۲۶ درصد پیشرفت برنامه‌ای داشته است. 
• خط پنجم: انتقال ۲۱۰ میلیون متر مکعب آب شیرین‌سازی‌شده از خلیج فارس به استان فارس که ۱۰درصد آن به عنوان آب شرب در اختیار مردم قرار گرفته و مابقی تحویل صنایع می‌شود. 
• این طرح حمایت هر دو دولت حسن روحانی و ابراهیم رئیسی و بخش بی‌شماری از نمایندگان مجلس و نیروهای دولتی را به همراه داشته است. 
• این پروژه مخالف هم کم نداشته؛ نقش کلیدی قرارگاه خاتم در اجرای این طرح، مخاطرات احتمالی زیست محیطی و عدم صرفه اقتصادی و … بخشی از دلایل این مخالفت‌ها بوده است. 
• حسین آخانی، استاد دانشگاه و کارشناس محیط زیست فرایند انتقال آب از خلیج فارس را همانند پروژه‌های سدسازی در کشور از روش‌های «مافیای آب» معرفی کرده بود.
• در آبان ۱۴۰۲ علی اکبر کاظمی مشاور وزیر نیرو میزان مصرف سالانه آب در ایران را ۱۰۰ میلیارد متر مکعب اعلام کرده است که از این میزان حدود «۹۰ درصد آن در بخش کشاورزی، ۶ درصد در بخش شرب و بقیه در بخش صنعت» مصرف می‌شود.
• در حال حاضر سالانه بخش کشاورزی معادل ۹۰ میلیارد متر مکعب آب مصرف می‌کند و مصرف آب شرب و صنعت کشور حدود ۱۰ میلیارد متر مکعب در سال است. 
• طرح انتقال آب دریاها در صورتی که طبق برنامه مقامات دولتی بتواند منابع مالی خود را تامین کند در بهترین حالت قرار است تا پایان سال ۱۴۰۴ حدود ۲ میلیارد متر مکعب آب شیرین سازی شده به استان‌های مختلف تزریق کند.
• این طرح در بهترین حالت می‌تواند ۲۰ درصد مصرف مجموع آب شرب و صنعتی کشور را برطرف کند. این میزان معادل ۲ درصد از آب مورد نیاز برای ایران در سال است.

سیستم جهانی آگاهی سیل (GloFAS) یکی از اجزای خدمات مدیریت اضطراری کوپرنیک (CEMS) است. این برای حمایت از اقدامات مقدماتی برای رویدادهای سیل در سراسر جهان، به ویژه در حوضه های بزرگ رودخانه های فراملی طراحی شده است. برای ارائه اطلاعات در مورد رویدادهای جاری و جاری سیل، GloFAS اطلاعات ماهواره‌ها، مدل‌ها و اندازه‌گیری‌های درجا را برای تولید موارد زیر ترکیب می‌کند:

هدف از مدیریت منابع آب، استفاده بهینه و پایدار از منابع آب برای تامین نیازهای فعلی و آینده است. این هدف‌ها شامل چندین جنبه مهم می‌شود:

دانشمندان موسسه مطالعات فضایی گودارد ناسا اخیرا گزارش دادند که می 2024، گرم ترین ماه مه در تجزیه و تحلیل دمای سطح جهانی ناسا، یک سال کامل از دمای ماهانه با رکورد بالا را رقم زد. به همین ترتیب، NOAA اخیرا گزارش داد که ژانویه تا مه 2024 گرم ترین رتبه را در رکورد دمای 175 ساله خود داشته است. بر اساس تجزیه و تحلیل داده های هواشناسی از Climate Reanalyzer، در 19 ژوئن 2024، نیمکره شمالی 1.1 درجه سانتیگراد (1.9 درجه فارنهایت) بالاتر از حد نرمال بود.

در سطح جهانی، باران منبع اصلی آب شیرین برای گیاهان و حیوانات است. ابرهای بارانی علاوه بر جابجایی مقادیر زیادی آب در جو زمین، مقادیر زیادی انرژی را نیز جابه‌جا می‌کنند. هنگامی که آب از سطح تبخیر می شود و به صورت بخار به جو بالا می رود، گرما را از سطح گرم شده توسط خورشید با خود حمل می کند. بعداً، هنگامی که بخار آب متراکم می شود و قطرات ابر و باران را تشکیل می دهد، گرما در جو آزاد می شود. این گرمایش بخش عمده ای از بودجه انرژی و آب و هوای زمین است.

پس از گرم شدن شرق اقیانوس آرام برای حدود یک سال، ال نینو سرانجام در ماه مه 2024 از بین رفت. پدیده آب و هوای طبیعی به ماه‌ها درجه حرارت بالای اقیانوس، بارش شدید در آفریقا، پوشش کم یخ در دریاچه‌های بزرگ، و خشکسالی شدید در آمازون و آمریکای مرکزی. از ژوئیه 2024، شرق اقیانوس آرام در مرحله خنثی قرار داشت، اما این مهلت ممکن است کوتاه مدت باشد.

همگنی در بارش و بارندگی به میزان یکنواختی و توزیع یکسان بارش در یک منطقه یا دوره زمانی مشخص اشاره دارد. این مفهوم در هیدرولوژی از اهمیت بالایی برخوردار است و تأثیرات متعددی دارد. همگنی بارش در پروژه‌های تحلیل سیلاب اهمیت زیادی دارد:

مدل‌های VIC نوعی مدل هیدرولوژیکی هستند که برای شبیه‌سازی چرخه آب در مقیاس‌های فضایی و زمانی مختلف به کار می‌روند. این مدل‌ها بر اساس معادلات تعادل آب و انرژی بنا شده‌اند و می‌توانند طیف وسیعی از فرآیندها از جمله بارش، رواناب، نفوذ، تبخیر و تعرق، ذوب شدن برف و یخ و جریان رودخانه را شبیه‌سازی کنند.

برای عضویت در گروه بزرگ تلگرام مهندسی آب کشور بر روی لینک زیر کلیک کنید. لازم به ذکر است که باید از آی پی کشوری غیر از ایران استفاده نمایید:

هزینه مدل‌سازی دقیق آب‌های زیرزمینی توسط شرکت های معتبر جهانی با استفاده از مدل‌هایی مانند MODFLOW به‌طور کلی، می‌تواند از چند هزار دلار برای مدل‌های ساده تا صدها هزار دلار یا بیش از یک میلیون دلار برای مدل‌های پیچیده و جامع متغیر باشد. و به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:

منحنی های شدت-مدت-فراوانی (IDF) ابزاری مهم در هیدرولوژی برای تخمین بارش حداکثر در مدت زمان های مختلف با دوره های بازگشت معین هستند. این منحنی ها به مهندسان عمران در طراحی سیستم های زهکشی، فاضلاب، کنترل سیل و سازه های آبی کمک می کنند. همچنین از آنها در مطالعات مربوط به منابع آب مانند برنامه ریزی مخازن و مدیریت سیل استفاده می شود.

گرمایش جهانی، که به آن گرم شدن زمین یا تغییر اقلیم نیز می‌گویند، به افزایش تدریجی دمای میانگین زمین و اقیانوس‌ها در بلندمدت اشاره دارد. این پدیده عمدتاً ناشی از فعالیت‌های انسانی است که گازهای گلخانه‌ای مانند دی‌اکسید کربن، متان و اکسید نیتروژن را در اتمسفر آزاد می‌کنند. این گازها گرما را به دام می‌اندازند و باعث گرم شدن سیاره می‌شوند.

گرمایش جهانی، که به آن گرم شدن زمین یا تغییر اقلیم نیز می‌گویند، به افزایش تدریجی دمای میانگین زمین و اقیانوس‌ها در بلندمدت اشاره دارد. این پدیده عمدتاً ناشی از فعالیت‌های انسانی است که گازهای گلخانه‌ای مانند دی‌اکسید کربن، متان و اکسید نیتروژن را در اتمسفر آزاد می‌کنند. این گازها گرما را به دام می‌اندازند و باعث گرم شدن سیاره می‌شوند.

گرمایش جهانی، که به آن گرم شدن زمین یا تغییر اقلیم نیز می‌گویند، به افزایش تدریجی دمای میانگین زمین و اقیانوس‌ها در بلندمدت اشاره دارد. این پدیده عمدتاً ناشی از فعالیت‌های انسانی است که گازهای گلخانه‌ای مانند دی‌اکسید کربن، متان و اکسید نیتروژن را در اتمسفر آزاد می‌کنند. این گازها گرما را به دام می‌اندازند و باعث گرم شدن سیاره می‌شوند.

پیشخوان رصد منابع آب کشور یک سامانه آنلاین است که توسط شرکت مدیریت منابع آب ایران ارائه شده است. این سامانه به منظور ارائه اطلاعات به روز و دقیق در مورد وضعیت منابع آب کشور به عموم مردم و ذینفعان طراحی شده است. در این سامانه می توانید اطلاعات مختلفی راجع به منابع آب کشور، از جمله موارد زیر را مشاهده کنید:

نمک زدایی فرآیندی است که برای حذف نمک و سایر املاح موجود در آب شور یا لب شور به کار می رود تا آن را به آب آشامیدنی یا آب قابل استفاده برای مصارف صنعتی تبدیل کند. این فرآیند در مناطقی که با کمبود آب شیرین مواجه هستند، از اهمیت حیاتی برخوردار است.

مدل‌سازی آب‌های زیرزمینی فرآیند ایجاد یک نمایش ساده‌شده از سیستم آب‌های زیرزمینی برای پیش‌بینی رفتار آن است. مدل‌ها از معادلات ریاضی، داده‌ها و فرضیات برای شبیه‌سازی جریان، کیفیت و تعاملات آب‌های زیرزمینی با محیط اطراف استفاده می‌کنند. اشتباهات رایج متعددی در مدل‌سازی آب‌های زیرزمینی وجود دارد که می‌تواند منجر به نتایج نادرست و گمراه‌کننده شود. برخی از رایج‌ترین این اشتباهات عبارتند از:

 آب‌های زیرزمینی منبع حیاتی آب آشامیدنی، کشاورزی و مصارف صنعتی برای بیش از نیمی از جمعیت جهان است. مدل‌سازی کیفیت آب زیرزمینی فرآیندی است که برای پیش‌بینی و شبیه‌سازی نحوه حرکت و توزیع آلاینده‌ها در آب‌های زیرزمینی استفاده می‌شود. این کار با استفاده از مدل‌های ریاضی و رایانه‌ای انجام می‌شود که عوامل مختلفی را در نظر می‌گیرند، از جمله:

حتی اگر یک مدل آب زیرزمینی همگرا شود، باز هم ممکن است خطاهایی در آن وجود داشته باشد که منجر به نتایج اشتباه شود. مدل آب زیرزمینی یک نمایش انتزاعی از سیستم آب زیرزمینی است. این یک ابزار است که می توان از آن برای شبیه سازی جریان، توزیع و کیفیت آب زیرزمینی استفاده کرد. مدل های آب زیرزمینی برای طیف وسیعی از اهداف از جمله:

هوش مصنوعی (AI) در حال تبدیل شدن به ابزاری قدرتمند برای مدیریت منابع آب در سراسر جهان است. با تجزیه و تحلیل مجموعه داده‌های عظیم از منابع مختلف، مانند داده‌های حسگر، تصاویر ماهواره‌ای و پیش‌بینی‌های آب و هوایی، AI می‌تواند به ما در درک بهتر چرخه آب، پیش‌بینی تقاضا و مصرف آب، شناسایی نشت‌ها و اتلاف، و بهینه‌سازی سیستم‌های توزیع آب کمک کند.

مدل MODFLOW 6 نسخه جدیدی از مدل جریان زیرزمینی آب MODFLOW است که توسط USGS (سرویس زمین شناسی ایالات متحده) توسعه یافته است. این نسخه شامل تغییرات و پیشرفت های متعددی نسبت به نسخه های قبلی مانند MODFLOW-2005 و MODFLOW-NWT است.

وجود سیانوباکترها در مخازن سد لزوماً نشان دهنده سلامت یا عدم سلامت سد نیست. در حالی که سیانوباکترها بخشی طبیعی از بسیاری از اکوسیستم‌های آبی هستند، رشد بیش از حد آنها (که به آن شکوفایی جلبکی گفته می‌شود) می‌تواند مشکلاتی را ایجاد کند. برای ارزیابی سلامت سد، باید به عوامل مختلفی از جمله سطوح کلروفیل، وجود سیانوباکترها، سایر شاخص‌های کیفیت آب و همچنین عوامل محیطی مانند مواد مغذی، دما و شفافیت آب توجه کرد. نظارت منظم بر کیفیت آب و انجام اقدامات لازم برای کنترل مواد مغذی و سایر عوامل که می‌توانند منجر به شکوفایی جلبکی شوند، برای حفظ سلامت مخازن سد و جلوگیری از خطرات احتمالی برای انسان، حیوانات و اکوسیستم‌های آبی ضروری است.

در سال ۲۰۱۵، دقت مدل GFS از مدل‌های پیش‌بینی آب‌وهوای جهانی دیگر عقب افتاده بود. نمونه بارز آن، پیش‌بینی نادرست مسیر طوفان سندی توسط GFS بود که تا چهار روز قبل از رسیدن به خشکی، مسیر آن را به سمت دریا نشان می‌داد، در حالی که مدل مرکز پیش‌بینی‌های میان‌مدت هواشناسی اروپا (ECMWF)  ۷ روز قبل به درستی خشکی‌نشینی طوفان را پیش‌بینی کرده بود. گفته می‌شود دلیل افت دقت GFS، محدودیت منابع محاسباتی در سرویس ملی هواشناسی آمریکا (NWS) بود. در پاسخ به این مشکل، NWS ابررایانه‌های جدیدی را خرید که قدرت پردازش را از ۷۷۶ ترافلاپس به ۵.۷۸ پتافلاپس افزایش داد.

پیش‌بینی آب و هوا فرآیندی علمی برای تخمین شرایط جوی در آینده است. این فرآیند با استفاده از مدل‌های کامپیوتری پیچیده و داده‌های مختلف مانند مشاهدات سطحی و جوّی، داده‌های ماهواره‌ای و مدل‌های اقلیمی انجام می‌شود. پیش‌بینی آب و هوا می‌تواند برای بازه‌های زمانی مختلف از چند ساعت تا چند ماه یا حتی چند سال انجام شود. پیش‌بینی‌های کوتاه‌مدت برای برنامه‌ریزی روزمره و فعالیت‌های کوتاه‌مدت مانند سفر مفید هستند، در حالی که پیش‌بینی‌های بلندمدت برای برنامه‌ریزی‌های بلندمدت مانند کشاورزی و مدیریت منابع آب مفید هستند. در حال حاضر، تعدادی مدل پیش‌بینی آب و هوا در جهان وجود دارند که به دلیل شهرت و دقت بالا شناخته می‌شوند. برخی از مشهورترین و دقیق‌ترین مدل‌ها عبارتند از:

پیش بینی جریان آب ورودی به یک سد چه پیچیدگی هایی دارد و به چه پارامترهایی وابسته است؟ در مجموع، پیش‌بینی جریان آب ورودی به سد یک ابزار مهم برای مدیریت منابع آب، کنترل سیل، تولید برق‌آبی، تضمین ایمنی سد و توسعه پایدار منطقه است. پیش‌بینی جریان آب ورودی به سد یک فرایند پیچیده است که به عوامل مختلفی بستگی دارد. برخی از این پیچیدگی‌ها و پارامترهای وابسته عبارتند از:

انتخاب بهترین شاخص خشکسالی هیدرولوژیک به نیازهای خاص مطالعه و در دسترس بودن داده ها بستگی دارد. خشکسالی هیدرولوژیکی به کمبود آب در منابع آب سطحی و زیرزمینی مانند رودخانه ها، مخازن، سدها و دریاچه ها اشاره دارد. این نوع خشکسالی به طور مستقیم بر کیفیت و کمیت آب آشامیدنی، کشاورزی، صنعت و سایر مصارف انسانی تأثیر می گذارد. خشکسالی هیدرولوژیکی می تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند کمبود بارندگی، افزایش تبخیر و تعرق، و تغییرات اقلیمی باشد. اما خشکسالی هواشناسی به کمبود بارندگی در یک دوره زمانی مشخص اشاره دارد. این نوع خشکسالی اولین مرحله خشکسالی است و می تواند منجر به خشکسالی هیدرولوژیکی و کشاورزی شود. خشکسالی هواشناسی می تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند نوسانات اقلیمی، الگوهای جوی و تغییرات آب و هوایی باشد.

اگر یک منطقه بزرگ مثل یک حوضه آبریز سد برای یک دهه درگیر خشکسالی بر پایه شاخص هایی مثل SPEI تشخیص داده شود و این یک حوضه آبریز بسته باشد؛ چقدر طول میکشد تا اثرات این خشکسالی از سد از بین برود؟ یعنی کسری مخزن تا چند سال بعد از آن ممکن است بر روی سد باقی بماند؟ برای تخمین زمان لازم برای از بین رفتن اثرات خشکسالی بر سد در یک حوضه آبریز بسته، باید به چند عامل کلیدی توجه کرد:

سخنگوی صنعت آب کشور خبر داد - افزایش تراز ۲۶ سانتی‌متری دریاچه ارومیه نسبت به تراز ابتدای سال آبی جاری. سخنگوی صنعت آب کشور گفت: فعالیت‌ سامانه‌های بارشی زمستان در شمال غرب کشور باعث شکل‌گیری ذخیره برفی مناسب، معادل متوسط بلند مدت، در حوضه دریاچه ارومیه شده است. به موجب فعالیت این سامانه‌ها، تراز دریاچه ارومیه نسبت به تراز ابتدای سال آبی جاری 26 سانتی‌متر افزایش یافته است.

بر اساس تجزیه و تحلیل میانگین دمای جهانی سالانه توسط موسسه مطالعات فضایی گدارد، ناسا اعلام کرد که سال 2023 گرم ترین سال ثبت شده است. دانشمندانی که رکورد دما را حفظ می کنند، که از سال 1880 شروع می شود، هر سال یک ناهنجاری دمای جهانی را محاسبه می کنند تا تعیین کنند که دما در مقایسه با دماهای 1951-1980 چقدر تغییر کرده است. هر ماه از ژوئن تا دسامبر 2023 به عنوان گرم ترین ماه ثبت شده ثبت می شود. جولای به عنوان گرم ترین ماه ثبت شده تا کنون رتبه بندی شده است.

تغییرات اقلیمی ناشی از فعالیت های انسانی به همراه عوامل استرس‌زای اجتماعی-اقتصادی آب، شدت خشکسالی را در سوریه، عراق و ایران افزایش داده است. از زمستان 2020 به بعد، منطقه بزرگی در غرب آسیا که هلال حاصلخیز را در اطراف رودخانه‌های فرات و دجله و همچنین ایران را در بر می‌گیرد، از باران‌های بسیار کم و دمای بالا رنج می‌برد. خشکسالی 3 ساله ناشی از آن اثرات شدیدی بر کشاورزی و دسترسی به آب آشامیدنی داشته است. در این منطقه خشک، بخش بزرگی از جمعیت به کشاورزی دیم، به ویژه کشاورزی گندم و دام وابسته است. در حالی که تغییرات نسبتاً زیادی در بارندگی سال به سال وجود دارد، این خشکسالی دومین بدترین خشکسالی در رکورد مشاهده شده بود که ناشی از افزایش دما بود. این در زمانی رخ داد که سایر عوامل اجتماعی-اقتصادی از جمله جنگ جاری در اوکراین با تأثیرات آن بر قیمت انرژی و مواد غذایی، و همچنین درگیری‌ها و ناآرامی‌های سیاسی، پیامدهای خشکسالی را تشدید می‌کنند.

مدیرکل دفتر تحقیق، توسعه و فناوری اطلاعات شرکت مدیریت منابع آب ایران با اعلام برگزاری یک نشست با محوریت توسعه، فراگیری و کاربرد هوش مصنوعی در صنعت مدیریت منابع آب گفت: در این نشست قرار است از نقشه راه کاربرد هوش مصنوعی در مدیریت منابع آب رونمایی شود. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت نیرو(پاون)، مجتبی نوری در خصوص برنامه‌های آتی این شرکت در حوزه پژوهش اظهار داشت: در تاریخ ۴ و ۵ دی‌ماه سال جاری نشست ارائه دستاوردهای پژوهشی شرکت مدیریت منابع آب ایران و شرکت‌های زیر مجموعه برگزار خواهد شد.