کشور ایران در منطقه کمربند خشک و بیابانی جهان قرار گرفته و کویرهای مرکزی آن جزو خشک‌ترین مناطق دنیا به شمار می‌روند. در عین حال موقعیت جغرافیایی، امتداد کوهستان‌های اصلی و تغییرات فاحش تراز توپوگرافی و بالاخره موقعیت سرزمینی نسبت به دریاها و پهنه‌های آبی مجاور یا دور موجبات بروز تنوع در اقلیم کشور را فراهم کرده است.

گسترده‌ترین ناحیه اقلیمی،‌ فراخشک بیابانی با پوشش 65 درصد مساحت کشور است. اقلیم نیمه خشک مدیترانه ای 25 درصد مساحت را پوشش می‌دهد و اقلیم‌های نیمه مرطوب تا خیلی مرطوب تنها 10 درصد وسعت را در برگرفته است که بخش عمده آن در حوضه ساحلی دریای خزر قرار دارد.

از لحاظ رژیم دمایی، اقلیم سرد حدود 47 درصد مساحت کشور را پوشش می‌دهد و پس از آن به ترتیب، معتدل با 22 درصد پوشش، فراسرد با 16.5 درصد و گرم با 14.5 درصد پوشش قرار دارد.