بخش ششم کیفیت آب - پارامترهای بیولوژیکی کیفیت آب :: بیسین - سایت تخصصی مهندسی آب

عضويت در خبرنامه ايـميـل پايگاه بيسيــن - عضويت پس از کليک بر روي لينک فعال سازي که براي شما ارسال خواهد شد تکميل مي شود




بخش ششم کیفیت آب - پارامترهای بیولوژیکی کیفیت آب

4- پارامترهای بیولوژیکی کیفیت آب

آب آشامیدنی مهمترین ماده حیاتی برای انسان است و نباید محتوی میکرواورگانیسم‎های بیماری‎زا باشد. آلودگی بیولوژیکی آب آشامیدنی می‎تواند بیماری‎های عفونی از قبیل وبا، هپاتیت، حصبه و اختلالات ناشی از وجود کرم‎ها یا انگل‎ها در معده و روده را به سرعت گسترش دهد. به این دلیل آزمایش‎های مستمر تشخیص باکتری‎ها در آب به منظور پیشگیری از خطر عفونت، قویاً توصیه می‎شود.

میکرواورگانیسم‎های بیماری‎زا که باعث آلودگی آب می‎شوند، شامل میکروب‎ها، ویروس‎ها، پارازیت‎ها و پروتوزوئرها می‎باشند. همانگوه که اشاره شد میکروب‎ها باعث ایجاد بیماری‎های خطرناکی مانند وبا، حصبه، بیماری‎های اسهال و یا عفونت‎های داخلی در بین مردم می‎شوند که بعضاً بصورت اپیدمی‎های خطرناک، باعث مرگ و میر بعضی از هم وطنانمان شده ‎است. در جدول ذیل مهمترین عوامل میکروبی که می‎توانند آب را آلوده کنند، ارائه شده‎اند. این عوامل اگرچه ممکن است بصورت مستقیم و از فردی به فرد دیگر سرایت کنند، اما بطور عمده توسط آب گسترش و انتشار می‎یابند. بنابراین به بهداشت آب از این نظر باید توجه نمود. 

جدول 2: مهمترین عوامل میکروبی آب و بیماری‎های ناشی از آنها

ردیف عامل بیماری زا بیماری
1 ویبریوکلرا- التور وبا
2 شیگلاها التور
3 سالمونلا تیفی حصبه
4 سالمونلا پارا تیفی  A، B و C شبه حصبه
5 سایر سالمونلاها، پروتئوس، شیگلا اسهال و استفراغ
6 تیپ های پاتوژن اشرشیاکولی اسهال کودکان
7 انواع لپتوسپیرا لپتوسپیروز
8 پاستورلا تولارنسیس تولارمی
 
1-4 انواع باکتری های آب 
میکرواورگانیسم‎های زیادی ممکن است در آب یافت شود که فقط تعداد کمی از آنها ممکن است خطرناک و بیماری‎زا باشند. ذیلاً به بعضی از باکتری‎هایی که در آب یافت می‎شوند اشاره خواهد شد:
1-از باکتری‎هایی که به طور طبیعی در آب زندگی می‎کنند، اسپیریلیوم (Spirillum)، ویبریو (Vibrio)، پسودوموناس (Pseudomonas)، اکروموباکتر (Achromobacter)، و همچنین گونه‎هائی از میکروکوکوس‎ها (Micrococcus) و سارسینا (Sarcina) را می‎توان نام برد.
2-باکتری‎های خاکزی، که توسط باران شسته شده و به رودخانه‎ها و برکه‎ها می‎ریزند. از این گروه می‎توان استرپتومایسیس (Streptomyces)، باسیلوس (Bacillus) و گونه‎های ساپروفیت انتروباکتریاسه نظیر ائروباکتر (Aerobacter) را نام برد.
3-باکتری‎های ساکن در لوله گوارش انسان و حیوانات، چنانچه هر آبی با مدفوع آلوده شود، این میکروارگانیسم‎ها وارد آن شده، و آنرا آلوده و غیر بهداشتی می‎کنند. از این باکتری‎ها می‎توان اشرشیا کلی (Escherichia Coli)، استرپتوکوکوس فکالیس (Streptococcus Faecalis)، کلستریدیوم ولشای (Clostridium Welchii)، گونه‎های بیماریزایی چون سالمونلا (Salmonella) و شیگلا (Shigella) را می‎توان نام برد.
2-4 باکتری های نشانگر آلودگی میکروبی
چنانچه آبی آلوده به باکتری‎های روده‎ای شود، در آن صورت معمولاً باکتری‎های فلور طبیعی روده مانند اشرشیاکلی (Escherichia Coli)، استرپتوکوکوس فکالیس
 (Streptococcus Faecalis)، کلستریدیوم ولشای (Clostridium Welchii)، تعدادشان در مقابل باکتری‎های بیماری‎زا مانند سالمونلا (Salmonella) و شیگلا (Shigella)، در اکثریت می‎باشد، وارد آب شده و می توانند، شناسایی شوند. بدین جهت آنها را میکرواورگانیسم‎های نشانگر (Indicator) می‎گویند. 
در بین این میکرواورگانیسم‎ها، وجود باکتری‎های اشرشیا کلی (Escherichia Coli) در آب نشان‎دهنده آلودگی تازه آب با مدفوع می‎باشد. باکتری‎های استرپتوکوکوس فکالیس (Streptococcus Faecalis) در مقایسه با باکتری‎های اشرشیاکلی، بدلیل آنکه تعداد کمتری از آنها در لوله گوارش وجود دارد ولی سرعت مرگ آنها در حد باکتری‎های اشرشیاکلی می‎باشد، از نظر نشانگر بودن، از اهمیت کمتری برخودار هستند.
3-4 باکتری های کلی فرم (Coliform) و انواع آنها
بطور کلی در مدفوع، میلیاردها میکرواورگانیسم وجود دارد که بسیاری از آنها بی‎ضرر هستند و در حقیقت برای تخریب مواد آلی در مرحله تصفیه بیولوژیکی فاضلاب می‎توانند مفید باشند، که به آنها باکتری‎های کلی‎فرم می‎گویند. چون تعداد میکرواورگانیسم‎های بیماری‎زا در مقایسه با میکرواورگانیسم‎های مفید، بسیار کم هستند و از طرفی تفکیک آنها از یکدیگر دشوار است، بنابراین از میکرواورگانیسم‎های کلی‎فرم که دارای تعداد و تنوع بیشتری هستند و نیز بسادگی در آزمایش مربوطه نیز قابل شمارش می‎باشند، به عنوان شاخص آلودگی آب استفاده می‎شود. 
4-4 شاخص های آلودگی میکروبی مدفوعی آب: 
شاخص های آلودگی میکروبی مدفوعی آب، شامل کلی‎فرم‎ها (Total Coliform)، کلی‎فرم‎های مدفوعی (Faecal Coliform)، استرپتوکوک های مدفوعی و کلستریدیوم پرفرنژنس می باشد. میکروارگانیسم های دیگر نیز می توانند به عنوان شاخص های آلودگی مدفوعی در شرایط معینی مورد استفاده قرار گیرند. ضمناً ویروس های روده ای و کیست بعضی از انگل ها که مقاوم تر از کلیفرم ها (نسبت به ضد عفونی کننده ها) هستند، وجود آنها نیز ممکن است باعث آلودگی آب شود. 
1-4-4 کل کلیفرم ها: 
این گروه شامل باکتری های هوازی و بی هوازی اختیاری، گرم منفی، میله ای شکل، غیر اسپورزا و تخمیرکننده لاکتوز در دمای 35 درجه سانتیگراد (همراه با تولید گاز و اسید) طی 24 تا 48 ساعت می باشند. این کلیفرم ها شامل جنس های اشرشیا کلی، انتروباکتر، کلبسیلا و سیتروباکتر هستند. منشا کلیفرم ها ممکن است خاک و مواد آلی در حال تجزیه و یا فضولات حیوانی و انسانی باشد. لذا با انجام آزمایش وجود یا عدم وجود کلیفرم های مدفوعی می توان به منشا آلودگی پی برد. 
2-4-4 کلیفرم های مدفوعی:
این گروه کلیفرم های مقاوم در برابر حرارت، قادر به تخمیر لاکتوز در دمای 5/44 درجه سانتیگراد هستند و شامل اشرشیا کلی و کلبسیلا پنومونیه می باشد و حضور آنها نشاندهنده آلودگی آب به فضولات انسانی و یا حیوانات خونگرم است. 
3-4-4 استرپتوکوک های مدفوعی:
استرپتوکوک ها به صورت زنجیره مرکب از 4 تا 6 کوکوس (و گاهی تا 50) می باشند. این باکتری ها بی حرکت، بدون اسپور و معدودی نیز دارای کپسول هستند. دمای رشد آنها بین 15 تا 45 درجه سانتیگراد بسته به گونه متغیر است. استرپتوکوک های مدفوعی به آن دسته از استرپتوکوک ها اطلاق می شود که عموماً در مدفوع انسان و حیوانات وجود دارند. این میکروارگانیسم ها عموماً در دستگاه گوارش انسان و حیوانات زندگی می کنند و به ندرت در آب تکثیر یافته و همچنین مقاومتر از اشرشیا کلی و سایر کلیفرم ها هستند. 
4-4-4 کلستریدیوم پرفرنژنس: 
باکتری هوازی، گرم مثبت، اسپورزا، میله ای شکل و احیاء کننده سولفیت است و در کولون جانوران یافت می شود و نماینده تقریبا 5/0 درصد میکروفلورای مدفوعی است. اسپور آنها کاملاً نسبت به شرایط نامساعد محیطی و به گندزدایی مقاومت نشان می دهد، در نتیجه استفاده از این میکروارگانیسم به عنوان یک شاخص آلودگی قدیمی آب پیشنهاد می گردد.
بطورکلی، باکتری‎های کلی‎فرم عمدتاً شامل انواع مختلفی نظیر انتروباکترها و اشرشیاها می‎باشند. بعضی از انواع انتروباکترها در خاک رشد و زندگی کنند، بنابراین وجود کلی‎فرم ها، همیشه به این معنی نیست که منشاء آلودگی فضولات انسان و یا حیوان بوده ‎است. معمولاً وجود اشرشیا‎کلی در آب، ریشه مدفوعی دارد. تشخیص اشرشیاکلی از باکتری‎های خاکزی بسیار مشکل تر است، در نتیجه از کل باکتری‎های مدفوعی به عنوان شاخص آلودگی‎های مدفوعی استفاده می‎شود. 












نظرات (۰)

فرم ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی

درباره بهترين هاي بيسيـــن بدانيد...

Bird

يکي از مهمترين اهداف اين سايت تهيه آموزش هاي روان از ابزارهاي کاربردي علوم آب است.

اهميت مطالعات محيطي با ابزارهاي نوين در چيست؟

امروز با فارغ التحصيلي جمع کثير دانشجويان سالهاي گذشته و حال، با گذر از کمي گرايي ديگر صرف وجود مدارک دانشگاهي حرف اول را در بازار کار نمي زند؛ بلکه سنجش ديگري ملاک؛ و شايسته سالاري به ناچار! باب خواهد شد. يکي از مهم ترين لوازم توسعه علمي در هر کشور و ارائه موضوعات ابتکاري، بهره گيري از ابزار نوين است، بيسين با همکاري مخاطبان مي تواند در حيطه علوم آب به معرفي اين مهم بپردازد.

جستجو در بيسين
سایت مهندسی آب

بیسین - سایت تخصصی مهندسی آب

سایت بیسین با معرفی مهم ترین و کاربردی ترین نرم افزارها و مدل های شبیه سازی در حیطه مهندسی آب، تلاش به تهیه خدمات یکپارچه و محلی از محاسبات هیدرولوژیکی و هیدرولیکی می کند

اطلاعات سايت

  • www.Basin.ir@gmail.com
  • بهزاد سرهادي
  • شناسه تلگرام: Basin_Ir_bot
  • شماره واتساپ: 09190622992-098
  • شماره تماس: 09120523293-098

W3Schools

W3Schools