بانک ایزوتوپی منابع آب کشور
با توجه به وضعیت اقلیمی کشور که در منطقه‌ای خشک و نیمه خشک واقع شده، مدیریت پایدار منابع آب و محیط زیست امری بسیار ضروری تلقی می‌شود. مدیریت یکپارچه منابع آب بدون شناخت دقیق چرخه هیدرولوژی امری غیرممکن خواهد بود. متأسفانه به علت کمبود اطلاعات هیدرولوژیکی، شناخت و درک سیستم هیدرولوژیکی و هیدروژئولوژیکی به ویژه در زمینه مدیریت آب‌های زیرزمینی با چالش مواجه است؛ در این راستا استفاده از ایزوتوپ‌های پایدار آب، به عنوان ردیاب‌های طبیعی موجود در چرخه هیدرولوژی بسیار کارگشا، کاربردی، ساده و در مواردی کاملاً یک روش منحصر به فرد و تعیین‌کننده است.
به طور کلی طراحی یک شبکه مطالعات ایزوتوپی در کشور از آن جهت مورد هدف و ضرورت است که از این طریق می‌توان منشأ بارش‌ها، منشأ و زمان تغذیه آب‌های زیرزمینی، تبادل آب زیرزمینی بین آبخوان‌های مختلف و یا با آب‌های سطحی، کیفیت و آلودگی منابع آب و ... را بررسی و تعیین کرد.
به همین منظور، چندی پیش شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی، طی مراسمی با حضور مدیرکل دفتر داده‌ها و اطلاعات آب کشور و معاون مطالعات پایه و تخصیص حوزه آبریز فلات مرکزی و شرقی کشور، برای نخستین بار در کشور از دستگاه جدید «آنالیز ایزوتوپی آب»، به منظور ایجاد شبکه پایش ایزوتوپی شیمیایی برای ریزش‌های جوی و منابع آب سطحی و زیرزمینی در سطح حوضه فلات مرکزی و شرقی رونمایی کرد.
در این طرح منابع آب جوی زیرزمینی و سطحی در ایستگاه‌های باران‌سنجی و تبخیرسنجی متعلق به وزارت نیرو، چاه‌های آب، چشمه‌ها، قنوات، چاه‌های مشاهده‌ای، پیزومترها، رودخانه‌ها و دریاچه سدها که مهم‌ترین منابع آبی هستند، مورد نمونه‌برداری قرار می‌گیرند.
آنچه در طرح «آنالیز ایزوتوپی آب» به عنوان اهم اهداف دنبال خواهد شد شامل تهیه الگوی ایزوتوپی بارش در کشور به منظور رسم نقشه پهنه‌بندی ایزوتوپی و بررسی ارتباط آن با پارامترهای هواشناسی، زمین شناسی، توپوگرافی و غیره به عنوان مبنای مطالعات ایزوتوپی در چرخه آب کشور، تهیه خط ایزوتوپی مربوط به آب‌های جوی به تفکیک ایستگاه، حوضه آبریز و همچنین به صورت یکپارچه برای کل کشور، بررسی تغییرات ایزوتوپی با توجه به تغییرات مکانی و فصلی بارش در مناطق مختلف کشور و بررسی تغییرات ایزوتوپی با توجه به تغییرات ارتفاع، طول و عرض، جغرافیایی است.
بنابراین گزارش، در مراسم رونمایی از دستگاه جدید «آنالیز ایزوتوپی آب»، مقرر شد که ایجاد بانک اطلاعات ایزوتوپی کشور، اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی در خصوص اهمیت ایزوتوپ‌ها و کاربرد آن در مدیریت منابع آب از طریق انتشار بروشور و فیلم‌های آموزشی و نیز تشکیل کارگروه تخصصی ایزوتوپ در سطح حوضه فلات مرکزی و شرقی در شرکت مادر تخصصی مدیریت منابع آب در دستور کار قرار گیرد.
هدف نهایی از این شبکه، درک بهتر اختلاط منابع تغذیه و سهم بارش‌های محلی و آب رودخانه‌ها در آب‌های زیرزمینی است؛ از آنجا که اسکلت‌بندی این شبکه را ایستگاه‌های آب و هواشناسی وزارت نیرو تشکیل می‌دهد، بنابراین نتایج این طرح قابل توسعه در سایر استان‌های کشور است که به نوبه خود نخستین گام در راستای تشکیل «بانک ایزوتوپی منابع آب کشور» محسوب می‌شود.
شناسه تلگرام مدیر سایت: SubBasin@
نشانی ایمیل: behzadsarhadi@gmail.com
(سوالات تخصصی را در گروه تلگرام ارسال کنید)
_______________________________________________________
تماس با ما
گروه تلگرام ما
هشدارهای ما
آمار و اطلاعات
پروژه
در منابع آب
نظرات (۰)