گزارش روزنامه گاردین از مساله فرونشست در ایران

۰۴ مهر ۰۳ ، ۱۱:۰۱ نويسنده: بهزاد سرهادی

گزارش روزنامه گاردین از مساله فرونشست در ایران: ایران درمحاصره شکاف و فروچاله ناشی از بحران آب زیرزمینی. گاردین در این گزارش با توجه به نتایج کار تحقیقاتی اخیر چاپ شده در مجله Science Advances می‌نویسد. ایران در زمره کشورهایی با بالاترین نرخ فرونشست در دنیا قرار دارد. حدود ۳.۵ درصد مساحت ایران‌ در معرض فرونشست در اثر استخراج آب زیرزمینی قرار گرفته که بسیاری از زیر ساخت ها مانند فرودگاه‌ها و جاده ها را تحت تاثیر قرار داده. بیشترین میزان فرونشست با نرخ بیش از ۳۵ سانتی متر در سال در استان کرمان اتفاق می‌افتد. به گفته معتق یکی از نویسندگان مقاله ایران نیاز فوری به یک اقدام سریع و اعمال یک سیاست منسجم برای مساله آب‌های زیرزمینی دارد.

بر اساس مطالعه‌ای که امسال منتشر شد، کاهش آب‌های زیرزمینی در ایران در حال رسیدن به نقطه بحرانی است. تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهند که شکاف‌ها و فروچاله‌های وسیعی ظاهر می‌شوند و مناطق وسیعی از زمین با سرعت بیش از 10 سانتی‌متر در سال در نتیجه برداشت بیش از حد از آب‌های زیرزمینی فروکش می‌کنند. محققان می گویند ممکن است صدها تا هزاران سال طول بکشد تا این آب دوباره پر شود.

محمود حقیقی و مهدی متق از دانشگاه لایب‌نیتس آلمان، داده‌های ماهواره‌ای جمع‌آوری‌شده بین سال‌های 2014 تا 2020 را برای ارزیابی تأثیر استخراج آب‌های زیرزمینی در سراسر ایران تجزیه و تحلیل کردند. نتایج آنها که در Science Advances منتشر شد، نشان داد که 3.5 درصد از مساحت کشور در حال فرونشست است که استخراج آب های زیرزمینی برای آبیاری علت اصلی آن است. فرونشست بر زیرساخت هایی مانند فرودگاه ها، جاده ها و راه آهن تأثیر می گذارد. شدیدترین ضربه در استان کرمان در جنوب شرق کشور، منطقه پسته‌کش ایران، احساس می‌شود که نرخ فرونشست بیش از 35 سانتی‌متر در سال در آن ثبت شده است.

نرخ فرونشست ایران در بین بالاترین رتبه های جهان قرار دارد و ممکن است در برخی مناطق که سفره های زیرزمینی به طور کامل ریزش کرده اند غیرقابل برگشت باشد. به گفته محققان، این استخراج ناپایدار آب های زیرزمینی تقریباً 90 میلیون نفر را در کشور به بحران آب می کشاند. متق می گوید: «نیاز فوری به اقدام فوری و سیاست منسجم آب زیرزمینی وجود دارد.