در نگاه کلی، چهار سال آخر سری زمانی وضعیتی را نشان می‌دهد که از نظر هیدرولوژیک با یک فرآیند خشکسالی چندساله سازگار است: تأمین آبی کاهش یافته، ذخایر برفی و رطوبت خاک تضعیف شده‌اند و در عینِ حال تنش‌های حرارتی تشدید شده‌اند. این ترکیب «کاهش عرضه» همراه با «افزایش تقاضای اتمسفری» ساختاری فراهم می‌آورد که هم ظهورِ خشکسالی و هم تشدید پیامدهای آن را تسهیل می‌کند. وقتی چهار سال اخیر را مقابل کل دوره آماری قرار می‌دهیم، آشکار است که این دوره از نظر بارش نسبت به میانگین بلندمدت ضعیف‌تر، از نظر دما گرم‌تر و از نظر رطوبت خاک خشک‌تر است. این تفاوت‌های ترکیبی نشان می‌دهد که وضعیت فعلی نه یک ناکامی‌کوتاه‌مدتِ مقطعی، بلکه یک دوره تجمعی است که اثراتش بر زنجیره تأمین آب از برف و رواناب سطحی تا رطوبت خاک و در نهایت آب‌های زیرزمینی قابل مشاهده است.

این برنامه بر اساس سیستم همسان سازی داده‌های زمین جهانی ناسا (GLDAS-2.1) است که از مشاهدات آب و هوا مانند دما، رطوبت و بارندگی برای اجرای مدل سطح زمین استفاده می‌کند. این مدل تخمین می زند که چه مقدار از باران به رواناب تبدیل می شود، چه مقدار تبخیر می شود و چه مقدار به خاک نفوذ می کند. این متغیرهای خروجی که هر سه ساعت محاسبه می‌شوند، در میانگین‌های ماهانه جمع‌آوری می‌شوند و رکوردی از چرخه هیدرولوژیکی به ما می‌دهند که تا ژانویه 2000 برمی‌گردد. رطوبت خاک به اضافه برف ذخیره آب در هر مکان معین است. هر ماه که حجم ذخیره با توجه به شار آب تغییر می کند - شارژ زمانی اتفاق می افتد که بارندگی زیاد باشد، تخلیه رخ می دهد زمانی که تبخیر و تعرق و رواناب بیشتر باشد.