منابع آب در امارات را می توان به دو دسته اصلی طبقه بندی کرد: معمولی مانند آب های سطحی (شامل سیستم های آبی کانال، چشمه ها و سدها) و آب های زیرزمینی (آبخوان های کم عمق و عمیق) و غیر متعارف مانند آب های شیرین شده، فاضلاب های تصفیه شده. و باروری ابرها

آب های سطحی

آب های سطحی ناچیز است و شامل آب های سیلابی، آب های باقی مانده در سدها، برخی نهرهای بسیار کوچک، حوضچه ها و آب چشمه می شود. اینها یا محدود هستند یا در هنگام وجود شیب زمین در جریان هستند و با بارندگی یا آب های زیرزمینی دوباره پر می شوند. به دلیل قرار گرفتن امارات متحده عربی در یک منطقه کمربند خشک، بارندگی محدود است و آب های سیلاب به ویژه در مناطق رسوبی به زمین نشت می کند. بنابراین، ساخت سدها برای برداشت آب باران و ذخیره آب سطحی در پشت آنها و کمک به تغذیه سفره‌های زیرزمینی بسیار مهم است، اگرچه بیشتر آن در اثر تبخیر زیاد از بین می‌رود. میانگین جریان سالانه آب سطحی از طریق وادی ها (دره ها) از 23 میلیون متر مکعب تا 138 میلیون متر مکعب متغیر است.

آب های زیرزمینی

آب زیرزمینی اصلی ترین منبع آب طبیعی است. حجم کل آب زیرزمینی در حدود 640 میلیارد متر مکعب بسیار قابل توجه است، اما تنها 3 درصد آن (حدود 20 میلیارد متر مکعب) تازه است. در محیط خشک امارات متحده عربی، آب های زیرزمینی یک منبع مهم و با ارزش برای تامین منابع شهری و روستایی، حفاظت از محیط زیست و توسعه اجتماعی و اقتصادی است. با این حال، بیشتر آب های زیرزمینی مورد استفاده در امارات از نوع شور هستند. منابع آب زیرزمینی را می توان به منابع تجدیدپذیر (آبخوان های کم عمق) و منابع تجدید ناپذیر (آبخوان های عمیق) تقسیم کرد.

منابع آب زیرزمینی در سفره های زیرزمینی واقع در منطقه باجادا، در بخش شرقی کشور رخ می دهد. سفره‌های زیرزمینی از نهشته‌های مخروط افکنه در امتداد کوه‌های عمان و راس‌الخیمه تشکیل شده‌اند که در سطح وسیعی گسترش یافته‌اند. آبخوان بالایی از شن و ماسه و سیلت، سفره زیرین از سنگ آهک، دولومیت و مارن تشکیل شده است. ضخامت هر دو سفره از 200 تا 800 متر متغیر است. علاوه بر این، سفره های Dammam و Umm er-Radhuma، که به مناطق بیابانی غربی گسترش می یابند، حاوی آب بسیار شور هستند.

تغذیه سفره های کم عمق عمدتاً به رویدادهای بارندگی و رواناب سطحی بستگی دارد و بنابراین ممکن است سال به سال به طور قابل توجهی متفاوت باشد. به دلیل سرعت بالای تبخیر و روان آب های سطحی در مناطق کوهستانی، تنها 10-14 درصد از کل نزولات جوی برای تغذیه سفره های آب زیرزمینی کم عمق نفوذ می کند.

در سال های اخیر، شرایط سفره های زیرزمینی در نتیجه اقدامات انجام شده برای کاهش برداشت از آب های زیرزمینی به سطوح پایدار بهبود یافته است. با این حال، بهبودی کامل چندین نسل طول خواهد کشید. کنترل استخراج از آب های زیرزمینی نیز آغاز شده است، اگرچه هنوز گام های بیشتری برای کاهش حجم برداشت به سطوح پایدار نیاز است. علاوه بر این، مجموعه ای جامع از اقدامات برای مدیریت پایدار آب های زیرزمینی، به ویژه ایجاد برنامه های نظارتی و نظارتی قوی و حفظ سیستم های آبی سنتی مانند افلج (کانال) اتخاذ شده است.

میزان بالای تبخیر در طول تابستان باعث افزایش تجمع نمک در ناحیه ریشه می شود. آب اضافی آبیاری نفوذ می کند و نمک های انباشته شده را به سفره می برد و مشکل زوال آب های زیرزمینی را تشدید می کند. سیستم اصلی آبخوان در نقشه 1 نشان داده شده است.

نقشه 1. سیستم اصلی آبخوان در امارات متحده عربی.

منابع آب غیر متعارف

نمک زدایی

به منظور برآورده کردن الزامات کمی و کیفی استانداردهای آب آشامیدنی، منابع آب خانگی عمدتاً به آب شیرین شده (حدود 99٪) متکی است که به طور مستقیم یا مخلوط با آب های زیرزمینی استفاده می شود.

پس از عربستان سعودی، امارات متحده عربی بالاترین ظرفیت نمک زدایی را در سطح جهان دارد. بیشتر کارخانه‌های نمک‌زدایی از فناوری تولید همزمان چند مرحله‌ای فلاش (MSF) یا تقطیر چندگانه (MED) استفاده می‌کنند، در حالی که تنها دو کارخانه از فناوری اسمز معکوس (RO) استفاده می‌کنند. از سال 2015، 33 کارخانه اصلی شیرین سازی آب در امارات وجود دارد (نقشه 2).

در دسترس بودن آب شیرین‌کن با هزینه‌های نسبتاً کم نیز ممکن است وسیله‌ای جذاب برای تامین نیاز آب صنعتی باشد، زیرا صنایع حاضر بوده‌اند برای آب با نرخ‌هایی بالاتر از نرخ‌های خانگی و کشاورزی بپردازند.

نقشه 2. کارخانه های نمک زدایی در امارات متحده عربی.

انرژی های تجدیدپذیر می تواند نقش کلیدی در کاهش هزینه آب شیرین شده داشته باشد. در واقع، امارات متحده عربی در زمینه توسعه و نوآوری در فناوری سبز بسیار پیشرو است. امنیت غذایی و آب از مسائل مهم کشور است که در حال حاضر بیش از 90 درصد مواد غذایی خود را وارد می کند. علاوه بر این، امارات متحده عربی قصد دارد تا سال 2021 کل انرژی تجدیدپذیر خود را 24 درصد افزایش دهد. انتظار می‌رود تقاضای آب تا سال 2030 حدود 30 درصد رشد کند و نمک‌زدایی آب دریا به انرژی ده برابر بیشتر از تولید آب‌های سطحی نیاز دارد.

فاضلاب تصفیه شده

فاضلاب تصفیه شده یکی از مهم ترین جایگزین ها برای برآوردن برخی از نیازهای فعلی آب و کاهش عدم تعادل عرضه و تقاضا در دراز مدت است. به لطف تکمیل تاسیسات تصفیه فاضلاب و گسترش شبکه های فاضلاب شهری، حجم زیادی از فاضلاب تصفیه شده در دسترس قرار گرفته است. با توجه به ملاحظات زیست محیطی، فاضلاب بدون توجه به کاربرد مورد نظر به طور کامل یا جزئی تصفیه می شود.

در حال حاضر، امارات متحده عربی از امکانات درمانی مدرن با قابلیت های درمانی درجه سوم و پیشرفته بهره می برد. آب تصفیه شده عمدتاً برای اهداف شهری مانند آبیاری باغ ها و محوطه سازی بزرگراه ها استفاده می شود. شهرداری ها مسئول ساخت و مدیریت سیستم های فاضلاب، ایجاد شبکه هایی برای جمع آوری آب طوفان و استفاده مجدد از فاضلاب تصفیه شده هستند. با این حال، نیمی از پساب های تصفیه شده به خلیج فارس تخلیه می شود. دلایل اصلی این امر عبارتند از:

• فقدان شبکه های انتقال و توزیع برای تأمین مصرف کنندگان نهایی (که عمدتاً جنگل ها و شرکت های خصوصی مانند استراحتگاه های گلف هستند).
• تقاضای کمتر به دلیل رکود مالی از 2008-2014.
• موانع فرهنگی، مانند متقاعد کردن کشاورزان برای استفاده از آب بازیافتی.

حدود 79 تصفیه خانه فاضلاب متوسط ​​و بزرگ وجود دارد. در سال 2013، فاضلاب تصفیه شده حدود 615 میلیون متر مکعب یا حدود 14 درصد از کل منابع آبی مصرف شده بود.

باروری ابرها

امارات متحده عربی یکی از کشورهایی است که در زمینه باروری ابرها و باران مصنوعی در منطقه MENA پیشگام است. در سال 2015، 2 میلیون درهم (حدود 550000 دلار) برای عملیات باروری ابرها هزینه کرد.

بارورسازی ابرها معمولاً بر فراز رشته‌کوه‌های شرقی در مرز با عمان انجام می‌شود و هدف آن افزایش سطح سفره‌های زیرزمینی و مخازن این منطقه است. با این حال بارورسازی ابرها بر فراز شهرها نیز انجام شده است. اگرچه این تکنیک موفقیت خود را در افزایش میزان بارندگی ثابت کرده است، اما باید تجزیه و تحلیل دقیق هزینه و فایده انجام شود تا اطمینان حاصل شود که این یک منبع آب قابل دوام در مقایسه با گزینه هایی مانند نمک زدایی یا حتی کمپین های صرفه جویی در آب است. جدول 1 منابع آب امارات را از سال 2002 و پیش بینی ها تا سال 2050 نشان می دهد.

جدول 1: منابع آب تاریخی و پیش بینی شده.

منابع آب مشترک در امارات متحده عربی

امارات متحده عربی هیچ گونه آب سطحی مشترکی ندارد و بنابراین هیچ توافقنامه یا معاهده آبی با هیچ کشور دیگری ندارد. با این حال، از آنجایی که کشورهای شورای همکاری خلیج (GCC) که امارات یکی از آنهاست، سفره های زیرزمینی مشترک دارند، شورای همکاری خلیج فارس باید با یکدیگر همکاری کند تا از این سفره ها به شیوه ای پایدارتر استفاده کند. در حال حاضر هیچ معاهده یا توافقی بر این سفره ها حاکم نیست.