4.8 مدل های بزرگ حوضه آبریز

بیان شده است که در حوضه های بزرگ، همه فرایندهای دستیابی به سیل (یعنی: تشکیل رواناب، جریان یکپارچه سازی و مسیریابی موج سیلاب) یافت می شود. از این رو مدل های مورد استفاده در حوضه های بزرگ از ارزیابی هیدروگراف سیل در حوضه های آبریز با اندازه متوسط ​​که یکپارچه شده اند، شروع می شوند، زیرا در امتداد رودخانه ها شاخه ها به طور متوالی مداخله می کنند.

5.4 منطقه بندی هیدروگراف واحد (هیدروگراف واحد مصنوعی)

هیدروگراف واحد حاصل از داده های ثبت شده در بارندگی است و هیدروگراف مربوط به سیل مربوطه فقط برای حوضه ای که داده ها برای آن موجود بود اعمال می شود. هیدروگراف واحد مصنوعی بر اساس داده های ثبت شده در ایستگاه های اندازه گیری محاسبه می شود و ممکن است برای ارزیابی موج سیل در حوضه های آبریز غیرقانونی با تعیین میزان بارندگی موثر بر حوضه استفاده شود.

3.4 هیدروگراف واحد ژئومورفولوژیک

1.3.4 اصول و روشهای تعیین

عملکرد انتقال حوضه آبریز مستقیماً تحت تأثیر مشخصات ژئومورفولوژی قرار دارد که در شکل 16.4 ارائه شده است. این تأثیر عمدتا به دلیل توپولوژی شبکه رودخانه است زیرا توسط طبقه بندی استرالر و نسبت هورتون و شوم توصیف شده است. این نسبت ها یا پارامترهای ژئومورفولوژیکی عبارتند از:

1.4 هیدروگراف واحد

1.1.4 اصول و تعاریف

هیدروگراف واحد (UH) یک حوضه آبریز به عنوان هیدروگراف حاصل از بارندگی موثر 1 میلی متر به طور مساوی در حوضه در طول زمان D تعریف می شود. مشخصات اصلی زیر هیدروگراف واحد در نظر گرفته شده است (شکل 1.4):

3.8 هیدروگراف جریان

هیدروگراف کل تاریخچه تغییر سرعت جریان از حوضه آبریز به دلیل یک رویداد بارشی را توصیف می کند. درک برخی از مولفه های ساده آن ضروری است.

این یادداشت ها به عنوان رئوس مطالبی برای درک و مقایسه روشهای مختلف هیدرولوژیکی در نظر گرفته شده اند. اینها در درجه اول برای در نظر گرفتن مفاهیم و فنون مختلف هیدرولوژیکی طراحی شده اند تا تفاوتها (و شباهتها) آنها بهتر درک شود. این یادداشت ها نباید به عنوان تنها پایه برای استفاده از این روش ها استفاده شود. متون زیادی در دسترس است که اطلاعات دقیق در مورد مشخصات هر یک از روش ها را ارائه می دهد. قبل از اقدام به استفاده از هر یک از این روش ها، باید با این منابع مشورت شود.

به منظور تخمین سیلاب با دورهای بازگشت مشخص، نظیر 2، 5، 10، 100 ساله و یا بیشتر، در حوضه های آبریزی که برای آنها به علل مختلف داده ای در دسترس نیست چه راهی وجود دارد؟ جواب این سوال در حیطه فعالیت های یک مهندس منابع آب است که بر طبق روابط گسترده هیدرولوژی، می تواند تنها با استفاده از یک لایه مدل رقومی ارتفاع (DEM) آماری جزئی، محاسبات را با دقت قابل قبولی تکمیل کند.

شکل دقیق انجام این مطالعات از حوصله این مطلب خارج بوده و جزییات ریاضی و روش را می توانید در لینک های زیر پیدا کنید. اما لازم است تا برای آشنایی کلی، شرحی بر روند تحلیل ها ذکر گردد. در یک ویدیوی آموزشی که بر روی خروجی های محاسبات مشابهی زده شده است، بیان می شود که می توان با استفاده از اطلاعات هیدروگراف های واحد، داده های باران سنجی، و لایه DEM، و همچنین تنها اطلاعات دبی سنجی حداکثر سالانه، به واسنجی مدل بارش روانابی از منطقه پرداخت که ارقام مشاهداتی آن توسط تحلیل های ریاضی استخراج شده است و نه دبی سنجی صحرایی. برای جزییات بیشتر، ویدیو زیر را ببینید:

شناسایی و به دست آوردن داده های اولیه

قبل از برنامه ریزی و انجام بازدیدهای صحرایی باید با بررسی مجموع های از اطلاعات اولیه و نقشه های عمومی از منطقه با محدوده مطالعاتی آشنایی پیدا کرد. شناسایی داده های مورد نیاز و یا داده های که باید از بازدیدهای مقدماتی به دست آید، کار جمع آوری اطلاعات را در مراحل بعدی آسان تر می سازد. هرچه داده های بیش تری در دسترس قرار گیرد، اعتماد بیش تری به محاسبات و تحلیل های نهایی برای برآورد حداکثر سیل محتمل وجود خواهد داشت. نمودار مراحل تهیه آمار و اطلاعات و بررسی های اولیه آن ها در شکل ذیل آمده است. این مراحل شامل موارد زیر می باشد.

نقشه های توپوگرافی و یا محلی

نقشه های توپوگرافی با مقیاس های 1:250000 و 1:50000 از منطقه و در موارد خاص نقشه های با مقیا س بزرگ تر، مانند 1:25000 ، باید جمع آوری شود. این نقشه ها باید موقعیت پروژه، جاده های دسترسی، جانمایی سد و محدوده حوضه را نشان دهند. نقشه های توپوگرافی ویژه از قبیل نقشه هایی که در طی طراحی سدها مورد استفاده قرار گرفته اند، اغلب از سازمان های ذیربط و یا از شرکت های مهندسین مشاور قابل دسترس هستند. شکل زیر برای نمونه نقشه بخشی از حوضه آبریز رودخانه بختیاری را نشان می دهد که با استفاده از کلیه نقشه های همجوار آن می توان حوضه رودخانه بختیاری را تا محل مورد نظر برای پروژه مشخص (مثلا محل ساختگاه سد بختیاری) مرزبندی نمود.