مبانی طراحی و اجزای اصلی سامانه های آبرسانی
تعریف سامانه آبرسانی
سامانه آبرسانی عبارت است از کلیه تاسیساتی که آب را از منبع تامین به تصفیه خانه یا مخازن ذخیره ی ا مخازن تامین فشار و سپس به مصرف کننده منتقل می کند. سامانه آبرسانی شامل تاسیسات و اجزای زیر است که یک طرح آبرسانی بسته به نوع و محل منابع آب ممکن است شامل تمامی و یا بخشی از این تاسیسات باشد.
تاسیسات آبگیری از منابع سطحی
این تاسیسات شامل آبگیری از رودخانه، برج آبگیر از دریاچه، تجهیزات هیدرومکانیکال، برقی، کنترلی و تجهیزات آشغالگیری برداشت آب و نیز تجهیزات دانه گیری است. مبنای طراحی این تاسیسات براساس تعیین ظرفیت برداشت در دوره طرح بر مبنای حداکثر نیاز آبی روزانه و یا میزان تخصیص آب است. بنابراین ساختمان کلیه تجهیزات باید براساس این ضابطه و سایر ضوابط مربوط به تجهیزات انتقال و پمپاژ انتخاب شوند ولی تجهیزات می توانند به تدریج و برحسب نیاز نصب شوند. برای آشنایی با مبانی و ضوابط طراحی این تاسیسات به استانداردهای مربوطه مراجعه شود.
تاسیسات آبگیری از منابع زیرزمینی
این تاسیسات شامل تجهیزات استحصال آب از چاه ها، چشمه ها و قنوات، نظیر الکتروپمپ ها، لوله ها، شیرآلات و متعلقات مختلف و تجهیزات اندازه گیری برقی و کنترلی می باشد. مبانی طراحی این تاسیسات عبارت است از: تعیین ظرفیت استحصال براساس نتای جآزمایش های پمپاژ و یا اندازه گیری بده آنها در سال های پرآبی و کم آبی، بررسی پروانه و مجوز بهره برداری، حداکثر نیاز آبی روزانه، زمان پمپاژ در شبانه روز، ضوابط فنی در انتخاب تجهیزا ت پمپاژ. برای آشنایی با مبانی و ضوابط طراحی این تاسیسات به استانداردهای مربوطه مراجعه شود.
خطوط انتقال آب خام و آب تصفیه شده
خطوط انتقال، آب خام یا آب تصفیه شده را از محل تاسیسات آبگیری یا تصفیه خانه یا مخازن تعادل به مخازن ذخیره در نقاط مصرف منتقل می کند.
- مبانی فنی طراحی
مبانی طراحی خطوط انتقال عبارت است از: تعیین ظرفیت انتقال در دوره طرح بر مبانی حداکثر نیاز آبی روزانه و یا میزان تخصیص، نحوه انتقال ثقلی یا پمپاژ، جنس مناسب لوله با توجه به مطالعات مختل ف از قبی ل توپوگراف ی مسیر، شرای ط فیزیکی و شیمیایی خاک مسیر خط انتقال، زلزله خیز بودن، رانش و لغزنده بودن زمین، مسایل هیدرولیکی به خصوص بروز جریان ناپایدا ر و در نظر گرفتن سایر ضوابط فنی. در این بخش اهم ضوابط لازم به شرح زیر ارائه می شود:
-- بده (دبی طراحی)
خطوط انتقال براساس بده حداکثر مصرف روزانه و یا رژیم پمپاژ برای انتقال حداکثر مصرف روزانه طراحی م یشوند.
-- فشار آب
فشار آب در خطوط انتقال آب به عوامل هیدرولیکی از قبیل اختلاف ارتفاع در طول مسیر، افت فشار خط، فشار دینامیکی پمپاژ (در خطوط انتقال غیرثقلی)، تغییرات فشار ناشی از قطع ناگهانی جریان (ضربه قوچ) و فشار اسمی خط لوله بستگی دارد.
-- حداکثر فشار مجاز
با توجه به این که اضافه شدن فشار در خطوط انتقال موجب افزایش نشت و حوادث می شود، باید دیدگاه کلی در طراحی خ طوط انتقال به صورتی باشد که با درنظر داشتن جنبه های فنی و اقتصادی، فشار در نقاط مختلف، با رعایت مقادیر حداقل لازم با توجه به پروفیل هیدرولیکی مسیر، کم ترین مقدار ممکن باشد. در هر صورت حداکثر فشار (با احتساب فشارهای ناگهانی ناشی از جریان ناپایدار) در کلیه نقاط خطوط انتقال نباید از 90% فشار اسمی لوله و شیرآلات تجاوز کند.
-- حداقل فشار مجاز
در طراحی خطوط انتقال، حداقل فشار مجاز باید به گونه ای باشد که با توجه به پروفیل هیدرولیکی مسیر، هی چ گاه خط شیب هیدرولیکی، خط پروفیل لوله را قطع نکند. با این حال با توجه به وجود خطاهای احتمالی در عملیات اجرایی یا نقشه برداری، لازم است در هیچ کجای مسیر خط انتقال، فشار کم تر از 5 متر (نیم بار) نشود. درخصوص حداقل فشارهای ایجاد شده در اثر ضربه قوچ، با توجه به تراز ارتفاعی قرارگیری محل طرح از سطح دریا و سایر روابط ترمودینامیکی، مقدار فشار حداقل باید به گونه ای باشد که موجب بخار شدن سیال عبوری از مقطع مورد نظر نشود. متذکر می شود موضوع حداقل فشار باید در خصوص کارکرد صحیح شیرهای تخلیه هوا به علت کاهش فشار نیز کنترل شود.
-- سرعت آب
به منظور جلوگیری از افت فشار بیش از حد ناشی از اصطکاک زیاد، حفظ آب بندی لوله ها و متعلقات و کاهش تنش در محل اتصالات و جلوگیری از افزایش افت دینامیکی پمپاژ، جلوگیری از افزایش دامنه نوسانات فشار مثبت و منفی ناشی از قطع ناگهانی جریان آب، حداکثر سرعت مجاز در خطوط انتقال با توجه به نکات فوق و رعایت مسایل فنی و اقتصادی 1/6 متر بر ثانیه توصیه می شود. به منظور جلوگیری از رسوب گذاری در لوله ها و تغییر شرایط کیفی آب از جمله بو و مزه، حداقل سرعت آب در خطوط انتقال آب شرب 0/3 متر بر ثانیه توصیه می شود.
تبصره: حداقل سرعت در خطوط انتقال آب خام در صورتی که برای آن پیش رسوبگیری در نظر گرفته شده باشد، برابر 0/6 متر بر ثانیه توصیه می شود. در غیر این صورت مقدار حداقل سرعت 0/9 متر بر ثانیه در نظر گرفته شود.
در هرحال در خطوط انتقال آب ثقلی سرعت حداکثر آب در لوله و شیرآلات نباید از 3 متر بر ثانیه تجاوز کند. استفاده از سرعت های بالا تا سقف سرعت حداکثر باید با بررسی تمام جوانب فنی و اقتصادی برای انواع لوله ها توجیه شود.
-- انتخاب قطر لوله
قطر خط لوله انتقال با توجه به بده و محدودیت سرعت و فشار، تعیین می شود. در خصوص خطوط انتقال غیرثقلی به منظو ر صرفه جویی اقتصادی، قطر لوله با توجه به مقایسه هزینه های تهیه و اجرای لوله و هزینه پمپاژ با یکدیگر انتخاب می شود. همچنین پس از تعیین هزینه های جاری و بهره برداری و نگهداری و تبدیل آن به ارزش فعلی و مقایسه ارزش فعلی سرمایه گذاری ها برای اقطار مختلف، قطر مناسب تعیین می شود.
تماس واتساپ: 09190622992 (98+)
شناسه تلگرام مدیر سایت: Basin_Ir_bot@
نشانی ایمیل: www.Basin.ir@Gmail.com
(سوالات تخصصی را در گروه تلگرام ارسال کنید)
_______________________________________________________
تماس با ما
تماس واتساپ
گروه تلگرام ما
هشدارهای ما
آمار و اطلاعات
سفارش پروژه
در منابع آب
نظرات (۰)