تجارب کشورهای مختلف از آثار و پیامدهای مخرب انتقال آب بینحوضهای
تجارب کشورهای مختلف دنیا نشان داده طرحهای انتقال بینحوضهای دارای آثار و پیامدهای متعدد منفی و ناگوار بوده از جمله تغییر اقلیم منطقه، فرسایش خاک، رکود اقتصادی، شوری خاک، مناقشات اجتماعی، مهاجرت، فقر و ... را به دنبال داشته است. تامین آب برای نیازهای بشر از بزرگترین چالشهایی است که به ویژه ساکنان مناطق خشک و نیمهخشک با آن مواجهاند به گونهای که در این مناطق با افزایش جمعیت و روند رو به رشد توسعه کشاورزی و صنعت، سرانه آب قابل استحصال رو به کاهش است.
لذا از دیرباز به دلیل توزیع نایکنواخت نزولات جوی و نیز مجاورت برخی مناطق خشک و نیمهخشک با مناطق پربارش، انتقال بین حوضهای آب در قالب طرحهایی برای ایجاد شرایط مناسب برای توسعه فعالیتهای انسانی مطرح بوده است اما تجارب کشورهای مختلف دنیا نشان داده طرحهای انتقال بینحوضهای دارای آثار و پیامدهای متعدد منفی و ناگوار بوده به گونهای که برخی از این طرحها در کشورهایی مثل امریکا و روسیه در نیمه راه تعطیل شدهاند.
در این مجال به برخی از آثار و پیامدهای منفی طرحهای انتقال آب در کشورهای مختلف دنیا اشاره میکنیم.
پروژه انتقال آب بینحوضهای در چین
پایین رفتن سطح سفرهآب زیرزمینی در مناطق خشک شمالی و شوری خاک
فرسایش خاک و اختلال در زهکشی طبیعی در مراحل اجرا
آلودگی بالای آبهای سطحی و شدت رسوبگذاری
تخریب زیستگاه حیات وحش، پارکها، مناطق تفریحی و مکانهای تاریخی
رسوبگذاری در آبراهه احداثی
فسافات ناشی از فلزات سنگین سمی آزاد شده موجود در رسوبات
تغییر اقلیم منطقه
تغییر در تعادل آب رودخانه یانگتسه
مهاجرت، افزایش بیماریهای ناشی از آب و افزایش تبخیر و تعرق
رشد آلودگی صنعتی
مهاجرت و بیخانمانی حدود نیم میلیون نفر
پروژه انتقال آب در امریکای شمالی
ایجاد زیستگاههای بزرگ آبی
اختلال در وضعیت هیدرولوژیکی و مرفولوژیکی منطقه، کاهش انتقال مواد مغذی به پایین دست و مرگ و میر ماهیها در اثر احداث سد
کم شدن سطح تراز رودخانه در پاییندست
کاهش تنوع گونهای به علت ذخیر آب رودخانه در دریاچههای احداثی
استقرار گونههای مهاجر مقاوم به شرایط حاضر
کاهش تولید مثل ماهیها، کاهش منابع غذایی، انقراض موجودات و گیاهان آبزی اعماق آبها به علت گل آلودگی
افزایش سطح آب، فرسایش و رسوبگذاری
افزایش چند سانتیمرتی سطح آب دریاچهها به علت انحراف رودخانهها
افزایش کدورت، کاهش کیفیت آب، تخریب زیستگاه موجودات، فقر و مهاجرت به علت افزایش فرسایش در مخازن
پروژه انتقال آب بینحوضه ای سیبریا در روسیه
افت سطح آب
یخ زدگی آب در آبراهه به علت کاهش درجه حرارت آب
کاهش جریان سیلیس محلول
مهگرفتتگی و کاهش تابش خالص دریافتی در نتیجه افزایش درجه سطح دریا
تداخل آب شور و شیرین
تشدید رانش زمین و فرسایش در مکانهای خاص
کاهش توان تولیدی دشتهای سیلابی
کاهش تخمریزی ماهیها و کند شدن فرآیندهای بیولوژییکی
جایگزین شدن علفهای هرز با گونههای کشاورزی
کاهش قابلیت کشت اراضی به علت افزایش سطح آب زیرزمینی
شوری خاک
کاهش تغذیه سفرههای آب زیرزمینی در نتیجه احداث آبراههها
هجوم گونههای مهاجم
پروژه انتقال آب بینحوضهای در نامیبیا
انقراض گونههای ماهی و مهاجرت گونههای مهاجم آبزیان
رشد جلبکها در آبراهه و افت کیفیت آب
اثر آبراهههای باز بر مهاجرت و مرگ و میر سالانه جانوران
تلفات 17500 گونه جانوری در سال اول بعد از انجام پروژه
تلفات ناشی از تبخیر و تعرق آب از آبراهههای باز
برداشت آب زیرزمینی و اثرات آن بر گیاهان و جانوران منطقه
پروژه انتقال آب از لاس وگاس به نوادا
کاهش جریان آب رودخانهها
کاهش سطح آب زیرزمینی
تاثیر بر زندگی روستاییها
پروژه انتقال آب بینحوضه ای در اسپانیا
کاهش جریان رودخانه در حوضه مبدا و از بین رفتن گونههای ماهی
افزایش مصرف آب
مناقشات اجتماعی
پروژه انتقال آب بین حوزهای در استرالیا
تخریب زیستگاه آبزیان
تغییرات در نوع بیمهرگان و ماهیها
کاهش گونههای بومی و تهاجم گونههای مهاجم
تغییرات اکولوژیکی رودخانه
پروژه آریزونا به کلورادو در امریکا
مشکلات محیط زیستی و هزینه بالا
پروژه انتقال آب بینحوضهای در آفریقای جنوبی
طغیان رود، تغییرات رژیم جریان، تغییر در کیفیت آب و تغییرات در وضعیت حفاظتی به علت احداث سد
فرسایش خاک و کاهش کیفیت آبهای زیرزمینی در اثر ایجاد آبراهه انحراف
آبگیری آبراهه و دشت سیلابی، تغییرات در رژیم جریان، انتقال گونهها و تغییر در کیفیت آب در حوضه مقصد و تغییرات رژیم جریان در حوضه مقصد
مرگومیر ماهیها در سال بهرهبرداری شده
انتقال بیولوژیکی ماهیها، جایگزین شدن ماهیهای مهاجر با ماهیهای بومی و آلودگی در رودخانه مقصد
رکود اقتصاد کشاورزی منطقه
پروژه انتقال آب بین حوضهای در لسوتو
احتمال افزایش رشد جلبکی در رودخانه مقصد
تغییرات کیفیت، درجه حرارت آب و متغیرهای هیدرولوژیکی در یکی از دو حوضه
سیلهای مکرر و انقراض گونههای ماهی و افزایش رسوبات رودخانهای
از دست رفتن 11هزار هکتار زمین کشاورزی و ضرورت واردات غذا
شناسه تلگرام مدیر سایت: SubBasin@
نشانی ایمیل: behzadsarhadi@gmail.com
(سوالات تخصصی را در گروه تلگرام ارسال کنید)
_______________________________________________________
نظرات (۰)