آب زیرزمینی از منابع طبیعی ارزشمند به شمار می‌آید و در بسیاری از بخش‌های جهان، از جمله ایران، منبع مهم تأمین آب شرب، آبیاری و صنعت است و نیز در حفظ اکوسیستم‌های وابسته به آب زیرزمینی نقش مهمی دارد. فشار بر کمیت و کیفیت منابع آب زیرزمینی به شکل قابل ملاحظه‌ای افزایش یافته است. در سطح جهان، برداشت آب زیرزمینی به شکل کاملاً بارزی افزایش یافته است و کیفیت آن به شکل فزاینده‌ای به سبب آلوده‌شدن و نفوذ شوری کاهش می‌یابد. با این همه، سیاست‌های تخصیص آب زیرزمینی همپای فشارهای فزاینده تحول نیافته است. در ارزیابی وضعیت آب زیرزمینی، چالش‌های ذاتی وجود دارد 

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو: برای برقراری تعادل در مصرف نیازمند نظام حکمرانی آب هستیم/ بازچرخانی آب در صنعت، برای پاسخگویی به نیازهای جدید

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو بر ضرورت برنامه‌ریزی مدرن تخصیص آب تاکید کرد و گفت: برای برقراری تعادل در مصرف، نیازمند نظام حکمرانی آب هستیم و بایستی شرایطی فراهم شود تا با همان منابع موجود آب، این میزان آب بین بخش‌های مختلف توسعه به اشتراک گذاشته شود.

یکی از کارکردهای مفید WMS، نمایش هیدروگراف ها است. اما آیا می دانید WMS روش های زیادی برای نمایش هر هیدروگراف ارائه می دهد؟ با استفاده از گزینه های نمایش هیدروگراف به شما امکان می دهد نمایش هر هیدروگراف را تغییر دهید تا داده هیدروگراف بهتر نشان داده شود. برای سفارشی کردن صفحه نمایش هیدروگرافی WMS، بر روی هیدروگراف کلیک راست کرده و Display Options را انتخاب کنید. این پنجره گزینه هایی برای تغییر صفحه نمایش برای آن ایجاد می کند.

شکل 1: ورودی ها، خروجی ها و تغییر در ذخیره سازی آبخیزداری.

حوضه آبخیز را می توان به عنوان "منطقه توپوگرافی تعریف کرد که در آن رواناب آب سطحی جریان می یابد تا به یک نقطه خاص از یک رودخانه یا به عنوان آب دریاچه ای مانند تخلیه شود" (شیمون، 2010)، به این ترتیب یک حوزه آبخیز به عنوان یک جمع کننده بزرگ آب تبدیل می شود. ورودی آب به رواناب و ذخیره آب مبدل می شود (چاووری، 2012). دانستن ویژگی های هیدرولوژیکی حوزه آبخیز (بارش، رواناب، تبخیر و تعرق در آب های زیرزمینی) این امکان را برای ارزیابی منابع قابل دسترسی مکانی و زمانی آب فراهم می کند، این همچنین برای تخصیص منابع آب و کنترل جریان مفید است. تعادل آب ابزاری است که با استفاده از اصل حفاظت از انبوه یا معادله پیوستگی، شناخت ویژگی های حوضه را امکان پذیر می سازد (رز، 2004 ؛ اسام، 2007)، طبق اصل rhis، هرگونه اختلاف بین ورودی ها و خروجی ها باید در تغییر در ذخیره سازی منعکس شود. آب در محدوده بودجه (یونسکو، 1988 ؛ شیمون، 2010).

مدیریت آبهای زیرزمینی جنبه های کمی و کیفی را در نظر می گیرد. توسعه شهری در کشورهای نوظهور با خدمات بهداشتی مطابقت ندارد و گاهی اوقات منبع آب نیز محل دفع فاضلاب است. این یک آموزش سریع در مورد شبیه سازی گروهی از تأثیر الاستیک بر روی چاه آب در نیجریه است. شبیه سازی با MODFLOW و MT3DMS در شرایط گذر بیش از 70 سال انجام شده است.

ادامه بهره برداری از آب های زیرزمینی در آب و هوای خشک باعث ایجاد سناریوی شدید جریان و ذخیره آب های زیرزمینی می شود. با افزایش نرخ پمپاژ، جریان های حاصل از شارژ، ذخیره و آب دریا افزایش می یابد. با گذشت زمان، آب دریا وارد آبخوان می شود و به چاه ها می رسد و بر کیفیت آب تأثیر می گذارد. این آموزش تاثیر بهره برداری شدید از آب زیرزمینی 50 چاه در یک دوره شبیه سازی 60 ساله را نشان می دهد.

برای بیش از 30 سال، برنامه MODFLOW توسط دانشگاهیان، مشاوران خصوصی و دانشمندان دولتی برای شبیه سازی دقیق، مطمئن و کارآمد جریان آب های زیرزمینی مورد استفاده قرار گرفته است. با گذشت زمان، افزایش علاقه به فعل و انفعالات آبهای سطحی و زیرزمینی، پالایش محلی با شبکه های تودرتو و بدون ساختار، جریان آب زیرزمینی کارست، حمل و نقل املاح و نفوذ آب شور، به تولید نسخه های بیشماری از MODFLOW منجر شده است. اگرچه این نسخه های MODFLOW اغلب بر اساس نسخه اصلی MODFLOW (قبلاً MODFLOW-2005) است، اما گاها ناسازگاری هایی وجود دارد که استفاده از آنها را با سایر نسخه های MODFLOW محدود می کند. در بسیاری موارد، توسعه این نسخه های جایگزین MODFLOW به دلیل ساختار برنامه زیرین چالش برانگیز بوده است، که برای شبیه سازی یک مدل جریان آب زیرزمینی منفرد با استفاده از یک شبکه معمولی MODFLOW متشکل از لایه ها، ردیف ها و ستون ها طراحی شده است.

Hyfran یک نرم افزار بسیار مناسب جهت تحلیل آماری پارامترهای هواشناسی و هیدرولوژی می باشد. با این نرم افزار می توان با توزیع های آماری مختلف، مقدار یک پارامتر را در دوره بازگشت های مختلف تخمین زد.

این نرم افزار قابلیت انجام خودکار آزمون های آماری بر روی داده ها را نیز دارد.

پایش ۴ محصول استراتژیک با ماهواره

رییس پژوهشگاه فضایی ایران از آمادگی این پژوهشگاه برای آزادسازی داده‌های فضایی در حوزه‌های مختلف خبر داد و گفت: در حال حاضر از داده‌های ماهواره‌ای به دست آمده در این پژوهشگاه در حوزه‌های تعیین خسارات اراضی کشاورزی ناشی از سیل و تغییر کاربری آنها استفاده می‌شود.

دکتر سعید صمیمی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به آمادگی پژوهشگاه فضایی در زمینه ارائه داده‌های فضاپایه به بخش‌های مختلف کشور، افزود: ما به متولیان حوزه‌های مختلف این آمادگی را اعلام کردیم و منتظریم که مسؤولان پا پیش بگذارند تا از این داده‌ها در حوزه‌های مرتبط بهره‌مند شوند.

رقابت بر سر بهره‌برداری از منابع آب به سبب رشد جمعیت، توسعه اقتصادی و تغییر اقلیم رو به افزایش است. به نسبتی که رقابت تشدید می‌شود، این مسئله که دولت‌ها چگونه آب را میان استفاده‌ها و استفاده‌کنندگان تخصیص بدهند، در دستور کار سیاست‌ها اولویت می‌یابد. الگوهای موفق جهانی نشان می‌دهند که رژیم‌های خوب طراحی‌شده تخصیص آب کمک می‌کنند تا آب به جایی تخصیص یابد که بیشترین ارزش را برای جامعه تولید می‌کند (اقتصادی، اکولوژیکی، یا اجتماعی- فرهنگی). این قبیل رژیم‌ها می‌توانند در برابر تغییر شرایط و ترجیحات، با کمترین هزینه برای جامعه تعدیل یابند و مشوق‌هایی را برای سرمایه‌گذاری در ارتقای کارآیی استفاده آب و نوآوری فراهم آورند. 

برش های عرضی معمولا در مدل های 1D در WMS استفاده می شود. در اینجا چند مورد برای بحث در مورد مدل بهتر با استفاده از مقطع عرضی را بحث خواهیم کرد.

هنگام ایجاد قسمت های مقطعی در WMS، شما باید آنها را در قسمت "1D-Hyd Cross Division" ایجاد کنید. پس از آن، قوس ها را در این پوشش برای نشان دادن بخش های متقاطع ایجاد کنید. در هنگام تنظیم مقاطع عرضی چند نکته وجود دارد:

اقتصاد علم تخصیص منابع محدود برای رفع نیازهای نامحدود بشری است. محدودیت منابع است که لزوم دخالت برای تخصیص بهینه آن را یک امر اجتناب‌ناپذیر می‌کند. وقتی کالایی محدود باشد، تقاضا برای آن ایجاد می‌شود و این همان نقطه‌ای است که عده‌ای به‌عنوان عرضه‌کننده وارد شده و سیستم مبادله یا سیستم اقتصادی شکل می‌گیرد. هر چه محدودیت منابع در کشوری بیشتر بوده میزان بهره‌وری و پیشرفت تکنولوژیکی در آن بیشتر بوده و ابعاد سیستم اقتصادی آنها نیز گسترده‌تر است. زیرا حفظ منابع و بهره‌وری بیشتر از آن تنها راه ادامه بقا برای اقتصاد یک ملت است. کشورهایی که وفور منابع طبیعی در آنها زیاد است، عموماً میزان هدررفت منابع، انحراف رفتار مردم و فساد و مهم‌تر از آن عقب‌ماندگی از روند جهانی اقتصاد بیشتر است.

کاهش 6.4 میلیون نفری جمعیت تحت تنش آبی در کشور. چه شهرهایی دارای بیشترین احتمال تنش آبی هستند؟ تابستان امسال حدود 28.6 میلیون نفر از جمعیت کشور در 233 شهر تحت تنش آبی قرار خواهند گرفت که بارندگی‌های مناسب سال آبی جاری و بهبود ذخایر سدها موجب شده است تا این این رقم نسبت به سال گذشته 6.4 میلیون نفر کاهش پیدا کند.

در سال آبی جاری، بهبود نسبی ذخایر سدهای کشور به عنوان بخشی از منابع تأمین‌کننده‌ آب شرب شهرها و روستاهای کشور تحت تاثیر بارش‌ها، سبب بهتر شدن وضعیت تأمین آب شرب شهرها و روستاهای کشور شده و تا حدودی از دغدغه‌های وزارت نیرو و شرکت‌های زیرمجموعه برای تأمین این ماده حیاتی کاسته است.

ابزار GMS یا Groundwater Modeling System نرم افزار بسیار پیچیده و جامعی برای مدل سازی آب های زیرزمینی می باشد. این نرم افزار توسط هزاران نفر در بخش های دولتی، بخش های خصوصی و سایت های بین المللی در بیش از 90 کشور جهان استفاده می شود. این نرم افزار در حقیقت واسط گرافیکی و به عنوان پیش پرداز و پس پرداز برای 10 مدل آب زیرزمینی است که عمدتا به روش های عددی تفاضل محدود و اجزاء محدود به شبیه سازی کمی و کیفی آب های زیرزمینی می پردازند. این مدل توسط آزمایشگاه تحقیقات محیط زیست دانشگاه Brigham Young و با مشارکت بخش مهندسی آب ارتش ایالات متحده توسعه داده شده است.

اگر شما برای استفاده از MODFLOW با GMS برای هر مقدار زمان که استفاده کرده اید، احتمالا متوجه شده اید که GMS از یک نسخه اصلاح شده از فایل های MODFLOW استفاده می کند. به طوری که فایل های MODFLOW را می توان با استفاده از رابط GMS به طور موثر استفاده کرد.

با این حال، زمانی وجود دارد که یک پروژه ممکن است نیاز به استفاده از فایل های مادری MODFLOW داشته باشد. این اغلب هنگام باز کردن یک پروژه MODFLOW که در ابتدا در GMS ایجاد نشده بود یا هنگام اشتراک پروژه با کسی که دسترسی به GMS ندارد، ضروری است.

نوشتار حاضر، نخستین عنوان از این مجموعه به شمار می‌آید. از هدف‌های مهم این مجموعه آموزشی، پرداختن به آب زیرزمینی با رویکرد یکپارچه در مدیریت منابع آب است. هدف نهایی، معرفی چارچوب گسترده‌تر مدیریت آب زیرزمینی به کارشناسان آب زیرزمینی و چالش‌های خاص مدیریت آب زیرزمینی به دیگر متخصصان آب است.

نشست‌ "سمن‌، سرمایه اجتماعی و تدبیر آب و انرژی" با هدف فراهم کردن بستر همکاری نهادی بین دولت و نهادهای مدنی در حوزه آب و برق روز چهارشنبه در وزارت نیرو برگزار خواهد شد.

وز چهارشنبه 19 تیرماه در اولین نشست از سلسله نشست‌های سمن‌ها، سرمایه اجتماعی، نظام تدبیر آب و انرژی، "علی ربیعی" دستیار ارتباطات اجتماعی رئیس جمهور و سخنگوی دولت و "رضا اردکانیان" وزیر نیرو سخنرانی خواهند کرد.

وقتی خداوند درهای رحمتش را باز کرد تا آسمان لب تشنه زمین فارس را تر کند، لبخند نه تنها چهره دژم کشاورزان را از هم گشود، بلکه اخم دوستداران محیط زیست را هم باز کرد تا امیدوارانه به دریاچه های آبی فکر کنند، دریاچه‌هایی که دیگر جز زمینی شور از آنها چیزی باقی نمانده بود.

علی‌رغم بارش‌های خوب زمستانه و بهاره در ایران و استان فارس و شهر شیراز، بختگان اما، بختش باز نشد و تنها روزهایی کوتاه تن به آب داد و بار دیگر، نرساندن جیره ناچیزی که از آن به عنوان حق آبه یاد می‌شود، نمک به چشم بختگان کرد تا خوشحالی بار دیگر جایش را به چشم‌های نگران و دل‌های امیدوار بدهد.

پس از ایجاد نقاط مشاهداتی در GMS، آیا شما تا به حال نتایج حاصل از چاه های مشاهدات را بررسی کرده اید و تصور می کردید که درست نیستند؟ گاهی اوقات اتفاق می افتد که چاه های مشاهده ای ارزش های غلطی را به دست می دهند و یا به طور کامل از بین می روند. این می تواند به دلایل مختلف اتفاق بیفتد.

حجم بارش‌های کشور از ابتدای سال آبی 98-97 (اول مهرماه) تا 24 خرداد 98 به 332.9 میلی‌متر رسید که در مقایسه با میانگین 11 ساله اخیر از 65 درصد افزایش برخوردار بوده است.

بر اساس آمار بارندگی تجمعی حوضه‌های آبریز درجه‌ یک کشور، میزان بارندگی‌ها طی مدت مشابه سال آبی 97-96 در این حوضه‌ها 166.1 میلی‌متر گزارش شده است.

آیا مدل MODFLOW ایجاد کرده اید و مایل به ترکیب ویژگی های زمین شناسی بین لایه های MODFLOW هستید؟

اولین قدم برای ایجاد یک ساختار جامد زمین شناسی است که باید استفاده شود. در GMS، ساختار جامد زمین شناسی نمایانگر چینه شناسی است که برای توصیف و تجسم سایت مورد استفاده قرار می گیرد. ساختار جامد زمین شناسی را می توان در هر یک از سه راه ایجاد کرد:

آیا شما مایل به محاسبه جریان جرم برای یک گروه از شرایط مرزی MODFLOW هستید؟ شار جرم میزان جریان جرم در واحد سطح یا جرم در هر زمان در هر منطقه است. محاسبه این می تواند قدرت آلاینده ها را در یک مکان خاص در مدل شما اندازه گیری کند.

از مدل MT3DMS یا MT3D-USGS برای جابجایی جرم در مکان خاص استفاده کنید. برای انجام این: