به‌دنبال اعلام وصول نامه و برنامه پیشنهادی وزیر نیرو برای گرفتن رأی اعتماد از مجلس شورای اسلامی، عملاً زمان استماع و بررسی نظرات و برنامه های وزیر پیشنهادی در کمیسیون های تخصصی و فراکسیون های مجلس به مدت 10 روز کلید خورد. توجه به برنامه وزیر پیشنهادی نیرو نکات قابل توجهی را در بخش های مختلف پیش رو می گذارد که البته موضوع این یادداشت کوتاه بررسی یکی از آنهاست.

یکی از نکات قابل توجهی که در این برنامه به چشم می خورد توجه همزمان به بخش های غذا، خاک و محیط زیست در کنار مسائل آب و انرژی است. به عبارت دیگر به نظر می‌رسد در برنامه وزیر پیشنهادی نیرو، همبستگی و توجه به مدیریت به هم پیوسته در 5 مولفه آب، خاک، محیط زیست، انرژی و غذا به عنوان مفروض اصلی و نظری این برنامه در نظر گرفته شده است. برنامه ای که هدف نهایی آن، تأمین پایداری منابع، محیط زیست و در عین حال امنیت غذایی شهروندان این کشور است، توسعه یکی بدون در نظر گرفتن دیگری را چیزی جز هدر رفت منابع و شکل گیری یک شکل کاریکاتوریزه و نامتوازن از توسعه و پایداری منابع در کشور نمی‌داند. بنابراین، انتظار می رود اجرای سیاست های آب و انرژی در 4 سال آتی همگام و پیوسته با سیاست‌های موردنظر در بخش خاک، پایداری محیط زیست و در عین حال تأمین امنیت غذایی در کشور باشد، نه غیر از آن.

قابل ذکر است در این برنامه پیشنهادی به 6 عامل به عنوان ملزومات موفقیت در مدیریت منابع آب و انرژی جهت گذار از وضعیت فعلی به سمت پایداری منابع اشاره شده است، که مورد اول آن می تواند بسیار حایز اهمیت باشد؛

1. بازنگری انتقادی در گذشته سیاست منابع آب و انرژی (بالاخص سیاست توسعه با اتکا بر سازه‌ها و استفاده متناسب از روش‌های سازه‌ای و غیر سازه‌ای)، نهراسیدن از بیان کاستی‌ها (توأم با موفقیت‌ها) و ارتقای شفافیت در بررسی سیاست‌ها، تصمیمات و عملکردها:

2. تقویت سطح کمی و کیفی دانش مورد استفاده برای مدیریت منابع آب و انرژی، و تنوع‌بخشی به دانش‌هایی که در این عرصه به‌کار گرفته می‌شوند.

3. افزایش مشارکت ذینفعان در فرایندهای تصمیم‌گیری و گسترده‌تر کردن دایره نخبگان و سازمان‌های مورد مشورت و دخیل در تصمیمات وزارت نیرو.

4. تعامل نزدیک با نیروهای سیاسی و اجتماعی به‌منظور کاستن عواملی که سبب انحراف در تصمیم‌های کارشناسی می‌شوند.

5. تعامل گسترده با جامعه به منظور نهادینه کردن ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی و فرهنگی متناسب با شرایط خاص آب و انرژی کشور، اصلاح الگوهای مصرف، و جلب حمایت اجتماعی فراگیر برای اعمال اصلاحات در هر دو بخش آب و انرژی.

6. اجماع‌سازی در بالاترین سطوح سیاسی نسبت به ابعاد مختلف مخاطرات ناشی از وضعیت فعلی آب و انرژی، ضرورت اتخاذ راهبردهای پایدارساز، و ایجاد پذیرش اجتماعی و سیاسی برای به‌کارگیری این راهبردها.

گرچه هر کدام از این 6 عامل می تواند موضوع ایجاد بحث مفصلی باشد، اما مورد اول از این نظر حایز اهمیت است که به نوعی بیانگر نوع نگاه وزیر برای مدیریت 4 سال آتی جهت حفظ و پایداری دو منبع حیاتی کشور یعنی آب و انرژی باشد.

به طور کلی در این مورد، به نظر می رسد وزیر پیشنهادی به طور تلویحی ضمن اعتراف به وجود برخی نواقص در مدیریت منابع آب و انرژی کشور بویژه مدیریت های سازه ای در سال‌های گذشته، معتقد به گذار از  این دوران یا حداقل هم بسته بودن شیوه مدیریت سازه‌ای و غیرسازه‌ای با یکدیگر است. شیوه ای که نباید باعث چربیدن زور یکی بر دیگری در تصمیمات اجرایی این وزارتخانه شود.

شاید بتوان این امر را یک گام مثبت و رو به جلو و شاید آشکار کننده بارقه های ظهور گفتمانی جدید در برنامه پیشنهادی وزیر جدید نیرو برای 4 سال آتی دانست، دوره ای که شاید بتوان از آن به عنوان «دوره پارادایم شیفت سیاستگذاری» وزارت نیرو نیز از آن اسم برد.

عبدالصمد محمودی

مدیر سایت: بهزاد سرهادی

شماره تلفن: 09190622992

شناسه تلگرام مدیر سایت: SubBasin@

نشانی ایمیل: behzadsarhadi@gmail.com

(سوالات تخصصی را در گروه تلگرام ارسال کنید)

_______________________________________________________

×

 براي پيوستن به بزرگترين گروه تلگرام علوم و مهندسي آب با امکان تبادل نظر بين اعضاء کليک کنيد

کتاب کاربرد مدل QUAL2KW

کتاب کاربرد GIS در منابع آب

کتاب محاسبه سيل طرح