بارش سال زراعی جاری تا روزهای پایانی دی ماه حدود 21 درصد نسبت به دوره مشابه بلندمدت و  38 درصد نسبت به سال گذشته کاهش یافته است. به ترتیب بیشترین کاهش در استان‌های هرمزگان (84%)، سیستان و بلوچستان (84%) و کرمان (45%) و بیشترین افزایش در استان های قم (31%)، یزد (13%) و تهران (7%) رخ داده است.

در نقشه تراز میانی جو بی‌هنجاری مثبت ارتفاع ژئوپتانسیلی بر روی شرق اروپا و خاورمیانه قرار دارد، اما غرب اروپا و مدیترانه در گستره بی‌هنجاری منفی به نسبت ضعیفی قرار دارد.

میانگین بارش کشور در سه ماه آینده (بهمن 1399 تا فروردین 1400) در محدوده نرمال خواهد بود که بارش در مناطق شمالی و غربی بیشتر از نرمال و در سایر مناطق در محدوده کمتر از نرمال تا نرمال خواهد بود. در مجموع شرایط چند ماه آینده به گونه‌ای است که بارش سال جاری زراعی درمحدوده کمتر از نرمال تا نرمال بوده و احتمال وقوع رخدادهای فرین بارشی در انتهای فصل زمستان تا آغاز بهار به ویژه در غرب و جنوب‌غرب-وجود دارد. میانگین دمای کشور در سه ماه آینده بین 1 تا 2 درجه بیشتر از نرمال است.

الگوهای همدیدی و دورپیوندها

نقشه بی هنجاری میانگین ارتفاع ژئوپتانسیلی تراز 500 هکتوپاسکال برای سه ماه آینده (بهمن 1399 تا فروردین 1400-معادل فوریه تا آوریل 2021)، حاکمیت بی هنجاری مثبت را بر روی محدوده وسیعی از شمال اقیانوس اطلس و شرق اروپا تا آسیای مرکزی را نشان میدهد؛ این در حالی است که نواحی غربی اروپا تا شمال آفریقا بی هنجاری منفی ارتفاع ژئوپتانسیلی را تجربه می کنند. در بین دو پرارتفاع یادشده شاخه جنوبی رودباد جنب قطبی از منطقه غرب اروپا تا نواحی شمال غربی آفریقا گسترش یافته است که می تواند تا خاورمیانه و مناطق غربی ایران نیز گسترش یابد (شکل 1).

شکل1 -پیش بینی بی هنجاری ارتفاع ژئوپتانسیلی سطح 500 هکتوپاسکال برای دوره فوریه تا آوریل 2021– معادل بهمن 1399 تا فروردین 1400 (از: ECMWF)

دو قطبی اقیانوس هند تا بهار آینده در حالت خنثی است ولی تا فروردین 1400 روند افزایش به نسبت ضعیفی دارد. این وضعیت میتواند قدری به افزایش بارش در مناطق جنوبغربی کشور در اواخر زمستان تا اوایل بهار کمک کند (شکل 2). دورپیوند انسو در اثر روند افزایشی آن، از حالت منفی به فاز خنثی میرسد که تا خرداد سال 1400 ادامه مییابد (شکل 3).

شکل 2- پیش بینی نمایه دو قطبی اقیانوس هند تا خرداد 1400 (منبع: BoM)

شکل 3- پیش بینی نمایه انسو تا خرداد 1400 (منبع: BoM)

پیش بینی بارش

در شکل 4 پیش بینی بی هنجاری بارش ماه های بهمن 1399 تا اردیبهشت 1400 آورده شده است. مطابق این نقشه ها، بارش در بهمن ماه کمتر از نرمال ولی در اسفند و فروردین در غالب مناطق بیشتر از نرمال پیشبینی شده است. با لحاظ پیش بینی دو مدل دیگر پژوهشکده اقلیمشناسی (NMME 1 و 2 EMME) و با توجه پیش بینی ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال توسط ECMWF و سایر مراکز بین المللی، انتظار بر این است که میانگین بارش کشور در مجموع در سه ماه آینده در محدوده نرمال باشد، به اینصورت که بارش در مناطق شمالی و غربی بیش از نرمال و در سایر مناطق در محدوده نرمال تا کمتر از نرمال خواهد بود. شکستگی جت قطبی در غرب اروپا-شمال آفریقا و روند افزایش دما در شمال غرب اقیانوس هند می تواند بی هنجاری مثبت بارش را در جنوب غرب و غرب کشور را ایجاد کند. 

شکل 4 -پیش بینی بی هنجاری بارش برای ماه های فوریه تا می 2021 (معادل بهمن 1399 تا اردیبهشت 1400)

 پیش بینی دمای هوا

دمای هوای کشور در بهمن و اسفند از نیم تا 3 درجه بیشتر از نرمال است و در فرودین در شمال و غرب کشور در محدوده نرمال و در سایر مناطق بین نیم تا 2 درجه بیشتر از نرمال خواهد بود (شکل 5).

شکل 5 -پیشبینی بی هنجاری دما برای فوریه تا می 2021 (بهمن 1399 تا اردیبهشت 1400).

نقشه های تکمیلی:

الف- پیش بینی بارش مدل NMME

شکل6 - پیشبینی بی هنجاری بارش توسط مدل NMME برای ماه های فوریه تا می 2021 (از: پژوهشکده اقلیمشناسی).

ب- پیش بینی بارش مدل EMME

شکل 7 -پیش بینی بی هنجاری بارش توسط مدل EMME برای ماههای فوریه تا می 2021.

ج-پیش بینی بارش منطقه اکو

شکل 8 -پیشبینی بی هنجاری بارش منطقه اکو برای میانگین دوره فوریه تا آوریل 2021.

منبع: پژوهشکده اقلیم شناسی

مدیر سایت: بهزاد سرهادی

شماره تلفن: 09190622992

شناسه تلگرام مدیر سایت: SubBasin@

نشانی ایمیل: behzadsarhadi@gmail.com

(سوالات تخصصی را در گروه تلگرام ارسال کنید)

_______________________________________________________

×

 براي پيوستن به بزرگترين گروه تلگرام علوم و مهندسي آب با امکان تبادل نظر بين اعضاء کليک کنيد

کتاب کاربرد مدل QUAL2KW

کتاب کاربرد GIS در منابع آب

کتاب محاسبه سيل طرح