تماس با ما
گروه تلگرام ما
هشدارهای ما
آمار و اطلاعات
پروژه
اندر مصائب نابودی تالاب‌ها
مدیرکل حفاظت محیط زیست خرسان جنوبی گفت: بروز پدیده گرد و غبار که منشا اصلی آن بستر تالاب‌های خشک شده در مناطق کویری است، آلودگی شدید آب برخی از تالاب‌های کشور به منابع آلاینده شیمیایی و بیولوژیک و رسوبات و ... تنها گوشه‌ای از مصائب نابودی تالاب‌هاست.
حسن اکبری در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: تالاب‌ها زیست بوم‌های طبیعی و بعضاً انسان ساخت هستند که پراکنش جغرافیایی آنها در همه اقلیم‌های کره زمین از قطب گرفته تا استوا و در تمام چشم اندازهای طبیعی از سواحل و جزایر تا مناطق مرتفع کوهستانی و حتی در اراضی تغییر شکل یافته توسط انسان نظیر اراضی کشاورزی و آببندها دیده می‌شوند.
وی افزود: زیستگاه‌های تالابی یکی از با اهمیت ترین اکوسیستم‌های طبیعی کره زمین هستند که از دیرباز نقش بسزائی در توسعه جوامع اطراف خود ایفا کرده‌اند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خرسان جنوبی بیان کرد: منافع متعدد تالاب‌ها آنها را در زمره مهم ترین و ارزشمندترین زیست بوم‌های جهان برای حفظ تنوع زیستی و فرهنگی قرار می‌دهد به نحوی که بسیاری از تمدن‌های بزرگ بشری در حاشیه تالاب‌ها شکل گرفته‌اند.
اکبری ادامه داد: گوناگونی اقلیم و شرایط ویژه توپوگرافیک و زمین شناسی در ایران باعث شکل گیری انواع مختلف تالاب‌ها، از جنگل‌های مانگرو و صخره‌های مرجانی تا دریاچه‌های وسیع نمک صفحه مرکزی و باتلاق‌های پست خزر در کشور شده است به نحوی که به عنوان یک نمونه منحصر بفرد از ۴۲ انواع تالاب معرفی شده در دنیا ۴۱ نوع آن در کشور ایران وجود دارد.
تالاب و اولویتی که دیده شد
وی اولین نقطه عطف رویکرد خردورزانه به مقوله تالاب‌ها در عصر حاضر در کشور را مصادف با انعقاد کنوانسیون جهانی حفاظت از تالاب‌ها در سال ۱۳۴۹ در شهر زیبای رامسر دانست و گفت: سیر تاریخی نگاه عالمانه به تالاب‌ها و استفاده پایدار از این زیست بوم‌های پرارزش در کشور دارای فراز و نشیب های بوده است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خرسان جنوبی بیان کرد: دومین نقطه عطف در سرنوشت تالاب‌های کشور را افزایش سطح دانش بشر در سطح جهانی و به دنبال آن در سطح ملی نسبت به ارزش‌ها و کارکردهای تالاب‌ها می‌توان بیان کرد بطوریکه به سرعت قوانین و مقررات ملی و تعاملات اقتصادی و اجتماعی خود را در جهت حفظ و احیاء تالاب‌ها و حتی ایجاد تالاب‌های جدید متحول کرده‌اند.
اکبری خاطرنشان کرد: در حال حاضر اولویت تخصیص آب در برخی از حوزه‌های بحرانی کشور پس از شرب بجای کشاورزی محیط زیست شده است؛ قوانین و مقررات متعددی برای حفاظت از تالاب‌ها، مدیریت یکپارچه حوزه‌های تالابی و جلوگیری از تغییر کاربری و بهره برداری ناپایدار تالاب‌ها وضع شده است.
وی افزود: توقعات و انتظارات عموم جامعه نیز گسترش وسیعی یافته است و دیگر در سطح جامعه پذیرفتنی نیست که منابع تالابی صرفاً برای تامین نیازهای اولیه بشر نظیر آب و خوراک مصرف شود و مردم تالاب‌ها را یکی از زیست بوم‌های پشتیبانی کننده و بخش مهمی از تنوع زیستی گونه‌های آبزی، کنارآبزی و خشکی زی کره زمین می‌دانند و جاذبه‌های طبیعی تالاب را الهام بخش جنبه‌های معنوی انسان و جلوه‌های تالابی را سوژه‌های با ارزش طبیعت گردی، عکاسی، نقاشی و ... می‌دانند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خرسان جنوبی ادامه داد: اما از جمله نقاط ضعف در مدیریت تالاب‌ها را می‌توان فشار مضاعف در بهره برداری از تالاب‌ها در برهه‌هایی از زمان عصر جدید نام برد که اثرات فنی چند دهه فشار مضاعف به منابع تالابی کشور به تدریج خود را به ظهور رسانده و با تشدید این سیر قهقرایی توسط پدیده تغییر اقلیم، عواقب ویرانگر آن بطور چشمگیری افزایش یافته است.
تالاب‌های خشک شده و افزایش گرد و غبار
اکبری اظهار کرد: بروز پدیده گرد و غبار که منشا اصلی آن بستر تالاب‌های خشک شده در مناطق کویری است، آلودگی شدید آب برخی از تالاب‌های کشور به منابع آلاینده شیمیایی و بیولوژیک و رسوبات و ... تنها گوشه‌ای از مصائب نابودی تالاب‌هاست که با توجه به تاثیرات مستقیم خسارات ناشی از آنها به جوامع انسانی لزوم اتخاذ رویکردهای نوین مدیریتی در تالاب‌ها و بطور کلی منابع طبیعی کشور را گوشزد می‌کند.
وی بیان کرد: از جمله این تهدیدات عبارت از تهدید و نابودی بسیاری از گونه‌های گیاهی و جانوری وابسته به تالاب‌ها که بسیاری از آنها حتی شناسایی نشده‌اند، افزایش تعداد، شدت و گل آلودگی سیلاب‌ها، کاهش حاصلخیزی خاک، نشست اراضی کشاورزی دشت‌ها در اثر افت بیش از حد آب‌های زیرزمینی، گسترش آفات و امراض گیاهی و جانوری، گسترش شوره زارها و طوفان های نمک، مهاجرت‌های اجباری حاشیه نشینان تالاب و ... هستند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خرسان جنوبی بیان کرد: استان خراسان جنوبی از جمله پهناورترین استان‌های کشور با تنوع عرصه‌های تالابی طبیعی و دست ساخت از جمله سدهای آبی نهرین، رزه، فرخی، تالاب کجی نمکزار نهبندان، تالاب نیزارخور، رودخانه‌های فصلی و دائمی تجنود، سیاهو، موبیاض، فرخی و نیز دق‌ها و کویرهایی همچون دق پطرگان و فهالنج طبس که به محض وقوع بارندگی در استان به عنوان عرصه‌های آبگیر هستند، هر ساله پذیرای دسته‌های بزرگی از پرندگان مهاجر آبزی و کنار آبزی است.
رعایت حقابه زیست محیطی عرصه‌های آبی و بروزرسانی پروانه‌های چرای دام
اکبری اظهار کرد: این پهنه‌های آبی در استان متاسفانه طی سنوات اخیر با توجه به وقوع خشکسالی‌های شدید، تغییری در میزان برداشت از پوشش گیاهی مراتع استان صورت نگرفته و این امر منجر به تخریب بیش از پیش عرصه‌های طبیعی به ویژه عرصه‌های حاشیه منابع آبی شده و بالتبع خشک شدن این عرصه‌های تالابی و حذف پوشش گیاهی، طوفان‌های گرد و غبار در استان نیز افزایش یافته است.
وی افزود: لذا با عنایت به این موارد، لزوم رعایت حقابه زیست محیطی عرصه‌های آبی استان و بروزرسانی پروانه‌های چرای دام و ممیزی‌های صورت گرفته به ویژه در حاشیه عرصه‌های تالابی از مهم‌ترین اولویت‌های استان است که همت بالای تمامی دستگاه‌های اجرایی را می طلبد.
اکبری یادآور شد: دستیابی به این هدف به جز حمایت جوامع محلی که ساکنان اصلی عرصه‌های تالابی هستند و این امر با اطلاع رسانی و افزایش آگاهی امکان‌پذیر است و امیدواریم به روزی برسیم که در نتیجه مدیریت اثر بخش جوامع محلی و دستگاه‌های دولتی، حفاظت و استفاده خردمندانه از منافع تالاب‌ها همزمان برقرار شود.
شناسه تلگرام مدیر سایت: SubBasin@
نشانی ایمیل: behzadsarhadi@gmail.com
(سوالات تخصصی را در گروه تلگرام ارسال کنید)
_______________________________________________________
در منابع آب
نظرات (۰)