تنش شدید بر آبخوان ها در دوره خشکسالی
مدیرکل دفتر کنترل سیلاب و آبخوانداری سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری ضمن اشاره به اینکه بهرهبرداری نامناسب شرایط دشواری را در ۶۷ درصد از آبخوانهای کشور به وجود آورده است، گفت: شرایط خشکسالی در ایران ممکن است سبب افزایش فشارها بر منابع آب زیرزمینی شود. ابوالقاسم حسینپور با اشاره به وضعیت بحرانی سفرههای آب زیرزمینی و فرونشست زمین در کشور اظهارکرد: شرایط خشکسالی در ایران ممکن است که سبب افزایش فشارها بر منابع آب زیرزمینی شود اما باید این را بدانیم که اگر چنین شرایطی را مدیریت نکنیم، منابع آب زیرزمینی فرصت تجدید حیات را از دست خواهند داد و هشدارهایی که درخصوص فرونشست زمین داده میشود، به واقعیت تبدیل خواهد شد.
فرونشست، فاجعه خاموش قرن
وی در ادامه با بیان اینکه از فرونشست زمین در ایران بهعنوان فاجعه قرن نامبرده میشود و فرونشست زمین تهدیدی جدی است که بهصورت خاموش و خزنده از زیرزمین حیات سرزمین را میبلعد، تصریح کرد: اولین مسئلهای که باید برای فرونشست زمین به آن توجه کنیم، کنترل اضافه برداشتها و نظارت بر برداشت از آبهای زیرزمینی است. نیاز است که ما با نگاه پایداری سرزمین از منابع آبی خود بهرهبرداری کنیم.
نرخ فرونشست در برخی مناطق بیش از ۳۵ سانتیمتر است
مدیرکل دفتر کنترل سیلاب و آبخوانداری سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری اظهارکرد: متاسفانه نرخ فرونشست در ایران بسیار بالا است و دشتهای مهم کشور با بیلان منفی آب مواجه هستند. از سویی دیگر بهرهبرداری نامناسب شرایط دشواری را در ۶۷ درصد از آبخوانهای کشور به وجود آورده و باعث شده است که این آبخوانها بهعنوان آبخوانهای ممنوعه و بحرانی با نرخهای فرونشست بیش از ۳۵ سانتیمتر معرفی شوند.
حسینپور با اشاره به اینکه اجرای فعالیتهای آبخیزداری و آبخوانداری سبب ذخیره سیلابها در دوران ترسالی و در نتیجه کاهش فشار بر منابع آب زیرزمینی در زمان خشکسالی میشود، گفت: در این جهت برنامههایی تدوین شده و در دست اجرا است. ما نیاز داریم که ۱۲۵ میلیون هکتار از حوضههای آبخیز کشور بهطور کامل تحت پوشش فعالیتهای آبخیزداری و آبخوانداری قرار بگیرند.
وی ادامه داد: درحالحاضر طرحهای پخش سیلاب در آبخوانهای کشور در دست اجرا است. از سویی دیگر در فصل آب قانون بودجه ۱۴۰۰ برای اولین بار اعتباری برای اجرای طرحهای آبخیزداری و آبخوانداری در کشور پیشبینی شده است اما متاسفانه این مبلغ بسیار کم است (حدود ۲۲ میلیارد تومان) و شاید برای اجرای یک پروژه آبخیزداری هم کافی نباشد. این مبلغ بههیچ عنوان با سطح وسیع و گسترده حوضههای آبخیز مشرف به دشتهای بحرانی و ممنوعه و البته مخاطره فرونشست همخوانی ندارد.
ذخیره سالانه ۱۰۰۰ مترمکعب آب در زمین با اجرای فعالیتهای آبخوانداری
مدیرکل دفتر کنترل سیلاب و آبخوانداری سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور در ادامه تصریح کرد: بر اساس ارزیابیهای صورت گرفته هر هکتار آبخیزداری ۵۳۰ مترمکعب و هر هکتار آبخوانداری بهطور متوسط بیش از ۱۰۰۰ مترمکعب آب را در سال به زمین نفوذ میدهد و موجب تقویت ذخیره «آب سبز» در خاک و «آب آبی» در آبخوان چاهها، چشمهها و قنوات میشود.
حسینپور در پایان تاکید کرد: اقدامات آبخیزداری و آبخوانداری با حفظ و پایداری آب در چرخه طبیعت، کوششی هماهنگ را در جهت کنترل تبعات تخلیه آبخوانها و مهار فرونشست زمین دنبال میکنند. بدون تردید آبخوانداری، بخشی از راهکار حل مسئله فرونشست زمین است و شاید این آخرین فرصت ما برای نجات آبخوانها باشد. امید است که این مهم در قانون بودجه سال ۱۴۰۰ و برنامه هفتم توسعه در مهار فاجعه خاموش قرن بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.
شناسه تلگرام مدیر سایت: SubBasin@
نشانی ایمیل: behzadsarhadi@gmail.com
(سوالات تخصصی را در گروه تلگرام ارسال کنید)
_______________________________________________________
نظرات (۰)