پروژه ‌های انتقال آب غیر علمی را متوقف کنید

۱۱ تیر ۰۰ ، ۱۰:۳۹ نويسنده: بهزاد سرهادی

یک کارشناس حوزه مدیریت منابع آبی گفت: اکنون موج اجرای پروژه‌ های انتقال آب، یادآور موج سدسازی در دهه‌ های ۷۰ و ۸۰ خورشیدی است؛ همان که امروزه آسیب و پیامدهای دهشتناک آن دامنگیر ده‌ ها تالاب برجسته کشور شده است، به طور مشخص خشک‌ شدن تالاب‌های کشور محصول ساده ‌اندیشی در حوزه سدسازی در کشور بوده و قطع شریان حیاتی رودخانه‌ ها، زمینه خشک‌ شدن یکایک تالاب‌های کشور را فراهم کرده است.

داریوش مختاری، با بیان اینکه به دنبال انباشت و ذخیره ‌سازی منابع آب در پشت سدها، زمینه انتقال آب برای شهرهای بزرگ فراهم شده است، اظهار کرد: بزرگ‌ شدن شهرها و اتکای آنها به منابع ناپایدار سدها، خطر خالی از سکنه‌ شدن این زیست‌بوم ‌ها را پدید آورده است. همان تفکر سازه ‌ای که با تسلط محض مهندسان عمران و اندیشه یکسویه و خام این تخصص مهندسی بر مدیریت آب کشور همراه بوده است، امروزه با سازوکار انتقال آب به بحران آب کشور دامن می‌زند.

به گفته وی مساله این است که مدیریت آب در کشور صرفا از یک تفکر مایه می‌گیرد و وجوه دیگر صرفا جنبه نمادین، گفتار درمانی و شعاری دارد. پروژه ‌های انتقال آب همچون پروژه های سدسازی محصول یک کار کارشناسی چند ساله و حتی چند ده ساله نیستند. نیازسنجی ‌ها واقعی نیستند و یگانه راه چاره برون‌ رفت از بحران آب، افزایش هزینه سرسام ‌آور پروژه‌ های سازه‌ای نبوده و نیست. در همین حال که چنین پروژه ‌های بزرگ در دستور کار قرار می‌گیرند، فرصت‌های مربوط به راهکارهای هشت گانه کاهش مصرف آب شهری و روستایی به طور کامل فراموش شده است و به طور جدی و موثر در دستور کار قرار نمی‌گیرند.

این کارشناس حوزه مدیریت منابع آبی با بیان اینکه در همان حال راهکارهای پانزده گانه طرح ‌های تعادل‌ بخشی در تمام استان‌ ها معطل حداقل تامین اعتبار هستند و صرفا به صورت نمادین و ناقص، اجرا می‌شوند، گفت: برای برون رفت از بحران مدیریت آب در کشور، ناچاریم راه ‌های درست را برگزینیم. با اجرای خام و پر سر و صدا و با پیامدهای منفی گسترده پروژه‌ های بزرگ سازه‌ای، به بحران آب دامن نزنیم. صرفا بر پایه توجیه خام و غیرکارشناسی، این پروژه‌ها تامین اعتبار نشوند.

مختاری با بیان اینکه به طور معمول مدیریت آب کشور نیازمند جدی حضور و نقش جامعه خبرنگاران و کارشناسان مستقل است تا زوایای این تصمیم‌گیری ‌ها شفافیت بیشتری پیدا کند و صرفا بر پایه کم‌ آبی یا بی‌ آبی یک شهر یا منطقه، اعتبارات چند هزار میلیارد تومانی کشور که برای هر کدام از پروژه‌های سازه‌ای بزرگ در دستور کار قرار می‌گیرد بیهوده هزینه نشود، اظهار کرد: مدیریت آب در سرزمین ایران با بیش از ۴۰۰ میلیارد متر مکعب بارش سالیانه و استحصال نزدیک به ۱۰۰ میلیارد مترمکعب آب در سال، از راه‌های درست‌تری امکان پذیر است. همیشه ساده‌ترین راه، بهترین نیست.