ساخت سد یک شاهکار مهندسی است. حتی برای کسانی که در صنعت ساخت و ساز نیستند، یک پروژه سد بزرگ می‌تواند شگفت‌انگیز باشد. سازه ها عظیم هستند و مقدار بتن سد هوور بزرگراهی را از سانفرانسیسکو به شهر نیویورک هموار می کند. نیروی آب بسیار زیاد است و پایه سد هوور 45000 پوند بر فوت مربع فشار را تحمل می کند. این وزن 12 ماشینی است که روی هر فوت مربع فشار می آورند.

سد مانعی است که در جلوی جریان آب و برای مهار کردن آن ساخته می‌شود. سد دیواری محکم است که به منظور مهار کردن یا تغییر مسیر آب در عرض دره یا میان دو کوه و در مسیر رود ایجاد می‌کنند. در پشت سد، دریاچه‌ای درست می‌شود که آبش را اندوخته می‌کنند تا در موقع نیاز از آن استفاده کنند. سدها در نگهداری و استفاده از منابع آب و زمین به انسان یاری می‌رسانند. سدی که در جای مناسب ساخته می‌شود، می‌تواند جلوی بسیاری از سیل‌ها و طغیان‌های آبی را بگیرد.

سدها برای بسیاری کشورها از نظر تأمین انرژی زیرساخت‌هایی حیاتی‌اند. اما چه اتفاقی می‌افتد اگر سد درست ساخته نشود؟ روایتی تصویری از سدهایی که خبرساز و در مواردی فاجعه‌آفرین شدند.

تعدادی از مخازن ذخیره بزرگ در سیستم های بزرگ رودخانه ای در ویکتوریا واقع شده اند و توسط آژانس های مختلف تحت مالکیت، بهره برداری و نگهداری هستند. این انبارها، از جمله مخازن دارتموث، ایلدون، هیوم و تامسون، برای تأمین آب تأسیس شده اند، اگرچه سدها به دلیل ماهیت آنها تا حدی تخفیف سیل را فراهم می کنند. جاری شدن سیل در هنگام خرابی یک سد در اثر شکستن یا جمع شدن بیش از حد رخ می دهد و موج سیل مناطق پایین دست را طغیان می کند.

سیل ناگهانی، سیلی است موضعی،کوتاه‌مدت و ناگهانی با حجم زیاد. استمرار محدودی دارد که پس از چند ساعت (معمولاً کمتر از شش ساعت) بارندگی سنگین یا بیش از اندازه، ذوب سریع برف در اثر افزایش ناگهانی دما، یا پس از آزادشدن ناگهانی آب در اثر شکست سد یا سیل‌بند، یا شکستن توده یخ پدید می‌آید.

پیش‌بینی و هشدار به موقع سیل‌های ناگهانی، از اقدامات پایه برای کاهش ریسک‌ها در نواحی مستعد سیل به شمار می‌آیند. دشواری‌هایی در هشدار به موقع و دقیق سیل‌های ناگهانی، به دلیل موضعی‌بودن و زمان کوتاه پیش‌هشدار (lead time) وجود دارد. بسیاری از تکنولوژی‌های کنونی پیش‌بینی، به ویژه مدل‌های عددی پیش‌بینی آب و هوا، همیشه برای سیل‌های ناگهانی مناسب نیستند، چون در مقیاس‌های نامناسب مکانی و زمانی اجرا می‌شوند و داده‌های لازم با قابلیت تفکیک بالا برای بهبود مدل‌ها فراهم نیست. برای مقابله با این قبیل دشواری‌ها، همکاری ویژه‌ای میان نهادهای مسئول لازم است. آموزش و آگاهی‌بخشی مردم به منظور درک هشدارها و اقدام مناسب اهمیت دارد. بالابردن آمادگی و آگاهی، عوامل اساسی در افزایش کارآیی اقدامات غیر سازه‌ای به شمار می‌آیند. رویکرد مناسب باید بر پایه نیازها، الزامات، و ظرفیت‌های موجود انتخاب شود.

مجری سد مخزنی بالارود از آبگیری اولیه این سد در نیمه دوم سال 1397 و بهره برداری از آن تا پایان همان سال خبر داد.

"مهرداد اورکی" با اشاره به پیشرفت فیزیکی 72 درصدی احداث سد بالارود افزود: پیش بینی می شود در صورت تحقق تخصیص اعتبار لازم، آبگیری اولیه این سد از نیمه دوم سال 97 شروع و تا پایان سال به بهره برداری برسد.

وی، بهبود معیشت و وضعیت اقتصادی کشاورزی، کنترل سیلاب های مخرب منطقه و ایجاد فرصت های شغلی مستقیم و غیر مستقیم را از جمله مهم ترین اهداف این پروژه ملی و منطقه ای عنوان کرد.

اورکی ادامه داد: ظرفیت مخزن این سد 131 میلیون متر مکعب است که نیاز آبی بیش از 12 هزار هکتار از اراضی پائین دست سد را در آینده تأمین خواهد کرد.

مرزهای مهندسی سد با به کارگیری درسهای آموخته از طرحهای شکست خورده گسترش بسیاری یافته است. اغلب مسائل قابل انتساب به علتهای ساده و غالبا مربوط به ارزیابی غلط کیفیت و کمیت پارامترهای پی سدها بوده است. نظر باینکه توانائی سازند های طبیعی در محل های احداث سد و مخزن، برای نگهداری یا هدایت آب بسیار متفاوت می باشند، هر ساختگاه سد ویژگیهای مختلفی دارد که توجه و بررسی خاطی را طلب می کند.

از مدتها قبل مهندسین زیادی آمار شکست و حوادث پیش آمده در سدهای مخزنی را برای ارتقاء دانش صنعت سد سازی جمع آوری نموده تا این سازه های مسلم مفید را براساس بهره برداری مناسب از یافته های موجود ایمن تر طراحی نموده و یا این سازه ها مناسب تر ساخته شوند. از سالهای ١٩٧٤ تا ١٩٨٣ کمیسیون جهانی سدهای بزرگ اقدام به چاپ نشریاتی نموده که در مجموع سعی گردید تا در مطالعات مذکور به سئوالات زیر را پاسخ لازم داده شود: