نقش رسانه‌ها در مدیریت سیل

۰۶ تیر ۹۸ ، ۰۸:۰۶ نويسنده: بهزاد سرهادی

در دﻧﯿﺎى اﻣﺮوز، رﺳﺎﻧﻪﻫﺎ ﺑـــﻪ ﺑﺨـﺶ ﺗﻔﮑﯿﮏﻧﺎﭘﺬﯾﺮى از ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﻼﯾﺎ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪه‌اﻧﺪ. رادﯾﻮ، ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن و اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ، در زﻣﺮه ﺳﺮﯾﻊﺗﺮﯾﻦ ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎ ﺑﺮاى اﻧﺘﻘﺎل داﻧﺶ و اﻃﻼﻋﺎت در ﮔﺴﺘﺮه ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﻰ وﺳﯿﻊ ﺑﻪ شمار ﻣﻰآﯾﻨـﺪ و ﻣﺨﺎﻃﺒﺎن ﭘﺮﺷﻤﺎرى را ﺗﺤﺖ ﭘﻮﺷﺶ ﻗﺮار ﻣﻰدﻫﻨﺪ. رﺳﺎﻧﻪﻫﺎ ﮐﺎرﮐﺮدﻫﺎى ﻣﻬﻤﻰ ﭼﻮن آﮔﺎﻫﻰﺑﺨﺸﻰ، آﻣﻮزش و ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﺳﺎزى ﺟﻮاﻣﻊ را ﺑﺮاى ﺗﺄﺛﯿﺮﮔﺬارى ﺑﺮ ﮐﻨﺶ و ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻋﻤﻮﻣﻰ در ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت آﻣﺎدﮔﻰ و ﮐﺎﻫﺶ خسارت‌های ﺟﺎﻧﻰ و ﻣﺎﻟﻰ اﯾﻔﺎ ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ. ﺑـــﻪ ﺑﯿﺎﻧﻰ دﯾﮕﺮ، از ﻗﺪرت ﻋﻈﯿﻤﻰ ﺑﺮاى ﺷﮑﻞدادن ﺑﻪ اﻓﮑﺎر ﻋﻤﻮﻣﻰ و ﺑﺮﺟﺴﺘﻪﺳﺎزى ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﻼﯾﺎ ﺑﺮﺧﻮردار ﻫﺴﺘﻨﺪ.

ﮔﺰارﺷﮕﺮان، ﺧﺒﺮﻧﮕﺎران، دﺑﯿﺮان، ﺧﺒﺮﮔﺰارىﻫﺎ و ﺗﻤﺎم اﻋﻀﺎى ﺟﺎﻣﻌﻪ رﺳﺎﻧﻪاى، ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻢﺗﺮى ﺑﯿﺶ از ﺻﺮﻓـــﺎً اﻃﻼع‌رﺳﺎﻧﻰ و آﮔﺎﻫﻰﺑﺨﺸﻰ دارﻧﺪ.آﻧﺎن ﺑـــﺎ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﻰ ﻋﻠﺖ‌ﻫﺎى رﯾﺸﻪاى ﺑﻼﯾﺎ و ﺟﻨﺒﻪﻫﺎى اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ آن ﻣﻰﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﺮدم و ﻣﺪﯾﺮان ﮐﻤﮏ ﮐﻨﻨﺪ ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﮐﺎﻣﻞ‌ﺗﺮى از ﻋﻠﻞ آﺳﯿﺐﭘﺬﯾﺮى دﺳﺖ ﯾﺎﺑﻨﺪ، و ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺧـــﻮد را در ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺑﻼﯾﺎ اﻓﺰاﯾﺶ دﻫﻨﺪ.

این نوشتار کارکردهای بالقوه رسانه‌ها را در مراحل مختلف چرخه مدیریت سیل، از مرحله پیشگیری و آگاهی‌بخشی، تا هشدار در زمان اضطراری، و کمک‌رسانی و بازیابی توصیف می‌کند. پس از تعریف مفهوم‌های پایه ارتباطات و ادراک ریسک، چگونگی نقش‌آفرینی رسانه‌ها را در جایگاه بینابینی میان تصمیم‌گیران و مردم را نشان می‌دهد.

توصیه بر این است که رابطه میان رسانه‌ها و سیل می‌تواند به نقش‌آفرینی اثربخش‌تر در فرایند مدیریت سیل و شکل‌گیری همکاری با سیاست‌گذاران از یک سو، و طراحی استراتژی ارتباطاتی از سوی دیگر ارتقا یابد. در انتها نیز چندین نمونه از تجربه‌های موفق رسانه‌های اصلی تشریح شده است.