اجرای سیستم مدیریت مشارکتی آب با همکاری فنی "جایکا"ی ژاپن

مدیرکل دفتر نظام‌های بهره برداری و حفاظت آب و آبفای وزارت نیرو نقش کلیدی تشکل آب بران در احیای منابع آبی کشور را تشریح کرد.

" جواد میبدی " مدیر کل دفتر نظام‌های بهره‌برداری و حفاظت آب و آبفا با بیان این مطلب که تشکل آب بران سازمانی برای مدیریت و استفاده بهینه از آب با تأکید بر مشارکت تمامی گروه‌های ذینفع است که وظیفه آن تغییر روش "بالا به پایین " دولتی و سازمانی به رهیافت مدیریت مشارکتی آب است، گفت: درصورتیکه فرآیند تشکیل تشکل‌های آب‌بران و واگذاری مسئولیت‌ها و وظایف مدیریت آبیاری به آن‌ها، به‌طور صحیح و از طریق مطالعات اجتماعی، مشارکتی و میدانی مناسب انجام پذیرد، این تشکل‌ها نقش کلیدی در توسعه پایدار و مدیریت بهینه مصرف آب کشاورزی خواهند داشت.

ایجاد تشکل‌های آب‌بران برای کاهش تصدی‌گری دولت در بخش آب/ افزایش مشارکت مردم در مدیریت منابع آب کشور. مدیر کل دفتر نظام‌های بهره برداری و حفاظت آب و آبفای وزارت نیرو اهمیت و نقش تشکل‌های آب بران در مدیریت آب کشور را تشریح کرد.

" جواد میبدی " مدیر کل دفتر نظام‌های بهره برداری و حفاظت آب و آبفا با اشاره به تاریخچه شکل گیری تشکل‌های آب بران در مدیریت آب کشور، گفت: تشکل‌های آب‌بران صرفاً به‌منظور تأمین، توزیع و انتقال آب توسط کشاورزان و با هدف کاهش تصدی‌گری دولت در بخش آب ایجاد شده‌اند و در مناطقی که مردم مشکلات عدم استفاده درست از آب را درک کرده و از نظر اجتماعی قابلیت ایجاد تشکل را داشته‌اند موفق بوده‌اند.

گزارش عملکرد یکصد روز اول دولت دوازدهم در صنعت آب

عملکرد یکصد روز اول دولت دوازدهم در صنعت آب در قالب "گزارش یکصد روزه" عملکرد دستگاه‌های اجرایی و وزارتخانه‌ها منتشر شد.

این گزارش که بخش مفصل تر آن در یک کتاب 256 صفحه ای منتشر شده است حاوی گزارش مفصلی از وضعیت و اقداماتی است که در 21 بخش مهم صنعتی کشور، بخش‌های پولی و مالی و سایر بخش‌های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی که هر کدام به بخش‌های متفاوت تقسیم شده‌اند، در طول یکصد روز گذشته توسط دولت دوازدهم انجام شده است.

بالطبع بخشی از این گزارش مربوط به وضعیت و عملکردی است که دولت دوازدهم در طول یکصد روز گذشته در دو صنعت پایه‌ای کشور یعنی صنعت آب و برق انجام داده است.

خروجی مدل معادلهٔ آب کم‌عمق در یک استخر. پنج قطرهٔ آب روی سطح استخر می‌چکد که امواج جاذبه ایجاد می‌کند و این امواج به سمت دیواره‌ها منتشر و از آن‌ها منعکس می‌شود.

معادلات آب کم‌عمق (که شکل یک‌بعدی آن، معادلات سن‌ونان نیز خوانده می‌شود) مجموعه‌ای از معادلات دیفرانسیل هذلولوی با مشتقات جزئی (یا سهموی در صورت در نظر گرفتن تنش برشی لزج) است که جریان تحت فشار در یک سیال را توصیف می‌کند. این معادلات از معادلات ناویه-استوکس متوسط‌گیری شده در عمق، در شرایطی که مقیاس افقی بسیار بزرگ‌تر از مقیاس عمودی باشد، استخراج شده‌اند. بر پایهٔ این شرط، باید سرعت قائم سیال اندک باشد تا پایستگی جرم برقرار بماند. می‌توان از معادلهٔ اندازهٔ حرکت نشان داد که گردایان فشار قائم تقریباً هیدرواستاتیک می‌ماند و گرادیان فشار افقی وابسته به تغییرات سطح فشار است و نتیجهٔ آن، ثابت بودن سرعت افقی در عمق سیال است. با متوسط‌گیری در عمق، می‌توان سرعت قائم را از معادلات حذف کرد.

نظریه‌پردازان حکمرانی خوب چه می‌گویند؟

مسئله حکمرانی موضوعی به قدمت وجود دولت در تمدن بشری است. حال چه در مفهوم مدرن دولت، و چه در قالب نهاد مسئول اداره یک اجتماع در سده‌ها و هزاره‌های قبل. اما پاسخ‌های مختلفی به این سئوال قدیمی داده شده است. در این نوشتار قصد داریم تا معیار نوین این مسئله را بازگو کنیم و اقتصاددانان مختلفی را که در این حوزه به پژوهش پرداخته‌اند معرفی کنیم. چرا برخی کشورها عملکرد بهتری در زمینه نحوه حکومت و دولت‌داری داشته‌اند و برخی دیگر ضعیف عمل کرده‌اند. آیا تغییر این وضعیت و سوق‌دادن کشورها به سوی همگرایی در این زمینه شدنی است؟ آیا می‌توان فاصله کشورها را کمتر کرد؟

استاد ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی در حاشیه نمایشگاه مطبوعات در نشست "نقش رسانه ها در حوزه محیط زیست و آب" با بیان این که کمبود آب در حال بدل شدن به یک ابرچالش است گفت: لازم است رسانه ها این بحران را از مسئله ای فردی به مسئله ای اجتماعی بدل کنند.

استاد ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی در حاشیه نمایشگاه مطبوعات در نشست "نقش رسانه  ها در حوزه محیط زیست و آب" با بیان این که کمبود آب در حال بدل شدن به یک  ابرچالش است گفت: لازم است رسانه ها این بحران را از مسئله ای فردی به مسئله ای اجتماعی بدل کنند. 

پیشرفت زندگی صنعتی و رشد جمعیت، باعث افزایش مصرف آب و به وجود آمدن بحران در بیشتر کشورهای جهان شده است. از این رو صرفه جویی در مصرف، یکی از اصلی ترین دغدغه کشورها برای دوری از خطر کمبود آب است که باید با استفاده بهینه و مدیریت مصرف با این پدیده مبارزه کنند. هر چند کمبود آب یکی از عوامل محدود کننده توسعه فعالیت های اقتصادی در دهه های آینده به شمار می رود. 

کمبود ریزش های جوی باعث شده تا ایران به یکی از کشورهای نیمه خشک تبدیل شود که رشد جمعیت و کاهش سرانه آب، توسعه بخش های کشاورزی و صنعت و ... دست اندرکاران بخش آب را بر آن داشته تا برای کنترل مصرف و استفاده بهینه چاره اندیشی کنند. البته در کنار کارهای عملیاتی، فرهنگ سازی برای استفاده از الگوی صحیح مصرف می تواند نقش مهم و تاثیرگذاری داشته باشد. 

در زمان انتخاب‌های مهم سیاسی، چون انتخاب رییس جمهور یا انتخاب هیئت وزرا، به دلیل حساسیت و هوشیاری جامعه در بررسی برنامه‌ها و سیاست‌های دولت در برخورد با مسئله آب، طرح پرسش‌ها و نظرات به جامعه کمک خواهد کرد که با آگاهی و دیدگاه‌های درستی به مسائل و تحلیل برنامه‌ها و شایستگی افراد بپردازند. جامعه در این بزنگاه مهم آمادگی لازم را برای تاثیرگذاری آگاهانه بر فرایندهای سیاسی از طریق پرسش‌گری درباره داشتن برنامه و کنش موثر از کاندیداهای مختلف دارد. نقش خبرگان جامعه در این مقاطع اجتماعی در کنار رسانه‌های کنشگر، طرح دقیق و آگاهانه مباحث و پرسش‌ها در مورد مسئله آب و ابعاد آن و راهکارهای احتمالی برای شکل گیری گفت‌و‌گوی اجتماعی است. ارتقای تقاضای عمومی می‌تواند به بهبود برنامه‌ها و سیاست‌های کنشگران منجر ‌شود. معادله تغییر

تخلیه سریع منابع آب زیرزمینی در ایران و حرکت شتابان آن به سوی بحرانی جدی در امنیت آبی و غذایی مسئله‌‌‌ای است با اهمیت در ابعاد منطقه‌ای- و شاید حتی جهانی. تنش آبی کنونی ایران، بخشی ناشی از شرایط هیدرولوژیکی و اقلیمی آن سرزمین است. ولی شاید به طور عمده نتیجه ده‌ها سال تحریم گوناگون است که سوء مدیریت سیاسی بر پیچیدگی‌های آن افزوده و نمی‌گذارد گامی در تخفیف این بحران رو به رشد که می‌رود صدمات جبران ناپذیری بر کشور وارد کند، صورت گیرد.

آیا می‌توان با مصرف آب کمتر، اقتصاد بزرگتری داشت؟ این سئوال اصلی است که در برنامه ششم در پیش روی جامعه ایران قرارگرفته است، چون برخلاف برنامه‌های پیشین، قرار است ۱۱ میلیارد مترمکعب از منابع آب زیرزمینی کمتر برداشت شود. بدین منظور، در لایحه برنامه ششم توسعه، تدابیری برای افزایش بهره‌وری آب در بخش کشاورزی تدارک دیده شده است.کانون توجه این پژوهش، دامنه و عمق این تدابیر است که در حد یک برنامه اجرایی کاهش مصرف است، در صورتی که آنچه مورد نیاز است، یک برنامه تمام‌عیار توسعه‌ای است که فقط با بخش کشاورزی (زیربخش زراعت و باغداری) سر و کار ندارد و به طور فراگیری، سه مؤلفه تحول

به‌دنبال اعلام وصول نامه و برنامه پیشنهادی وزیر نیرو برای گرفتن رأی اعتماد از مجلس شورای اسلامی، عملاً زمان استماع و بررسی نظرات و برنامه های وزیر پیشنهادی در کمیسیون های تخصصی و فراکسیون های مجلس به مدت 10 روز کلید خورد. توجه به برنامه وزیر پیشنهادی نیرو نکات قابل توجهی را در بخش های مختلف پیش رو می گذارد که البته موضوع این یادداشت کوتاه بررسی یکی از آنهاست.

یکی از نکات قابل توجهی که در این برنامه به چشم می خورد توجه همزمان به بخش های غذا، خاک و محیط زیست در کنار مسائل آب و انرژی است. به عبارت دیگر به نظر می‌رسد در برنامه وزیر پیشنهادی نیرو، همبستگی و توجه به مدیریت به هم پیوسته در 5 مولفه آب، خاک، محیط زیست، انرژی و غذا به عنوان مفروض اصلی و نظری این برنامه در نظر گرفته شده است. برنامه ای که هدف نهایی آن، تأمین پایداری منابع،

در طول چند سال اخیر این دریاچه که یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های بین‌المللی گردشگری محسوب می‌شود در اثر یک سری پدیده‌های مضر که بعضی از آنها همچنان بر دانشمندان آشکار نشده، فلج شده است. این پدیده‌ها عبارتند از ناپدید شدن ماهی امول، رشد سریع جلبک‌های متعفن و مرگ گونه‌های بومی اسفنج‌های متعلق به منطقه وسیع 3.2 میلیون هکتاری این دریاچه.

مدیرعامل یک شرکت صنعتی داخلی از ساخت سامانه هوشمند کنترل فشار و دبی شبکه توزیع آب در کشور خبر داد.

"بهنام سهند" مدیرعامل شرکت شریف تراشه در دومین روز از برگزاری سیزدهمین نمایشگاه صنعت آب و تاسیسات آب و فاضلاب، با بیان این مطلب که یکی از حساس‌ترین و پرهزینه‌ترین واحدهای شرکت‌های آب و فاضلاب شناسایی و رفع حوادث شبکه توزیع است که عدم وجود یک روند مکانیزه دقیق و قابل اعتماد در مدیریت سامانه باعث می‌شود تا سالانه خسارات زیادی به شرکت‌های آب و فاضلاب وارد شود، اظهار داشت: این موضوع سبب شد تا ساخت سامانه هوشمند کنترل فشار و دبی شبکه توزیع آب بطور انحصاری در این شرکت آغاز شود که با موفقیت‌های زیادی همراه بوده است.

چهارمین کنفرانس بین‌المللی رفتار بلندمدت و فن‌آوری‌های سازگار با محیط‌‌ زیست سدها برگزار می‌شود

چهارمین کنفرانس بین‌المللی رفتار بلندمدت و فن‌آوری‌های نوسازی سازگار با محیط‌زیست سدها (LTBD2017) از ساعت 8 صبح روز سه‌شنبه 25 مهر ماه سال‌جاری در محل سالن همایش صدا و سیما برگزار می‌شود.

به دنبال برگزاری موفق سه دوره کنفرانس بین‌المللی LTBD» » به‌صورت ادواری در کشورهای اتریش و چین، چهارمین کنفرانس بین‌المللی «رفتار بلندمدت و فن‌آوری‌های نوسازی سازگار با محیط‌زیست سدها (LTBD2017)» با همکاری دانشگاه‌ها، مراکز تحقیقاتی، شرکت‌های مهندسین مشاور و پیمانکار صنعت آب کشور در تاریخ 25 تا 27 مهرماه 1396 در محل سالن همایش صدا و سیما تهران و به میزبانی کمیته ملی سدهای بزرگ ایران برگزار خواهد شد.

آغاز بهره‌برداری عملیاتی از سامانه پیش بینی‌های فصلی در خوزستان

با ارتقای سامانه پیش بینی هواشناسی آب و اقلیم (هیدروکلیمیت)، امکان ارائه پیش بینی های فصلی در سازمان آب و برق خوزستان فراهم شد.

مدیر دفتر مدل های آب و محیط زیست سازمان آب و برق خوزستان با بیان این که "یک سال از آغاز بهره‌برداری عملیاتی سامانه هیدروکلایمیت می گذرد و در این مدت در پیش‌بینی‌های کوتاه‌مدت هواشناسی موفق بوده ایم"، از ارتقای این سامانه با هدف ارائه پیش‌بینی‌های فصلی خبر داد.

 "علی شهبازی" افزود: این پیش‌بینی‌ها به ارائه اطلاعات از شرایط اقلیمی ای‌ که بروز آن طی ماه‌های آینده محتمل است، می‌پردازد.

کشاورزی که 70 درصد از مصرف آب را در سراسر جهان به خود اختصاص داده است، نقش مهمی در آلودگی آب دارد. مزارع مقدار زیادی از مواد شیمیایی کشاورزی، مواد ارگانیک، بقایای مواد مضر، رسوبات را در آب شور به منابع آب با عمل زهکشی تخلیه می کنند.

بر اساس یک نشریه جدید که اجدیدا منتشر شده است، تشخیص، پیش بینی و نظارت، الزامات کلیدی برای مدیریت شیوه های کشاورزی است که این تاثیرات مضر را برای منابع آب کاهش می دهد. خلاصه گزارش اجرایی آلودگی آب کشاورزی: ​​بازنگری جهانی، به عنوان یک رویکرد پیشرو در تصویب گزارش کامل سال آتی، نشان می دهد که آلودگی آب یک مشکل جهانی است که موجب آسیب رساندن به رشد اقتصادی و سلامت میلیاردها نفر می شود.

چه نوع مسئله‌ای را می‌توان خطرناک نامید؟ مسئله‌ای که آنقدر پیچیده است که نه می‌توان آن را درست محاسبه کرد و نه می‌توان به طور مؤثری آن را مدل‌سازی کرد. مسائل پیچیده با ابهام بالایی همراه هستند و در عین حال از ضرورت بالایی نیز برخوردارند. به یاد داشته باشید که ابهام، همنشین همیشگی سیاستمداران است، آنها همراه با ابهام زندگی می‌کنند و قرن‌ها است در منحرف‌کردن، باسازی و صرفاً مواجه‌شدن با مسائلی که ابهام ایجاد می‌کنند تجربه دارند و جامعه نیز از آنها حمایت می‌کند. به بیانی دیگر، این به خود ما بستگی دارد. ما باید به سیاستمداران بفهمانیم که ما در کنار آنها هستیم، دست آنها را خواهیم گرفت، البته به این شرط که آنها ما را به درستی هدایت کنند. اگر آنها شهامت اجرایی‌شان را نشان دهند ما نیز به آنها اعتماد خواهیم کرد و به آنها سرمایه سیاسی خواهیم بخشید. مدیریت آب مسئله خطرناکی را پیش روی دانشمندان محیط‌زیست قرار می‌دهد، زیرا شامل سه نوع مسئله می‌شود:

«اینجا هم آب بود، آب تا اینجا هم می‌رسید، این نمک‌هایی که می‌بینید زمانی زیر آب بودند، گاه موج‌های دریا به داخل روستایمان هم می‌رسید»! این تصویر اهالی روستاهای اطراف «دریاچه ارومیه» با واقعیات کنونی دریاچه چقدر تفاوت دارد؟ امیدی برای تکرار این روزها وجود دارد؟ یا باید در صفحات تاریخ دنبال چند فریم از «دریاچه ارومیه» باشیم؟

این روزها هیچ یک از مسئولان پاسخ صریح و شفافی برای این سئوالات ندارند و کاهش 22 سانتی‌متری سطح تراز دریاچه، عدم تخصیص بودجه لازم و تصاویر منتشر شده از وضعیت این دریاچه موجی از ناامیدی را نسبت به احیای آن در جامعه ایجاد کرده است. 

تاکنون درباره‌ی بیابان نمک و یا تلاقی کویر و دریا شنیده‌اید؟ متأسفانه دریاچه ارومیه دقیقاً همین شرایط را دارد! سال‌هاست نمک، دریاچه را محاصره کرده و روز به روز هم این محاصره تنگ‌تر می‌شود. کشتی‌ها چنان در باتلاق نمک گیر افتاده‌اند که دیگر نیازی به لنگر انداختن ندارند، کرکره مغازه‌های اطراف دریاچه پایین آمده و به نوعی می‌توان گفت که حیات از اینجا رخت بسته است. 

به ابتکار و پیشنهاد علی‌اکبر صالحی معاون رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان انرژی اتمی، برای اولین بار در کشور، استفاده از روش سرمایش ترموالکتریک برای تولید آب از رطوبت هوا مورد تحقیق و دستگاه تولید آب آشامیدنی در مقیاس آزمایشگاهی با ظرفیت نیم تا ۲ لیتر آب در روز بسته به شرایط رطوبت در هوای شهری در پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای سازمان انرژی اتمی ایران طراحی و ساخته شد.

ررسی پارامترهای مؤثر جهت بهینه‌سازی و افزایش مقیاس برای تولید انبوه دستگاه فوق صورت پذیرفته است و در آینده‌ای نزدیک طراحی و ساخت دستگاهی مشابه در مقیاس صنعتی و با ظرفیت بالا مورد بهره‌برداری قرار خواهد گرفت.

چکیده

حفاظت از منابع آب زیرزمینی فرایندی پرتنش است و بیشتر از آنکه یک اقدام فنی به حساب بیاید، نیازمند درگیر شدن با ابعاد اجتماعی و سیاسی است. به همین دلیل، وضعیت مطلوب حکمرانی آب می‌تواند فراهم بودن شرایط برای موفقیت در اجرای فرایند حفاظت از منابع آب زیرزمینی را رقم زند، زیرا سیستم حکمرانی بیانگر ساختار تنظیم‌کننده فرایندهای مدیریتی همچون حفاظت از منابع آب است. به همین منظور در این مقاله سعی گردید تا با بهره‌گیری از نظریه تعاملات بسترمند (Contextual Interaction Theory) چارچوبی برای ارزیابی حکمرانی ارائه شود و علل و عوامل ساختاری شکست سیاست حفاظت از منابع آب زیرزمینی در کشور به روش کیفی مورد تحلیل و بحث قرار گیرد. در این چارچوب، به ارزیابی پنج مؤلفه سیستم حکمرانی، یعنی سطوح و مقیاس‌ها، کنشگران و شبکه‌ها، نگرش به مسأله و اهداف غایی، استراتژی‌ها و ابزار، و نهایتاً منابع (مالی، انسانی و ...)، از منظر دو معیار کلی گستره و انسجام پرداخته شده است. برای ارزیابی هر یک از مؤلفه‌ها از منابع مختلف اطلاعاتی همچون مصاحبه، اسناد و پرسشنامه استفاده شد. اسناد مورد استفاده شامل سیاست‌ها، راهبردها، برنامه‌های توسعه و قوانین مرتبط با بخش آب و کشاورزی بودند. همینطور سعی شد تا با مسؤولان مرتبط در وزارت نیرو، وزارت جهادکشاورزی، سازمان حفاظت محیط‌زیست و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی به صورت نیمه‌ساختاریافته مصاحبه صورت گیرد.

نیترات یکی از رایج ترین آلودگی های زیرزمینی در مناطق روستایی است. به طور عمده در آب آشامیدنی یافت می شود زیرا سطح بیش از حد آن می تواند باعث بیماری متهموگلوبینمی یا بیماری آبی شود. اگر چه سطوح نیتراتی که بر نوزادان تاثیر می گذارد، تهدیدی مستقیم برای کودکان و بزرگسالان بزرگ نیست، اما مطالعات نشان می دهد که احتمال وجود سایر آلوده کننده های مسکونی یا کشاورزی دیگری مانند باکتری ها یا آفت کش ها در آب وجود دارد.

علت وجود نیترات در آب های زیرزمینی عمدتا از کود، سیستم های سپتیک و عملیات ذخیره سازی یا پخش کود است. نیتروژن کود که توسط گیاهان جذب نشده است، با جریان آب سطحی آب به آب های زیرزمینی به شکل نیترات تجزیه می شود. این نه تنها باعث می شود نیتروژن در دسترس محصولات باشد، بلکه می تواند غلظت در آب های زیرزمینی را بالاتر از سطوح قابل قبول برای کیفیت آب آشامیدنی، افزایش دهد. نیتروژن از کود به طور مشابه می تواند از مزارع، باغ ها یا مکان های ذخیره سازی وارد منابع شود. سیستم های سپتیک همچنین می توانند غلظت نیترات آب زیرزمینی را افزایش دهند، زیرا تنها نیمی از نیتروژن را در فاضلاب حذف می کنند و نیمه باقی مانده را به آب های زیرزمینی می رسانند.