ابزار AES یک بسته های نرم افزاری برای هیدرولوژی، هیدرولیک، و دیگرموضوعات منابع آب می باشد که در سال 1981 توسعه یافته است.  این بسته برای استفاده توسط چندین سازمان کنترل سیل در کالیفرنیا به تصویب رسید، و همچنین بر طبق براوردها AES یک بسته نرم افزاری انتخابی برای بیش از 500 سازمان دولتی، دانشگاه ها، مراکز خصوصیT شرکت های مهندسی و مشاوران بوده است.

    مجموعه برنامه های AES برای آماده سازی طرح های زهکشی سطح کارشناسی ارشد در گستره ی 55 شهر و کشور استفاده شده است، و سیستم مدیریت اطلاعات AES تحت عنوان سیستم مدیریت اطلاعات سیلاب (SIMS) برای استفاده در حفظ و تداوم طرح های زهکشی در سطح کارشناسی ارشد 27 شهر به تصویب رسید  که از آن جمله می توان به لس آنجلس، هانتینگتون بیچ، ویستا، فولرتون، تورنس، و... اشاره نمود.

    اگرچه امروزه ابزارهای قدرتمندی جهت رقومی سازی نقشه های موضوعی با استانداردهای گسترده و پیشرفته ای تولید شده اند، اما وجود نقشه های خاص و تعدد آنها سبب گردیده تا سازمان ها خود اقدام به شخصی سازی بعضی از ابزارهای پر الزام نمایند.

    نرم افزار RRDigitizer برنامه ای است رقومی کننده جهت استخراج اطلاعات گرافهای باران نگار. با استفاده از این برنامه کاربر می تواند با چند کلیک ساده اطلاعات گراف های باران نگار را استخراج کرده و پردازش های لازم را انجام دهد. از مهمترین قابلیت های این برنامه می توان به سادگی و کاربر پسند بودن آن، ارسال اطلاعات به Microsoft Excel و رسم نمودارهای شدت مدت و باران لحظه ای در آن و همچنین ارسال اطلاعات در قالب فرم 042 دیتابیس دیتا ایز 6 نام برد.

3. 4. 2.نمودار خطوط دیجیتالی

    داده های دیجیتالی شبکه آبراهه و کانال ها را می توان از سازمان زمین شناسی ایلات متحده (USGS) در قالب نمودار خطوط دیجیتال (DLG ها) به دست آورد. DLG ها در چند دسته، از جمله مرزهای سیاسی، راه ها، و هیدروگرافی (شکل 3-8) موجود می باشند. داده های هیدروگرافی اطلاعاتی را در مورد آب های جاری (آبراهه ها و کانال ها)، آب های ایستا (دریاچه ها)، و تالاب ها را فراهم می کند. این اطلاعات در قالب بردارهای دیجیتالی است، که از نقشه ها و منابع مرتبط، تدوین و ارائه گردیده اند. اطلاعات هیدروگرافی را می توان برای نقشه های بزرگ مقیاس، متوسط مقیاس و کوچک مقیاس بدست آورد. نقشه های بزرگ مقیاس DRUG در مقیاس های 1:20000 و 1:24000 و 1:25000 مربع توپوگرافیک، از سوی USGS بدست آمده است. متوسط مقیاس DRUG در مقیاس 1:100000 و 30 × 60 دقیقه مربع نقشه، از سوی USGS بدست آمده است. و کوچک مقیاس DRUG در مقیاس 1:2000000 مقاطع نقشه اطلس بین المللی ایالات متحده، از سوی USGS بدست آمده است. اطلاعات هیدروگرافی شامل ارتباط کامل توپولوژیک در عناصر گره، خط، و منطقه است. بنابراین، اطلاعات اتصال چه  در جهت بالادست و چه پایین دست کانال ها در دسترس خواهد بود.

    ابزار دستورالعمل رژیم جریان (HEC-RPT) به منظور تسهیل ورود، مشاهده، و مستند سازیِ مدارک و دستورالعمل های رژیم جریان در زمان واقعی، با تنظیمات عمومی طراحی شده است. HEC-RPT به دنبال بهبود 1) ارتباطات در گروه با ایجاد امکان ذخیره در زمان واقعی و ترسیم دستورالعمل ها در راستای توسعه و 2) دسترسی گسترده تر فرامین و دستورالعمل های ایجاد شده به واسطه تدارک آنی داده های هیدرولوژیکی برای دانشمندان، مهندسان، و مدیران آب در طول فرایند، تدوین است.

    از یک نگاه باید گفت HEC-RPT در درجه اول یک ابزار تجسم و تصویر سازی از اطلاعات در نظر گرفته می شود و به انجام تجزیه و تحلیل های کمی دقیق نمی پردازد (به عنوان مثال، تجزیه و تحلیل آماری و یا مخزن و یا مسیریابی رودخانه) که در حال حاضر این تحلیل ها توسط بسته های نرم افزاری دیگر انجام می شود. در عوض، HEC-RPT به دنبال تکمیل فرآیند استفاده از نرم افزار دیگر با آسان سازی ایجاد جریان های سری زمانی است که بسته های نرم افزاری دیگر می توانند با وارد کردن این داده ها در تحلیل های خود از آن استفاده کنند.

Remote Sensing Technology And Geographic Information System Modeling: An Integrated Approach Towards The Mapping Of Groundwater Potential Zones In Hardrock Terrain, Mamundiyar Basin

چکیده:

    در این مقاله، سنجش از دور، ارزیابی مدل های دیجیتالی ارتفاع (DEM)، سیستم های اطلاعات جغرافیایی (GIS) و تکنیک های کار میدانی به منظور مطالعه شرایط آب های زیرزمینی در حوضه Mamundiyar، Tamilnadu با یکدیگر ترکیب شده اند. چندین تکنیک پردازش تصویر دیجیتال، از جمله کامپوزیت رنگ استاندارد، (intensity-hue-saturation (IHS بسط (transformation and decorrelation (DS برای طرح بندی انواع سنگ ها استفاده شد. از تحلیل داده های سنجش از دور جهت تولید نقشه های سنگ شناسی و نیز طرح بندی استفاده گردید. از DEM ها نیز برای طرح بندی و نقشه برداری ژئومورفولوژی مورد استفاده قرار گرفت. همه لایه های موضوعی ادغام و در یک سیستم اطلاعات جغرافیایی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج کلی نشان می دهد که استفاده از سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی ابزار بالقوه قدرتمندی را برای مطالعه منابع آب های زیرزمینی و طراحی یک طرح اکتشافی مناسب فراهم می نماید.

     در مهندسی محیط زیست و منابع آب، نقشه ها و برنامه ها، اساس طراحی می باشند. طرح های زیرساخت در قالب نقشه به تصویر کشیده می شوند؛ تا با ماهیت دقیق این پروژه از لحاظ مکان های خاص و روابط فرا منطقه ای آنها، ارتباط برقرار کنند. به عنوان مثال، سیستم بهداشتی فاضلابی که در شکل 2-4 نشان داده شده را از این نمونه می توان نام برد؛ لایه ها، محل و مسیر جریان فاضلاب را نشان می دهند و خطوط توپوگرافی، کلیات زمین را توصیف می کنند. مقادیر شیب می توانند در ورودی محاسبات برای قطر لوله و چیدمان آنها موثر باشند. ضمن آنکه مسیر لوله کشی جریانات از ویژگی ها و ساختار خاص خیابان ها در این طرح مشتق شده است.

شکل ‏2‑4  نمایش قسمت های طرح بهداشت فاضلاب (الف) خطوط زمین (ب) خدمات پیوسته.

    مفاهیم و فناوری های GIS از طیف گسترده ای از رشته ها بوجود می آیند. GIS به یک اصطلاح عمومی تبدیل شده، که این اصطلاح به مجموع سیستم های خودکاری که عمدتا جهت مدیریت نقشه ها و اطلاعات جغرافیایی استفاده می شوند، اشاره می کند.

    نقشه برداری خودکار و مدیریت امکانات (AM/FM): توسط سازمان های دولتی و خصوصی برای مدیریت اطلاعات در مورد امکانات (به عنوان مثال، آب، فاضلاب، مخابرات، توزیع برق) استفاده می شود؛ که دسترسی سریع به فهرستی از امکانات و نقشه های ساخته شده را برای استفاده و یا ایجاد مجموعه ای از نقشه ها ممکن می سازد.

2.آشنایی با سیستم های اطلاعات جغرافیایی

2. 1.نگاهی کلی

    سیستم های اطلاعات جغرافیایی (GIS) امروزه به شکلی فزاینده به ابزاری مهم برای درک و برخورد با مشکلات عاجل آب و مدیریت منابع مرتبط، در جهان ما تبدیل شده است. مفاهیم و فناوری GIS به ما در جمع آوری و سازماندهی داده ها در مورد این گونه مسائل و درک روابط مکانی آنها کمک خواهد کرد. قابلیت های تجزیه و تحلیل در سیستم اطلاعات جغرافیایی، راهکارهایی را برای مدل سازی و جداسازی داده ها ارائه کرده است، که به تصمیم گیری های حمایتی برای مدیریت منابع در طیف گسترده ای از مقیاس ها، از محلی گرفته تا جهانی کمک خواهد کرد.GIS  دارای ابزاری برای تجسم خصوصیات منابع است، که در نتیجه سبب افزایش درک در پشتیبانی از تصمیم سازی ها خواهد شد.

علاوه بر دامنه ی فیزیکی مهندسی برنامه ریزی و فعالیت های طراحی، بافت سازمانی که در GIS وجود دارد مهم است. این که آیا آن یک سازمان بزرگ فدرال در تلاش جهت ایجاد منابع آب برای یک منطقه است یا شهرداری های کوچک برای همگام شدن با توسعه های سریع؟ این روشن می کند که GIS مستلزم استقرار پروسه ها و استانداردها می باشد. اغلب GIS به دنبال تغییر در راهکارهای انجام شده است. پیشرفت در فناوری جمع آوری داده ها و اندازه گیری های مهندسی، تغییر در فرمت های داده ها و قابلیت های تولید گزارش، و الزامات مورد نیاز برای به اشتراک گذاری داده در سراسر محدوده ها، می تواند متفاوت از اقدامات سنتیِ انجام شده باشد و به بهبود عملکرد منجر شود؛ اما نباید فراموش کرد که این امر همچنین می تواند باعث تولید تنش در آموزش ها و تغییرها نیز بشود.