در پی انتشار برخی اخبار در تعدادی از رسانه‌ها درباره «مواجهه ۱۲ کلانشهر امسال با بحران تامین آب و شروع جیره‌بندی آب در شهر کرج» شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور توضیحاتی ارائه داد.

میلیاردها نفر در سراسر جهان هنوز از دسترسی به خدمات بهداشتی آب و فاضلاب و امکانات اولیه شستن دست در خانه برخوردار نیستند، که برای جلوگیری از گسترش COVID-19 بسیار مهم است. اقدام فوری برای بهبود آب، بهداشت برای همه (WASH) برای جلوگیری از عفونت و مهار شیوع آن بسیار مهم است.

پاریس / ژنو - آخرین گزارش توسعه جهانی آب سازمان ملل متحد هشدار می دهد، تغییرات آب و هوایی در دسترس بودن، کیفیت و مقدار آب مورد نیاز برای نیازهای اساسی انسان تأثیر می گذارد، بنابراین از برخورداری از حقوق اساسی آب آشامیدنی سالم و بهداشت برای میلیون ها نفر تضعیف می کند. نویسندگان از دولت ها می خواهند تعهدات مشخص تری را برای حل این چالش متعهد شوند.

بنا بر گزارش‌های وزارت نیرو٬ حدود ۲۹۰ روستا در استان خراسان شمالی با تنش آبی مواجه هستند و در این میان برخی از این روستاها با مشکلات بسیار جدی‌تری روبرو هستند. با توجه به گزارشات مسئولان وزارت نیرو در استان خراسان شمالی حدود 290 روستای استان از تنش شدید کم‌آبی رنج می‌برند. 16 مهرماه سال جاری محمد وحیدی نماینده مردم 5 شهر استان خراسان شمالی در شورای اداری استان که با حضور معاون وزیر کشور برگزار شد با تشریح وضعیت استان خراسان شمالی اظهار داشت: استان خراسان شمالی در زمینه راه روستایی و بزرگراه وضعیت مناسبی نداشته و در حال حاضر 300 روستای استان با تنش آبی روبه‌رو است لذا لازم است معاونت عمرانی وزیر کشور به شاخص‌های زیربنایی خراسان شمالی توجه ویژه‌ای داشته باشد.

تغییرات آب و هوایی در دسترس بودن، کیفیت و کمیت آب مورد نیاز برای نیازهای اساسی انسان تأثیر می گذارد، در نتیجه درباره تضعیف بهره مند شدن از حقوق اساسی آب آشامیدنی سالم و بهداشت برای میلیاردها نفر، هشدار می دهد که آخرین گزارش توسعه جهانی آب سازمان ملل متحد. نویسندگان از ایالتها می خواهند تا برای حل این چالش تعهدات بیشتری ببخشند.

چنین وخیم تر شدن اوضاع فقط مانع دستیابی به هدف توسعه پایدار 6 می شود که بخشی از برنامه 2030 توسعه پایدار است و براساس آن دسترسی به آب آشامیدنی و فاضلاب سالم باید در طی ده سال برای همه تضمین شود. این یک چالش قابل توجه خواهد بود - 2.2 میلیارد نفر در حال حاضر دسترسی به آب آشامیدنی سالم را ندارند و 4.2 میلیارد یا 55 درصد از جمعیت جهان بدون فاضلاب با مدیریت ایمن هستند.

معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا گفت: در حال حاضر سدهای کشور 5 میلیارد متر مکعب پرآب‌تر از سال گذشته بوده و حدود 25 میلیارد متر مکعب آب ذخیره دارند. "قاسم تقی‌زاده خامسی" در گفت‌و‌گو با شبکه خبر با اشاره به اینکه در سال آبی 97-96 حدود 340 شهر درگیر تنش آبی بودند، افزود: خوشبختانه بارش‌های سال آبی گذشته و ابتدای سال آبی جدید (از ابتدای مهر 97 تا پایان آبان 98) تعداد شهرهای دارای تنش آبی را کاهش داده است، به‌طوری که میزان بارندگی‌ها نسبت به بلندمدت 29 درصد افزایش داشته است.

کاهش 6.4 میلیون نفری جمعیت تحت تنش آبی در کشور. چه شهرهایی دارای بیشترین احتمال تنش آبی هستند؟ تابستان امسال حدود 28.6 میلیون نفر از جمعیت کشور در 233 شهر تحت تنش آبی قرار خواهند گرفت که بارندگی‌های مناسب سال آبی جاری و بهبود ذخایر سدها موجب شده است تا این این رقم نسبت به سال گذشته 6.4 میلیون نفر کاهش پیدا کند.

در سال آبی جاری، بهبود نسبی ذخایر سدهای کشور به عنوان بخشی از منابع تأمین‌کننده‌ آب شرب شهرها و روستاهای کشور تحت تاثیر بارش‌ها، سبب بهتر شدن وضعیت تأمین آب شرب شهرها و روستاهای کشور شده و تا حدودی از دغدغه‌های وزارت نیرو و شرکت‌های زیرمجموعه برای تأمین این ماده حیاتی کاسته است.

معاون آب و آبفای وزارت نیرو با بیان این‌که حدود ۲۳ میلیون نفر درگیر تنش آبی هستند، گفت: ۱۰۰ میلیون دلار برای آب‌رسانی به حدود ۷۰ تا ۸۰ شهر طی سه سال بودجه از صندوق توسعه ملی اختصاص یافته است. قاسم تقی‌زاده خامسی امروز در حاشیه همایش مشترک مهندسی آب و فاضلاب کشور و مرکز همکاری‌های ژاپن و خاورمیانه در جمع خبرنگاران با بیان این‌که در مورد آب‌رسانی دو موضوع مطرح است، اظهار کرد: آیا از نظر تأمین آب مشکلی داریم یا خیر؟ پاسخ این سوال برای امسال خیر است.

گزارشی از آخرین وضعیت سدهای مهم کشور:

آب موجود در مخزن سد زاینده‌رود به 11 درصد رسیده است

خشک بودن اراضی و بستر رودخانه‌ها در اثر خشکسالی‌های پیاپی موجب شده تا 107 میلی‌متر بارش از ابتدای سال آبی تاکنون، کمتر تبدیل به روان‌آب شود و بر این اساس ورودی آب به سدهای کشور به‌ویژه سدهای تامین کننده آب شرب تغییر چندانی نداشته باشد.

میزان بارندگی‌های کشور از ابتدای سال آبی جاری (ابتدای مهرماه) تاکنون به 107 میلیمتر رسیده که نسبت به مدت متوسط 50 ساله حدود 39 درصد افزایش یافته است؛

بیانیه وزارت نیرو درباره بارش‌های پاییز و اهمیت مدیریت مصرف آب در کشور

در پی بارش‌های مناسب پاییزی در سه ماه نخست سال آبی و تحلیل‌های مختلف درباره وضعیت کم‌آبی کشور وزارت نیرو بیانیه‌ای را صادر کرد.

متن بیانیه به این شرح است: 

خدای بلندمرتبه را شاکریم که امسال در فصل خزان، باران رحمت بی‌دریغ خود را بر ما بارانید و خاک تفتیده این سرزمین را که طی یک دهه خشکسالی شدید و مداوم، تشنه و عطشناک بود، به لطف و بخشندگی خود سیراب کرد.

معاون شرکت آب و فاضلاب کشور اعلام کرد:

معاون نظارت بر بهره‌برداری شرکت آب و فاضلاب کشور با اشاره به برنامه وزارت نیرو برای پایان تنش آبی شهرهای کشور تا سال 1400، گفت: این برنامه دارای پنج سرفصل اجرای پروژه‌های اضطراری، پایدارسازی خدمات از طریق تکمیل پروژه‌های نیمه تمام، مدیریت مصرف، کاهش هدررفت در شبکه‌ها و نیز اصلاح و بازسازی تاسیسات خواهد بود.

پنج استان شامل استان‌های سیستان و بلوچستان، هرمزگان، کرمان، فارس و بوشهر در سال آبی جاری بیش از 50 درصدی کاهش بارندگی‌ داشته و در پایان شهریور با کسری آب محسوسی وارد سال آبی جدید می‌شوند. در حالی به روزهای پایانی سال آبی جاری نزدیک شده‌ایم که افت بی‌سابقه بارندگی‌های امسال کشور در طی نیم قرن اخیر موجب شده است تا برخی از استان‌‌های جنوبی با کاهش بی‌سابقه نزولات جوی مواجه شوند و تابستان امسال را با تنش آبی ویژه‌ای ‌سپری کنند.

 همواره بحث امنیت در ابعاد گسترده به عنوان بنیادی‌ترین حقوق بشر مورد توجه همه جوامع بین‌الملل بوده است. این مهم در مواجهه با جمعیت رو به رشد کنونی و تشدید بهره‌برداری از ذخایر محدود و تجدیدناپذیر، به صورت خاص در دو بعد امنیت آب و غذا، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. از این‌رو قبل از پرداختن به موضوع لازم است تعریفی درباره این دو مفهوم ارائه شود. بنا به تعریف بانک جهانی، امنیت غذایی «دسترسی همه مردم در تمام اوقات، به غذای کافی برای داشتن یک زندگی سالم» است که دارای سه محور اصلی «موجود بودن غذا»، «دسترسی به غذا» و «پایداری در دریافت غذا» است. بنابراین در هسته امنیت غذایی، دسترسی به غذای سالم و تغذیه مطلوب مطرح است. دسترسی به مواد غذایی به عرضه آن وابسته است، از این‌رو امنیت غذایی وابسته به یک سیستم غذای سالم و پایدار است. 

تخلیه سریع منابع آب زیرزمینی در ایران و حرکت شتابان آن به سوی بحرانی جدی در امنیت آبی و غذایی مسئله‌‌‌ای است با اهمیت در ابعاد منطقه‌ای- و شاید حتی جهانی. تنش آبی کنونی ایران، بخشی ناشی از شرایط هیدرولوژیکی و اقلیمی آن سرزمین است. ولی شاید به طور عمده نتیجه ده‌ها سال تحریم گوناگون است که سوء مدیریت سیاسی بر پیچیدگی‌های آن افزوده و نمی‌گذارد گامی در تخفیف این بحران رو به رشد که می‌رود صدمات جبران ناپذیری بر کشور وارد کند، صورت گیرد.

یکی از معضلات اصلی ایران مشکل کم آبی است که برای این موضوع سناریوهای متفاوتی ارائه شده اما وزارت نیرو در آخرین اظهار نظرهای خود برای حل این کلاف سردرگم اعلام کرده که در شرایط فعلی باید کنترل مصرف بر اساس ظرفیت‌های اکولوژیک هر منطقه صورت گیرد.

در سال‌های اخیر کشور به دلیل رشد جمعیت، توسعه صنایع، افزایش سطح اراضی آبی زیرکشت و تشدید دخالت بشر در محیط زیست و... دچار افت فشار منابع آبی شده است در این بین کشور با سرانه آب تجدیدپذیر ۱۴۵۰ مترمکعبی در سال در مرحله «تنش آبی» قرار دارد که این امر بیانگر مصرف زیاد و ناپایدار منابع آبی کشور در سال‌های گذشته بوده است.