2. 2. 2.داده و پایگاه داده سیستم اطلاعات جغرافیایی

    معمولا نگاه به پایگاه داده های GIS به عنوان یک سری از لایه های نقشه، که از لحاظ جغرافیایی مرجع شده و ثبت شده می باشند، به یک تصویر رایج تبدیل گشته است. بیشترین داده های سازماندهی شده ی GIS به شکل لایه ها وجود دارند، که هر کدام شامل یک تِم از اطلاعات نقشه است که به شکلی منطقی به محل خود مرتبط شده است (شکل 2-2). هر یک از این نقشه های مجزای موضوعی، به عنوان یک لایه، پوشش، یا سطح نامیده می شود. و هر لایه دقیقا بر روی لایه های دیگری خواهد افتاد؛ به طوری که هر محل و مکان های مربوط به آن در تمام نقشه های دیگر همسان است. در اینجا است که باید گفته شود لایه پایینی این نمودار کاملا مهم است، چراکه در واقع آن نشان دهنده سیستم مکان مرجعی است که در تمام نقشه های دیگر، به دقت ثبت شده است.

    از دیرباز بهره برداری بهینه از منابع در دسترس بشر مورد توجه بوده و با توسعه علم و فناوری، توجه به این امر اهمیت بیشتری پیدا کرده است. این فرایند که در مقاطع زمانی گوناگون، متأثر از مناسبات میان استفاده کنندگان و با انگیزه ساماندهی عوامل برای دستاوردهای بهتر است، هیچگاه متوقف نشده و نقطه پایانی نیز نمی توان بر آن گذاشت. با چنین اعتقادی، رویکرد استفاده بهینه از آب کشاورزی مورد عنایت مدیران بخش کشاورزی قرار گرفته و در این راستا تدوین شرح خدمات ایجاد و ساماندهی نظام های بهره برداری مناسب آب کشاورزی به عنوان قدمی هوشمندانه جهت پاسخگویی به این نیاز ملی، به وسیله دفتر امور آب و خاک معاونت آب و خاک و صنایع وزارت جهاد کشاورزی در دستور کار قرار گرفت. در این ارتباط دفتر آب و خاک کشاورزی ضمن انعقاد قرارداد با مهندسین مشاور متخصص در این زمینه، مقرر نمود تا با بررسی نظام های بهره برداری از آب کشاورزی و تشخیص محدودیت ها و امکانات آنها برای استفاده بهینه، شرح خدماتی تدوین شود تا بر اساس آن بتوان با طراحی و پیشنهاد نظام بهره برداری مناسب آب کشاورزی و ساماندهی نظام های موجود بهره برداری آب کشاورزی در سطح ملی و بر اساس آن، استفاده مطلوب از منابع در دسترس را فراهم نمود. ضرورت انجام چنین مطالعاتی بدلیل کمبود و عدم تناسب میزان آب در دسترس و یا اساسا منابع آبی کشور در قیاس با منابع خاک و نیازهای روزافزون صنعت، معدن و شرب است که عدم بهره برداری و نگهداری مناسب از تاسیسات آب و آبیاری نیز بر آن افزوده می شود.