مقدمه

مدل رقومی ارتفاع (انگلیسی: Digital elevation model) یا DEM مدلی دیجیتال یا نمایشی سه‌بعدی از سطح زمین، ماه یا دیگر سیاره‌ها است که معمولاً برای نمایش ناهمواری‌های زمین و با استفاده از داده‌های ارتفاع از سطح دریا تهیه می‌شود.

توافق یکسانی در سطح دنیا درباره استفاده از اصطلاحات مدل رقومی ارتفاع (digital elevation model) یا DEM، مدل رقومی زمین (digital terrain model) یا (DTM) و مدل رقومی سطح (digital surface model) یا (DSM) وجود ندارد. در بیشتر موارد اصطلاح مدل رقومی سطح (DSM) نشان‌دهنده سطح زمین و تمام عوارض موجود در آن است، در حالی که مدل رقومی زمین (DTM) نشان‌دهنده سطح زمین به تنهایی و بدون عوارض دیگر از قبیل گیاهان و ساختمان‌ها است.

مقدمه

مجموعه سفره های اشباع و غیر اشباع در یک منطقه واحد، دشت (به انگلیسی: Plain) نامیده می شود. دشت ها دارای بخش های کوچکتری به نام آبخوان ها می باشند. آبخوان ها در دو نوع اشباع و غیر اشباع قرار دارند. در واقع آبخوان قسمتی از پوستهٔ زمین است که سوراخ‌ها یا خلل و فرج سنگ‌های آن از آب مملو و اشباع شده باشد. معمولاً منافذ و سوراخ‌های سنگ‌ها بر اثر بارندگی‌های ممتد از آب پر شده و با رسیدن به سطح غیرقابل تراوشی مانند سنگ‌های رسی در همان‌ جا متوقف می‌گردد و به شکل چشمه‌سارهای مختلفی در سطح زمین آشکار می‌شود. بدیهی است متناسب با خارج شدن آب از این چشمه‌ها سطح آب‌های زیرزمینی افت کرده و پائین می‌رود. قاعدتاً سطح آب‌های زیرزمینی در فصل‌های مرطوب بالا آمده و برعکس در فصل‌های خشک پائین می‌رود ولی هیچگاه از سطح معینی بالاتر یا پائین‌تر نخواهد رفت. پائین‌ترین سطح آب زیرزمینی هر منطقه را سطح آب دائمی آن منطقه می‌نامند.

معاون اول رئیس جمهوری در بازدید از دریاچه ارومیه: احیای دریاچه ارومیه نمی‌تواند از دستور کار دولت ایران خارج شود

معاون اول رییس جمهور از دریاچه ارومیه بازدید کرد و در جریان آخرین وضعیت این دریاچه قرار گرفت. دکتر اسحاق جهانگیری پیش از ظهر امروز (یکشنبه) با استقبال استاندار آذربایجان غربی وارد این استان شد و آخرین وضعیت دریاچه ارومیه را از نزدیک مورد بررسی قرار داد. معاون اول رییس جمهوری همچنین در حاشیه این بازدید در جمع خبرنگاران با تاکید بر اینکه موضوع احیاء دریاچه ارومیه به هیچ وجه نمی تواند از دستور کار دولت ایران خارج شود گفت: حتی اگر نیاز باشد که میلیاردها دلار اعتبار خارجی برای این کار اختصاص دهیم که طرح های انتقال آب از خارج از کشور به دریاچه ارومیه اجرا کنیم حتما این کار را انجام خواهیم داد چون حیات بخش وسیعی از جمعیت کشور وابسته به این دریاچه است و ایران در هیچ شرایطی نمی تواند نسبت به دریاچه ارومیه بی تفاوت باشد.

حجم بارش‌های کشور به 12.3 میلی‌متر رسید

با گذشت حدود 60 روز از سال آبی جدید، متوسط بارش‌های کشور به 12.3 میلی‌متر رسیده است.

بر اساس اطلاعات ایستگاه‌های باران‌سنجی شرکت مدیریت منابع آب ایران، با گذشت حدود 60 روز از سال آبی جدید یعنی از ابتدای مهرماه سال جاری تا پایان روز شنبه 27 آبانماه جاری، متوسط بارش‌های کشور به 12.3 میلی‌متر رسید.

ESRI US - هزاران ساعت آموزش در یک مکان.

بیش از 300 جلسه پیشرفته، بیش از 450 ساعت آموزش در 5 روز و در 1 مکان.

مباحث جدید را بدانید، راه حل های نوآورانه را فرا بگیرید و در درست ترین و بهترین شیوه های زمانی که شما را به اتصال و همکاری با بیش از 16000 نفر از همسالان خود در جامعه کاربران جهانی GIS در کنفرانس ESRI UC پیوند می دهد، تلاش کنید.

تغییر الگوی استفاده از زمین و افزایش شهری شدن باعث بر هم خوردن پروسه های هیدرولوژیکی منطقه می گردد .افزایش مناطق نفوذ ناپذیر باعث بر هم خوردن تعادل طبیعی آب می گردد.کاهش نفوذ پذیری افزایش رواناب منجر به افزایش پیک سیلاب حتی در بارش های کم در دوره زمانی کوتاه مدت می گردد.در جریان تخریب این مناطق باعث افزایش سیلاب های بصورت  معنی داری گردیده. تمرکز مطالعه حاضر بر روی زیر حوضه Thirusoolam یک حوضه شهری در چین می باشد. تغییر کاربری اراضی همراه با شهری شدن در حوضه آبخیز همواره منعکس کننده رژیم جریان رودخانه می باشد. تاکید این مقاله روی مدیریت جامع سیلاب و بررسی آن در مدل هیدرولوژیکی است. مدیریت جامع سیلاب بررسی وهماهنگ کردن فعالیت های بشری بر خطرات سیلاب و کاهش اثرات آن.هدف مدیریت یکپارچه سیلاب (IFM) برای هماهنگ کردن فعالیت های انسانی و خطرات سیل را از طریق مداخلات مناسب برای تغییر رژیم آب و اقتباس از رفتار انسان در نتیجه کاهش ریسک است. بنابراین، اثرات هیدرولوژیکی شهرنشینی باید برای برنامه ریزی موثر شهری در نظر گرفته شده است. نتیجه این مطالعه را در تدوین خط مشی و استراتژی مداخله، کمک کند.

    الحاقی ArcHydro یکی از نوار ابزارهای قدرتمند سیستم اطلاعات جغرافیایی می باشد که به صورت رایگان در اختیار کاربران قرار گرفته است. این الحاقی را می توان در درجه اول یک واسط مدل سازی حوضه های آبریز برشمرد. ArcHydro  با سوار شدن بر روی GIS با دریافت تنها دو لایه مدل رقومی ارتفاع (DEM) و River به عنوان شبکه آبراهه ای گام به گام اقدام به تولید لایه های متعددی می نماید که از هریک می توان جهت انجام محاسبات مختلفی در حتی مدل های دیگر استفاده نمود.

    در این بخش هرگونه سوال و مشکل در استفاده از این ابزار برای کاربران مطرح و بعلاوه از توانمندی های این الحاقی گفته خواهد شد.

    گزارش تشریحی حاضر متشکل از یک فصل در یک بخش کلیِ گزارش فیزیوگرافی و مطالعات مکانی، با استفاده از داده های واقعی می­­باشد. هر بخش در این فصول شامل تحلیل های گام به گام، بر روی داده های موجود و در دسترس با بهره گرفتن از نرم افزارها و مدل های کاربردی، ضمن شرح مکفی از تئوری تحقیق جهت حصول پارامترهای حوضه آبریز هدف است. بر اساس این رویکردِ تشریحی، در هر قسمت در صورت لزوم ضمن معرفی تعدادی از روابط و تعاریف مترادف تئوری تحقیق، در نهایت با ذکر علت بهترین روش انتخاب گشته است.

    بر این اساس استفاده از مطالب آموزشی-کاربردی این پکیج ضمن آنکه می تواند راهگشای موثری در فرآیند نگارش پایان نامه های با موضوعات مرتبط در سطح کارشناسی ارشد در رشته های مهندسی آب، مهندسی منابع آب، آبخیزداری، محیط زیست، عمران و... باشد؛ همچنین مجموعه وسیعی از مفاهیم هیدرلوژیکی، آماری، ریاضی و بعلاوه اهم کاربرد نرم افزارهای واسط همچون سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و الحاقی های مربوطه... مدل های بارش-رواناب و مدل های پایگاه داده ای پرکاربرد، و... در رشته های محیطی از جمله مهندسی منابع آب فراگرفته خواهد شد. شایان ذکر است که رویکرد کاربردی این بسته تقریبا تمامی مشکلاتی که ممکن کاربران در حین استفاده از داده های ناسازگار (داده هایی با استاندارد هایی متفاوت از استاندارد رسمی نرم افزار) با آن برخورد داشته باشند، مرتفع می سازد.

2. 4.رابط کاربر و حالت های متقابل

     یکی از جاذبه های اصلی GIS مدرن، کاربر دوستی آن در سیستم های رابط کامپیوتری که توسط فروشندگان مختلف ارائه شده، می باشد. بازیابی داده نه تنها به داده های ساخت یافته در پایگاه داده و همچنین سرعت بازیابی، که به طراحی خوب رابط ها و زبان شرطی نیز وابسته است. رابط انسان-کامپیوتر محیطی را برای تعامل بیشتر انسان با GIS فراهم می کند. این امر دسترسی کاربر به داده و آنالیز نتایج، و نمایش آنها در قالب های قابل فهم را ساده می کند. اکثر سیستم های اطلاعاتی سنتی، فقط فرمت هایی محدود، نظیر متن، جدول و نمودار را ارائه می دهند. گرچه این فرمت ها هنوز نیز رایج هستند، اما کاراکترهای مکانی ژئودیتا[1] به ما امکان می دهد تا با کمترین هزینه فرمت های گوناگون نقشه و تکنیک های تصویرسازی را داشته باشیم.

     GIS با گذر از صِرف استفاده از خط فرمان، امکان بهره گیری از منوی گرافیکی کاربر پسند را فراهم کرده است (GUI ها) (Martin و همکاران 2005). GUI کاربر را به تعامل با سیستم های کامپیوتری با اشاره به نمونه های تصویری (آیکون ها) و لیستی از آیتم های منو بر روی صفحه نمایش، تنها با استفاده از ماوس، قادر می سازد. استفاده از آیکون ها قابلیت انتخاب داده ها، ارائه داده، و دستکاری و اصلاح داده ها را تسهیل کرده است.

   در این بخش مجموعه ای از کلمات اختصاری مهمی که مخفف ابزارها نهادها سازمان ها و... مرتبط با علوم کارتوگرافی و سیستم اطلاعات جغرافیایی در ارتباط با مباحث منابع آب می باشند، آمده است. این اختصارات بخشی از کتاب ترجمه شده توسط همین مولف، تحت عنوان "کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی در مهندسی منابع آب" می باشد. بخش اول این کلمات در پستی دیگر در سایت قرار داده شده است.

    در ادامه مطلب بخش اول این عبارات را مشاهده بفرمایید.

پایداری[1]، مبحث نو ظهوری در مهندسی منابع آب است، که به انجام فعالیت های ما، با در نظر گرفتن نسبتِ اثرات طولانی مدت، اثرات جانبی، و ارزیابی ریسک و عدم قطعیت اشاره دارد. اثرات دراز مدت در سیستم های منابع آب، ناشی از تغییراتی اساسی می باشد که خودمان در سیستم های طبیعی ایجاد کرده ایم. اثرات جانبی یا اثرات همسایگی هنگامی رخ می دهند که تأثیرات پیش بینی نشده ای که در مراحل برنامه ریزی و طراحیِ امکانات ساخته شده وجود دارد، در نظر گرفته نشده باشند. این اثرات معمولا قابل جبران نیست و ممکن است در توزیع نابرابر هزینه ها برای گروه های فراموش شده، از جمله نسل های آینده معلوم گردد. ریسک و عدم قطعیت ناشی از عدم توانایی ما برای درک و محاسبه طیف وسیعی از نتایجِ ممکن در تعاملات ما با محیط زیست، در ذات تمام سیستم های پیچیده وجود دارد. به عنوان مثال، تغییرات آب و هواییِ جهانی، ممکن است به تغییرات اساسی برای چرخه آب و توزیع مکانی و زمانیِ جریان های آب منجر شود. در مهندسی منابع آب، این تأکید بر پایداری بر اساس یک فهم دانش محور است که بیان می دارد، حجم آب شیرین بر ​​روی زمین عملا ثابت است، و ما در استفاده از منابع آب در بسیاری از مناطق به حداکثر ظرفیت خود در بهره برداری رسیده ایم، و افزایش فعالیت های انسانی به طور فزاینده سبب آلودگی محیط زیست ما گشته است. در حالی که دقیقا مشخص نیست فعالیت های ما در چه مرحله ای غیر قابل تحمل شده است، اما به هر حال به اندازه کافی سیگنال هایی از این که رشد جمعیت و افزایش تقاضا، مسائلی جدی می باشد و باید به آنها رسیدگی شود وجود دارد.