مدیر عامل سد شهید عباسپور گفت: به دلیل کاهش بیش از ۵۰ درصدی نزولات آسمانی، میزان آب ذخیره شده در پشت سد کاهش یافته است و با کاهش بیش از ۳۲ متری حجم ارتفاعی آب ذخیره شده در سد شهید عباسپور مواجه هستیم. فرزاد جونعلی وند با حضور در تحریریه خبرگزاری ایسنا در خصوص وضعیت ذخیره آب سد شهید عباسپور اظهار کرد: سد شهید عباسپور یکی از برندهای وزارت نیرو و از قدیمی‌ترین سدهای کشور است و از سدهای استراتژیک کشور محسوب می‌شود؛ این سد در حوضه رودخانه کارون، توان تولید برق و نگهداری آب برای پایین دست را دارد.

تعاملات انسان و محیط زیست در گسترش خشکسالی

مثالهای ذکر شده در بالا نشان می دهد که خطر خشکسالی، فعالیتهای انسانی، مدیریت خشکسالی و اثرات خشکسالی به شدت در هم تنیده شده اند و خشکسالی ها را نمی توان خطرات کاملاً طبیعی تلقی کرد. به عنوان مثال، کمبود آب زمانی رخ می دهد که تقاضای آب بیشتر از میزان دسترسی به آب باشد - وضعیتی که می تواند در صورت کمبود آب (خشکسالی) یا زمانی که تقاضای زیادی وجود دارد (به عنوان مثال در موج گرما) ایجاد شود. علاوه بر این، یکی از اهداف مدیریت آب از نظر تاریخی کاهش خشکسالی با تمرکز بر ذخیره آب برای غلبه بر دوره های خشک و تأمین آن در مناطق خشک بوده است. با این حال، پیامدهای ناخواسته ای از فعالیت های انسانی بر خشکسالی وجود دارد، به عنوان مثال، اثرات تغییر کاربری زمین و برداشت بیش از حد آب. سیستم های اقتصادی اجتماعی تحت تأثیر خشکسالی قرار دارند و همچنین محرک خشکسالی هستند. بخش 1.3 در زیر این تأثیرات را مورد بحث قرار می دهد. درک و افزایش آگاهی از نقش جامعه به عنوان محرک خشکسالی و تعاملات پیچیده بین جامعه و خشکسالی برای کاهش اثرات خشکسالی بسیار مهم است.

تغییر اقلیم و فعالیت‌های انسانی دو موضوع اصلی در مدیریت منابع آب هستند و به طور مستقیم بر منابع آب سطحی و زیرزمینی تاثیرگذارند. با توجه به این موضوع پژوهشگران با انجام یک تحقیق، تاثیر دو عامل خشکسالی (تغییر اقلیم) و سد سازی (فعالیت‌های انسانی) را بر منابع آب کارون بررسی کردند.  حوضه آبریز کارون بزرگ با مساحت ۶۷ هزار و ۲۵۷ کیلومتر مربع، از نظر آبی یکی از حوض‌های آبریز مهم در کشور است. فراوانی ریزش‌های جوی، به‌ویژه در سرشاخه‌های این حوضه، پتانسیل عظیمی از منابع آب سطحی را در این حوضه ایجاد کرده است؛ به گونه‌ای که بیش از ۲۵ درصد از جریان‌های سطحی کشور، در آن جریان دارد.

بعد از گذشت چندین ماه بدون بارش و وقوع خشکسالی، باران رحمت الهی سبب خوشحالی مردم خاش سیستان و بلوچستان بویژه شادمانی کشاورزان و دامداران شد. بارندگی ها در شهر خاش و نقاط روستایی و عشایری با رعد و برق و وزش باد شدید همراه بود و علاوه بر تلطیف هوا سبب جاری شدن روان آب گردید.

سرپرست شرکت آب منطقه‌ای استان اصفهان گفت: هم اکنون 28 درصد از حجم ذخیره آب زاینده‌رود پر بوده و مابقی خالی است و نسبت به سال گذشته 40 درصد کاهش داشته است. "حسن ساسانی"، افزود: حجم ذخیره آب سد زاینده‌رود در حال حاضر 397 میلیون متر مکعب است، در حالی که در مدت مشابه سال گذشته حجم ذخیره آب پشت سد 575 میلیون متر مکعب بوده است.

رییس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی از خشکسالی شدید و بی‌سابقه در ایران خبر داد و گفت: دستگاه‌های ذی‌ربط باید باتوجه به درنظر گرفتن این شرایط برای مصرف آب موجود در کشور برنامه‌ریزی کنند و ارزش قطره قطره آب را بدانند چراکه درحال‌حاضر کمبود آب جدی است.

در پی پیش‌بینی خشکسالی شدید در کشور به علت کاهش بارش‌ها، رییس اتحادیه انجمن‌های منابع طبیعی و محیط زیست کشور گفت: راه حل عبور از خشکسالی در مدیریت جامع حوضه آبخیز است که بارها به آن اشاره شده اما مجلس به آن توجه نمی‌کند. علی سلاجقه در گفت و گو با ایسنا تصریح کرد: برنامه مدیریت جامع حوضه آبخیز در قالب لایحه «مدیریت جامع منابع طبیعی و آبخیزداری کشور» دیده شده و به کمیسیون‌های مختلف مجلس از جمله کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی ‍‍‍پیشنهاد شده بود. این لایحه چند مرتبه در دستور کار کمیسیون منابع طبیعی قرار گرفت و تصویب شد اما در صحن علنی رد شد.

دریاچه اُرومیه نام دریاچه‌ای در شمال غربی کشور ایران است که طبق تقسیمات کشوری ایران، این دریاچه میان دو استان آذربایجان غربی و استان آذربایجان شرقی قرار گرفته‌است. بررسی نوسانات سطح آب دریاچه‌ها به لحاظ اهمیت، ماهیت و موقعیت این مجموعه‌های آبی در سال‌های اخیر اهمیت ویژه ای پیدا کرده‌است. دریاچه ارومیه بزرگترین دریاچه داخلی ایران می‌باشد. مساحت این دریاچه در سال ۱۳۷۷ در حدود شش هزار کیلومتر مربع بود که در ردیف بیست و پنجمین دریاچه بزرگ دنیا از نظر مساحت قرار می‌گیرد. دریاچهٔ ارومیه، بزرگ‌ترین دریاچهٔ داخلی ایران، بزرگ‌ترین دریاچهٔ آب شور در خاور میانه، و ششمین دریاچهٔ بزرگ آب شور دنیا است. آب این دریاچه بسیار شور بوده و بیشتر از رودخانه‌های زرینه‌رود، سیمینه‌رود، تلخه رود، گادر، باراندوز، شهرچای، نازلو و زولا تغذیه می‌شده. مهم‌ترین جزایر این دریاچه عبارت اند از جزیره کبودان (قویون داغی)، اشک داغی، آرزو و اسپیر.

3.7 ذخیره آب در فاز جامد

1.3.7 پوشش برف

پوشش برف یکی از اجزای اساسی ذخیره در مناطق کوهستانی است. برف انباشته در حوضه آبریز یک منبع بالقوه مفید برای تأمین آب منطقه است.

2.7 ذخیره آب زیر سطحی

این نشان دهنده بخشی از آب است که به خاک نفوذ می کند و برای مدت کوتاهی یا برای سالهای زیادی راکد می شود.

داده های مدل هیدرولوژی زمین Noa 2.7.1 در سیستم جهانی جذب داده زمین (GLDAS). سیستم GLDAS در مقاله توسط رودل و همکاران (2004) شرح داده شده است. داده های ورودی برای پردازش ما از مرکز پرواز فضایی Goddard DISC بارگیری شد. داده های نقشه برداری موجود در اینجا محتوای کل آب یکپارچه است که با جمع آوری لایه ها از خروجی GLDAS بدست می آید:

ظرفیت ذخیره آب زمینی و پتانسیل سیل با استفاده از GRACE

پیش بینی سیل طولانی مدت در ایالات متحده منجر به خسارات ناشی از طغیان داخلی 133 نفر و 4 میلیارد دلار خسارت دارایی در یک سال به به طور متوسط ​​می تواند تلفات مربوط به سیل را به حداقل برساند، اما نیاز به اطلاعات دقیق در مورد وضعیت هیدرولوژیکی کل حوضه رودخانه، ذخیره کل آب. متأسفانه به دست آوردن چنین اندازه گیری های جامعی با شبکه های هیدرولوژیکی موجود دشوار است.

شاخص خشکسالی آب زیرزمینی کم عمق بر اساس مشاهدات ذخیره آب زمینی حاصل از داده های ماهواره GRACE و با مشاهدات دیگر، با استفاده از یک مدل عددی از فرایندهای آب سطح زمین و انرژی، یکپارچه شده است. شاخص های خشکسالی شرایط مرطوب یا خشک فعلی را توصیف می کنند، که به صورت صدک نشان داده می شود و احتمال وقوع را در دوره ثبت از سال 1948 تا کنون نشان می دهد، با مقادیر پایین تر (رنگ های گرم) به معنی خشک تر از حد نرمال و مقادیر بالاتر (آبی) به معنای مرطوب تر است از حد طبیعی برای اطلاعات بیشتر، لطفاً به اینجا مراجعه کنید.

تغییرات گرانش مورد مطالعه توسط GRACE برای تعیین ذخیره آب زیرزمینی در توده های زمین استفاده می شود. با مقایسه داده های اخیر با میانگین در طول زمان، دانشمندان می توانند یک نقشه ناهنجاری تولید کنند تا ببینند ذخیره آب زیرزمینی در کجا تخلیه یا افزایش یافته است. نواحی رنگی زرد مناطقی را نشان می دهد که آبهای زیرزمینی کاهش یافته است و مناطقی که رنگ آبی دارند سطح آبهای زیرزمینی افزایش یافته است. توجه داشته باشید که کاهش قابل توجهی در ذخیره آب زیرزمینی در بیشتر مناطق کالیفرنیا و تا سواحل آمریکای شمالی به آلاسکا وجود دارد.

گزارش بحران های آب یکی از اهداف توسعه پایدار سازمان ملل متحد است و کاهش کیفیت و کمیت موجود در آب شیرین به عنوان یکی از ده جدی ترین ریسک اجتماعی توسط گزارش خطرات مجمع جهانی رتبه بندی شده است. رصدخانه BlueDot با استفاده از تصاویر ماهواره ای که از طریق برنامه داده های باز AWS و AWS Cloud موجود است، یک سیستم نظارت جهانی را برای همه ساختار های در معرض خطر ایجاد می کند. این نظارت یک حقیقت غم انگیز را نشان می دهد - از بین رفتن کل ساختار آب در آینده ای نه چندان دور است.

بر اساس ارزیابی صورت گرفته از ابتدای سال آبی (ابتدای مهرماه) تا 18 بهمن‌ماه حجم ذخیره آب 177 سد بزرگ موجود در 6 حوضه آبریز دریای خزر، خلیج فارس، دریاچه ارومیه، فلات مرکزی، هامون و سرخس 20.27  میلیارد مترمکعب است.

هم اکنون 41 درصد مخازن سدهای یاد شده پر است و ورودی به آن‌ها نیز 34 درصد، خروجی آن‌ها 11 درصد و حجم آب ذخیره شده در مخازن 15 درصد نسبت به سال گذشته کاهش یافته است.

حجم آب مخازن سدهای کشور تاپایان دی‌ماه جاری در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 14 درصد کاهش داشته است.

آخرین گزارش‌ها از شرکت مدیریت منابع آب ایران حاکی از آن است، از ابتدای مهرماه تا 27 دیماه سال آبی جاری در مقایسه با مدت زمان مشابه سال آبی گذشته، حجم آب مخازن سدهای کشور 14 درصد کاهش داشته است.

کاهش بارش‌های کشور در سال جاری سبب شده است تا حجم آب مخازن سدهای کشور که در 27 دیماه سال گذشته 23 میلیارد و 720 میلیون متر مکعب به ثبت رسیده بود، در 27 دیماه سال جاری با 14 درصد کاهش به 20 میلیاردو 330 میلیون متر مکعب برسد.