در نرم افزار ویپ، در پنجره تنظیم محدوده منطقه می توانید محدوده جغرافیایی ("مرزهای منطقه") منطقه مورد مطالعه خود را تغییر دهید. مرزهای فعلی به صورت مستطیل سبز نشان داده می شوند. برای تعیین مرزهای جدید ، روی نقشه بزرگ کلیک کرده و بکشید. اگر منطقه شما نسبت به نقشه جهان کوچک است، ممکن است لازم باشد بزرگنمایی کنید تا بتوانید منطقه خود را به طور دقیق انتخاب کنید. هنگام کلیک و کشیدن روی نقشه بزرگ یا نقشه درون صفحه، کلید کنترل را پایین نگه دارید تا ناحیه را برای بزرگنمایی انتخاب کنید. هنگام کلیک و کشیدن برای حرکت دادن نقشه، کلید shift را پایین نگه دارید. چرخاندن چرخ ماوس نیز بزرگنمایی یا کوچکنمایی خواهد کرد.

"ناحیه" در WEAP به عنوان مجموعه ای مستقل از داده ها و فرضیات تعریف می شود. وسعت جغرافیایی آن به طور معمول یک حوضه رودخانه است. داده ها به حساب های جاری و هر تعداد سناریوی جایگزین تفکیک می شوند. گاهی اوقات از یک منطقه به عنوان "مجموعه داده" یاد می شود. تمام پرونده های یک منطقه در یک دایرکتوری زیر فهرست داده های WEAP با هم نگهداری می شوند.

حوضه‌ی آبریز کویر در انجیر، یکی از حوضه‌های آبریز درجه دو کشور و در برگیرنده‌ی مناطق شمالی استان کرمان و بخشی از استان یزد است. استحصال آب در این حوضه، تقریباً بصورت کامل از منابع آب زیرزمینی صورت می‌پذیرد. بیلان آب این حوضه‌ی آبریز به شدت منفی است و قسمت اعظم استحصال آب جهت آبیاری باغات پسته است. باغات پسته‌ی این حوضه‌ی آبریز بیشترین سهم را از تولید پسته‌ی کشور دارند. پسته، با صادرات متوسط سالانه یک و نیم میلیارد دلار آمریکا، ارزآورترین محصول صادراتی غیر متکی به منابع نفت و گاز و مواد خام معدنی کشور است. اما سیاست دولتی، بدنبال توجیه تخصیص و بازتخصیص آب در اولویت اول به مصرف شهری و در اولویت دوم به مصرف صنعتی است. بسیاری از سرمایه‌گذاری‌های قدیمی و درآمدزای منطقه‌ی مورد اشاره، بالاخص باغات پسته‌ی حاصلخیز و بارور، در حال نابودی هستند و این شرایط، منطقه را آبستن انواع ناملایمات کرده است.

من اخیراً در یک کارگاه آموزشی با متخصصان آب شرکت کرده ام. شرکت کنندگان از سراسر جهان، بخشهای مختلفی از حرفه ما، از حفاظت از محیط زیست تا مدیریت منابع آب، و همچنین تولید آب آشامیدنی، واکنش اضطراری، تولید برق آبی و پرورش آبزیان را نمایندگی می کردند. از یکدیگر، ما در مورد چالش های آبی که در حال حاضر چندین بخش با آن روبرو هستند، شنیده ایم، یعنی افزایش جلبک، افزایش کدورت، کمبود آب و همچنین جاری شدن سیل. یک توافق کلی وجود داشت که داشتن اطلاعات زودهنگام می تواند در صورت مواجهه با این چالش ها، پاسخ سریع را تضمین کند، حتی اگر مانع از بروز آنها شود.

"مدیریت سیل" در متن به صورت گسترده "مدیریت اضطراری" همانطور که در راهنمای مدیریت اضطراری ویکتوریا (توسط دفتر کمیساری خدمات اضطراری از طرف شورای مدیریت اضطراری ویکتوریا نگهداری می شود) استفاده می شود. مدیریت اضطراری شامل سه گروه اصلی فعالیت است - پیشگیری، واکنش و بازیابی - صرف نظر از ماهیت اضطراری.

اگر چه وضعیت بارش در روزهای اخیر مناسب بوده اما ایران به عنوان یکی از مناطق بسیار حساس به منابع آبی می­باشد و از جمله کشورهایی با ذخایر آبی آسیب پذیر است. این در حالی است که متوسط مصرف آب بیش از میانگین منطقه خاور میانه و شمال آفریقا است. بانک جهانی در گزارش سال ۲۰۱۷ خود با عنوان " Iran Economic Monitor" یکی از چالش­های اقتصادی آینده ایران را بحران آب معرفی کرده است. در این نوشتار نگاهی اجمالی به مهم­ترین نکات ارائه شده گزارش مذکور خواهیم داشت.

ناسا، دانشگاه نبراسکا نقشه های جدید آبهای زیرزمینی جهانی و پیش بینی های خشکسالی ایالات متحده را منتشر کردند. داده های ماهواره ای در مورد حرکت آب بر روی زمین به بهبود دقت نقشه ها و پیش بینی های رطوبت کمک می کند. محققان ناسا نقشه های جهانی هفتگی مبتنی بر ماهواره و رطوبت خاک و شرایط رطوبت آب های زیرزمینی و پیش بینی های یک تا سه ماهه ایالات متحده از هر محصول را تهیه کرده اند. در حالی که نقشه های شرایط خشک / مرطوب فعلی ایالات متحده از سال 2012 در دسترس است، این اولین جدول زمانی است که در سطح جهان در دسترس است.

بخش آب معمولاً محافظه کار، محتاط و حتی در برابر نوآوری مقاوم است. عدم پاسخ سریع در نوآوری ریشه در قطع ارتباط موجود بین تحقیقات علمی و فناوری پیشرو با واقعیت تأسیسات آب، شهرها و حوزه های رودخانه ای دارد که در آن می توان نوآوری های جدیدی را برای حل چالش های پیش روی مدیریت منابع آب به کار برد. یک درک کلی وجود دارد که ما علی رغم گسترش ایده ها، فناوری ها و قابلیت های عملیاتی، تنها بخشی از پاکت نوآوری را مورد بهره برداری قرار می دهیم.

برای پشتیبانی و تسریع در گسترش نوآوری در بخش آب، ما باید دانشمندان و مهندسانی را که از توسعه فناوری یا فرآیند به ارائه یک راه حل موثر و پایدار می پردازند، توانمند سازیم. این پلت فرم مبتکران قصد دارد تا شکاف را از بین ببرد و به شرکت های بزرگ کمک کند تا اختلالات در حال ظهور را تشخیص دهند، از آن بیاموزند و تغییرات را تطبیق داده و پذیرش کنند.

با استفاده از اصل اساسی حسابداری تعادل آب، WEAP در سیستم های شهری و کشاورزی، زیرحوضه های منفرد یا سیستم های پیچیده رودخانه قابل استفاده است. علاوه بر این، WEAP می تواند طیف گسترده ای از مسائل، به عنوان مثال، تجزیه و تحلیل تقاضای بخشی، صرفه جویی در مصرف آب، حقوق و اولویت های تخصیص آب، شبیه سازی آب زیرزمینی و جریان جریان، عملیات مخزن، تولید برق آبی و تقاضای انرژی، ردیابی آلودگی، الزامات اکوسیستم و مزایای پروژه را برطرف کند.

سرپرست دفتر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه‌ای گلستان با بیان اینکه میانگین بارندگی‌ این استان تا پایان سال آبی حدود 516 میلی‌متر بوده است، از کاهش 31 درصدی بارش‌ها در این مدت خبر داد. "حسن فراز جو" با اشاره به میزان بارندگی در استان گلستان اظهار کرد: میانگین بارندگی استان تا پایان سال آبی حدود 516 میلی‌متر بوده که نسبت به دوره مشابه سال گذشته، 31 درصد کاهش و نسبت به دوره بلندمدت، حدود 5 درصد افزایش را نشان می‌دهد.

گزارش شرکت مدیریت منابع آب ایران نشان می‌دهد فروردین 99، با 80 میلی‌متر بارندگی، پربارش‌ترین ماه و زمستان سال 98 با 114 میلی‌متر بارندگی، پر بارش‌ترین فصل سال آبی گذشته بوده است. بر اساس آمار دفتر مطالعات پایه شرکت مدیریت منابع آب ایران، سال آبی 99- 98 در حالی به پایان رسید که این سال با متوسط میزان بارندگی‌ها 317.7 میلی‌متر جزو پربارش‌ترین سال‌ها در 50 سال گذشته بوده، اما با این وجود، این رقم نسبت به سال آبی ماقبل با میزان بارش 342 میلی‌متر حدود 7 درصد کاهش نشان می‌دهد.

مناطق روستایی غالباً از منابع کلیدی تأمین آب شهری قلمداد می‌شوند، در نتیجه، فشار برای بازتخصیص افزایش می‌یابد و کانون‌های بالقوه بحرانی رقابت بر سر آب را میان شهرها و کشاورزی پدید می‌آید. تا چه اندازه بازتخصیص آب از مناطق روستایی به شهری، اثربخش و عادلانه است، و از تجربه جهانی چه آموخته‌ایم؟ این گزارش، پیشران‌ها، فرایندها، نگرش سیاسی، و نتایج بازتخصیص را بر پایه مرور نوشتارها و تحلیل عمیق‌تر چهار نمونه که دولت‌ها حجم‌های نسبتاً زیاد آب را از مناطق روستایی به شهری جابجا کرده‌اند بررسی می‌کند.

یافته‌های به‌دست‌آمده از یک مطالعه نشان می‌دهد که در منطقه خاورمیانه مدیریت منابع آب اهمیت فراوانی دارد و اگر مدیریت درست و اقدامات اساسی جهت ترمیم و احیای پوشش گیاهی انجام نشود، مناطق مستعد گسیل گرد و خاک وسیع‌تر و شدت فعالیت آن‌ها بیش‌تر خواهد شد. طوفان‌های خاک یکی از پدیده‌های مخرب زیست‌محیطی است که سالانه باعث خسارت‌های مالی، مشکلات تنفسی و قلبی، کاهش دید افقی و بروز حوادث و تصادف‌های شدید و مرگ‌ومیر می‌شود.

نمایش سناریو اکسپلورر برای گروه بندی چندین نمودار و جداول "مورد علاقه" که قبلاً در نمای نتایج ایجاد شده است در "مرور کلی" استفاده می شود. با مرور کلی ، شما می توانید همزمان جنبه های مختلف مهم سیستم خود مانند خواسته ها، پوشش، جریان ها، میزان ذخیره سازی، تأثیرات زیست محیطی و هزینه ها را بررسی کنید.

مدیر کل دفتر مطالعات پایه منابع آب شرکت مدیریت منابع آب ایران گفت: وضعیت بهره‌برداری از مخازن سدها نیز تا سوم مردادماه گویای آن است که در حال حاضر ۱۹۳ سد در کشور وجود دارد که کل ورودی آنها ۵۲.۹۷ میلیارد مترمکعب بوده و خروجی آن ۴۷.۲۵ میلیارد مترمکعب ثبت شده است.

سید محمد علی مصطفوی در گفت و گو با ایسنا، اظهار کرد: حجم آب موجود در مخازن سدهای کشور در این تاریخ معادل ۳۴.۱۳ میلیارد مترمکعب است. میزان ورودی به مخازن سدهای کشور نسبت به سال قبل ۳۸ درصد، میزان خروجی ۳۲ درصد و حجم آب موجود در کل مخازن نیز پنج درصد کاهش نشان می دهد.

با توجه به افزایش موارد فرونشست زمین در کشور و شناسایی ۴۴ محدوده پرخطر فرونشست طی ۱۵ سال گذشته، یک فعال حوزه آب ضمن بیان اینکه یکی از عمده‌ترین دلایل فرونشست زمین خشک شدن سفره‌های آب زیرزمینی است، گفت: قوای سه‌گانه باید در نظر داشته باشند که خشک شدن منابع آب زیرزمینی کشور در شرایط حادی است و اگر فکری به حال آن نشود شاید هیچگاه احیا و خسارات آن جبران نشود.

حسین رفیع در گفت و گو با ایسنا درباره نقش خشک شدن منابع آب زیرزمینی بر فرونشست زمین اظهار کرد: اکنون بیشتر دشت‌های کشور با مشکل خشکسالی مواجه هستند و این مساله باعث حفر بیش از اندازه چاه آب و در نتیجه تخلیه منابع آب زیرزمینی و ایجاد فضای خالی در زیر زمین شده است. فضای خالی زیرزمین کم کم با فشارهایی که به آن وارد می‌شود، نشست می‌کند و در زمین‌های شیب‌دار باعث رانش زمین می‌شود.

به دنبال برگزاری موفقیت آمیز کارگاه تخصصی مدیریت بهم پیوسته منابع آب در تیر ماه سال 1397 در محل شرکت مدیریت منابع آب ایران و در راستای استفاده از بسته حمایتی 4 میلیون یورویی کمیسیون اتحادیه اروپا در بخش آب و محیط زیست، نشست مشترک نمایندگان بخش آب و محیط زیست اتحادیه اروپا با مسئولان حوزه آب و فاضلاب وزارت نیرو و شرکتهای مادر تخصصی در روز سه شنبه مورخ 26/1/98 با حضور دکتر فرهاد یزدان دوست مشاور وزیر نیرو در امور بین الملل در وزارت نیرو برگزار شد.  

در این جلسه راه کارهای همکاری دو طرف و نحوه تخصیص کمک های اتحادیه اروپا به پروژه های بخش مدیریت منابع آب مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

مقدمه

یکی از جهت گیری های اساسی این حوزه ارتقاء توان پاسخ گویی حوزة پژوهش و فناوری به تحولات محیطی و نیازهای صنعت آب و برق می باشد. لازمه پاسخ گویی به تحولات محیطی و نیازهای صنعت آب و برق، در وحلة نخست شناسایی و معرفی نظام مند تحولات و نیازهای این صنعت است. در این راستا تلاش می شود اولویت های تحقیقاتی وزارت نیرو در چارچوب مشخص تنظیم و ارایه شوند. تعیین اولویت های تحقیقاتی براساس اصول و معیارهای علمی و بر مبنای واقعیات و نیازهای صنعت آب و برق، نتایج ارزشمندی از جمله جهت گیری روشن در نتایج مورد نیاز تحقیقات، جلوگیری از اتلاف منابع، پرهیز از دوباره کاری و موازی کاری و تخصیص بهینه اعتبارات تحقیقاتی را به دنبال خواهد داشت.

گزارش سنتز SDG 6 2018 به این نتیجه رسیده است که جهان از دستیابی به SDG 6 در مورد آب و فاضلاب به دور نیست، که ممکن است کل برنامه 2030 توسعه پایدار را به خطر اندازد. میلیاردها نفر هنوز دسترسی به آب سالم ندارند و در نتیجه منجر به مرگ در نیازمندی، بیماری مزمن  آموزش از دست رفته و کاهش بهره وری می شوند. و همه گیری COVID-19 به طور چشمگیری اهمیت آب برای بهداشت را تأکید می کند.

هنگامی که کشورهای عضو، SDG را در سال 2015 تصویب کردند، آنها متعهد شدند که داده ها را به طور مرتب به سازمان ملل گزارش دهند تا پیشرفت و اطمینان از پاسخگویی را ردیابی کنند. داده های معتبر و به موقع برای تحقق SDG ضروری است، زیرا آنها به تصمیم گیری ها کمک می کنند تا کشورها، مردم و بخش هایی که از آنها مانده است را شناسایی کنند و اولویت های لازم برای افزایش تلاش ها و سرمایه گذاری ها را تعیین کنند. آخرین دور از داده های جمع آوری شده برای SDG 6 - "آب و فاضلاب برای همه" - درایو داده سال 2020 است.

ارزیابی شاخص‌های مختلف بین‌المللی حاکی از آن است که ایران در وضعیت تنش آبی قرار دارد. کارشناسان بر‌این باورند که وضعیت نابسامان مدیریت منابع موجود آبی کشور، یکی از علل اصلی قرار گرفتن در شرایط تنش آبی به‌شمار می‌رود. این در حالی است که آسیب‌شناسی‌ها نشان می‌دهد درصورت ادامه وضع موجود مدیریت منابع آب، ایران با مشکلات متعددی از جمله مشکلات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی مواجه خواهد شد.

حال این سوال مطرح است که چه سیاست‌ها و راهکارهایی باید جهت مدیریت منابع آب و برون‌رفت از وضعیت تنش آبی در پیش گرفته شود تا این بحران ابعاد گسترده‌تری پیدا نکند؟ «بازوی پژوهشی مجلس» در گزارشی در زمینه گذر از بحران آب، راه‌حل‌های به کار گرفته شده توسط کشورهای موفق درگیر در خشکسالی و بحران آب را مورد بررسی قرار داده است. نتایج این مطالعه تطبیقی حاکی از آن است که برای مدیریت بحران آب باید سه سیاست کلی «حفظ منابع موجود آبی و سیستم مدیریت توسعه‌یافته»، «مدیریت تقاضا» و «کاهش وابستگی به میزان بارش سالانه به وسیله استفاده از منابع آب بااطمینان» در دستور کار تصمیم‌سازان کشور قرار گیرد.