دانشمندان می‌گویند داده‌های ماهواره‌ای ممکن است گرم شدن تروپوسفر را طی چهار دهه گذشته دست کم گرفته باشند. به گزارش آی‌ای، یک مطالعه جدید در مورد ماهواره‌های ردیابی آب و هوا نشان می‌دهد که اندازه‌گیری‌های ما احتمالاً گرم شدن تروپوسفر (پایین‌ترین منطقه جو زمین) طی چهار دهه گذشته را به خوبی نشان نداده و گرمایش جهانی را دست کم گرفته است. این موضوع می‌تواند نشان دهنده این باشد که گرم شدن کره زمین که تاکنون اتفاق افتاده ممکن است به طور قابل توجهی بدتر از تصور کنونی ما باشد.

مدیرکل هواشناسی خراسان جنوبی گفت: امسال خراسان جنوبی در ۴۰ سال گذشته خشک‌ترین سال را در کارنامه آب و هوایی ثبت کرده است. علیرضا خندان رو در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: استان خشکسالی بسیار شدیدی را شاهد هستیم، به گونه‌ای که ۹۴ درصد خراسان جنوبی متأثر از خشکسالی است.

بسیاری‌مان تحصیلکرده و از نسل جدیدیم و بسیاری دیگر هم از نسل قدیم‌تر. هر دو نسل شیر آب را باز می‌گذاریم و به کارهایمان می‌رسیم. آب برایمان به مثابه ریگ بیابان است؛ بی‌تفاوت نسبت به اینکه با بحران بزرگ آب روبه‌رو هستیم و زندگی بدون «آب» نمی‌شود که نمی‌شود. نسل‌های قدیمی‌تر با این تفکر که اگر مصرف نکنیم، می‌فروشند، به همه چیز بی‌اعتمادند و نسل جدیدتر با این بهانه که فراموش کردیم شیر را ببندیم. هر دو آخرین ضربه را محکم‌تر می‌زنیم. نسل قدیم که در خاطراتشان از کمبودهای زمان خود می‌گویند و نسل جدید که مرتب از نارضایتی در زندگی می‌گویند، فراوانی را حق طبیعی خود می‌دانند غافل از اینکه فاجعه همواره حاصل سرسام مصرف است.

پرآب‌ترین، بزرگ‌ترین و طولانی‌ترین رودخانه ایران؛ تعبیرهایی برای رودخانه کارون هستند، رودخانه‌ای که در طول این سال‌ها آن قدر آب رفته و خشک شده که اگر کسی از گذشته آن چیزی نداند، شاید این تعابیر کمی برایش دور از ذهن باشد. رودخانه کارون با طول حدود ۹۵۰ کیلومتر، از زردکوه استان چهارمحال و بختیاری سرچشمه می‌گیرد، از دل خوزستان می‌گذرد و به خلیج فارس می‌ریزد اما شاید گذرش از شهر اهواز بیشتر از هر جای دیگری به چشم بیاید؛ آنجا که شهر را دو نیم می‌کند، ۱۰ پل از روی آن عبور می‌کند و البته آنجا که "لبِ کارون، چه گل بارون" است.

رئیس اتاق بازرگانی ایران گفت: خطر خشکسالی در سطح کشور، خطری بالاتر از کروناست و باید از هم اکنون از سوی مسئولان چاره اندیشی شود. غلامحسین شافعی در نشست شورای ملی زعفران با حضور نماینده مردم تربت حیدریه در مجلس شورای اسلامی و اعضاء این شورا که در محل پارلمان بخش خصوصی خراسان رضوی برگزار شد، با تاکید بر اهمیت اطلاع‌رسانی و سیاست‌گذاری‌های موثر در حوزه مدیریت منابع آبی کشور، افزود: به استناد آماری که تا پایان فروردین ۱۴۰۰ منتشر شده است، متوسط بارندگی در کشور نسبت به سال گذشته ۴۲ درصد کاهش یافته است و در استان‌های مختلف این نوسان از ۴۲ تا ۹۰ درصد اُفت بارش بوده است. میزان کاهش بارش‌ها در استان خراسان رضوی ۵۸ درصد و در سیستان و بلوچستان ۹۰ درصد اعلام شده است.

رییس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی ضمن تشریح آخرین وضعیت بارش‌ها و خشکسالی در کشور گفت: در این شرایط به مسئله پایداری سرزمین توجه کنیم و بی‌مهابا از آب‌های زیرزمینی استفاده نکنیم چراکه مشکل فرونشست زمین در کشور بسیار جدی است. احد وظیفه ضمن اشاره به اینکه از ابتدای سال آبی جاری تاکنون در کشور ۱۲۷.۱ میلیمتر بارش داشته‌ایم، اظهار کرد: این میزان نسبت به میانگین بلندمدت کشور حدود ۸۷ میلیمتر - ۴۱ درصد - کمتر است.

بیش از یک چهارم جمعیت جهانی در کشورهایی زندگی می کنند که تنش آبی زیادی دارند و احتمال اینکه حداقل یک ماه در سال با کمبود شدید آب روبرو شویم هنوز هم یک چالش اساسی برای بسیاری از مردم در سراسر جهان است.

بی‌شک بحران تغییرات آب‌وهوایی، یکی از بزرگترین معضلات امروز است و اصطلاحاتی مثل "انتشار کربن"، "گازهای گلخانه‌ای" و "انرژی تجدیدپذیر" اغلب به گوشمان می‌خورد اما توجه نداریم که کودکان، شناختی از این مفاهیم ندارند زیرا ممکن است دیدگاهشان در این زمینه کاملا شکل نگرفته باشد.

چندی است خبر احتمال مرگ جوجه فلامینگوهای دریاچه بختگان، نقل محافل محیط زیستی شده است. مسلما این موضوع مسئله‌ای نیست که بتوان به راحتی از کنارش عبور کرد، موضوعی که فارغ از بحث‌های زیستی و دغدغه‌های حفاظت از منابع طبیعی، به ما یادآوری می‌کند بشر هنوز با محیط اطرافش در صلح نیست و جنگ با همنوعانش جای تعجب ندارد. ​تاریخ بشریت تکرار مداوم همین سمفونی دیوانگان بوده است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی با ارائه راه‌های برون‌رفت از خشکسالی کم‌سابقه سال جاری، به آمار بارندگی در سال آبی جاری اشاره کرد و گفت: آورد رودخانه‌های استان در سال آبی جاری تاکنون کمتر از یک دهم آورد این رودخانه‌ها در سال قبل از آن بوده است. "محمد علایی" در جلسه ستاد سازگاری با کم آبی استان که به ریاست استاندار و سایر اعضا برگزار شد، افزود: آورد رودخانه‌ها به ۱۹ سد بزرگ استان از روز نخست اول مهرماه ۱۳۹۹ تاکنون ۵ میلیون مترمکعب بوده که در همین بازه زمانی از سال گذشته آورد رودخانه‌ها ۶۵۰ میلیون مترمکعب بوده است.

یک پژوهشگر آب گفت: سالانه حدود ۹۶ میلیارد متر مکعب در ایران آب مصرف می‌شود در حالی که کل منابع آب تجدیدپذیر کشور حدود ۹۰ میلیارد متر مکعب است، بنابراین از بحران آب عبور کرده‌ایم و به ورشکستگی آبی رسیده‌ایم. اردیهشت ماه مصطفی فدایی‌فرد در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، در ارزیابی وضعیت خشکسالی و کم‌آبی در کشور اظهار داشت: موقعیت جغرافیایی ایران به گونه‌ای است که حدود ۸۵ درصد از وسعت کشور در منطقه خشک و نیمه‌خشک قرار گرفته است. مقدار بارش در ایران حدود یک‌سوم میانگین جهانی و میزان تبخیر آب در ایران حدود سه برابر متوسط جهانی است.

مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان‌ جنوبی اظهار کرد: بیش از ۷۰ درصد سازه‌های آبخیزداری خراسان جنوبی در بارندگی‌های اخیر آبگیری شد. علیرضا نصرآبادی، پنج شنبه شب ۱۶ اردیبهشت به رسانه‌ها اعلام کرد: ب اثر بارندگی‌های چند روز گذشته از ۲ هزار و ۲۰۰ سازه استان، بیش از هزار و ۶۰۰ سازه آبگیری شده است.

مدیرکل دفتر کنترل سیلاب و آبخوان‌داری سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری ضمن اشاره به اینکه بهره‌برداری نامناسب شرایط دشواری را در ۶۷ درصد از آبخوان‌های کشور به وجود آورده است، گفت: شرایط خشکسالی در ایران ممکن است سبب افزایش فشارها بر منابع آب زیرزمینی شود.  ابوالقاسم حسین‌پور با اشاره به وضعیت بحرانی سفره‌های آب زیرزمینی و فرونشست زمین در کشور اظهارکرد: شرایط خشکسالی در ایران ممکن است که سبب افزایش فشارها بر منابع آب زیرزمینی شود اما باید این را بدانیم که اگر چنین شرایطی را مدیریت نکنیم، منابع آب زیرزمینی فرصت تجدید حیات را از دست خواهند داد و هشدارهایی که درخصوص فرونشست زمین داده می‌شود، به واقعیت تبدیل خواهد شد.

تأثیرات تغییرات آب و هوایی بیشتر به گروه های آسیب پذیر آسیب می رساند، اما اگر آنها نتوانند ابعاد فرامرزی را در نظر بگیرند، اقدامات انطباق نیز می تواند نابرابری را افزایش دهد. خلاصه سیاست جدید چارچوبی برای مقاومت در برابر عدالت و اتصال متصل است - همچنین در آن سوی مرزها.

سازمان هواشناسی کشور با صدور سه هشدار از رگبار باران همراه با رعد و برق و وزش باد شدید در بیشتر استان‌های کشور و طوفانی شدن دریا در شمال، طی سه روز آینده خبر داده است. در هشدار نارنجی رنگ سازمان هواشناسی آمده است که رگبار باران همراه با رعد و برق و وزش باد شدید موقت، خیزش گرد و خاک و احتمال تگرگ طی امروز (۱۳ اردیبهشت) در استان‌های تهران، سمنان، خراسان شمالی، خراسان جنوبی، خراسان رضوی، اصفهان، یزد، سیستان و بلوچستان، شمال و غرب هرمزگان و کرمان و طی روز سه‌شنبه (۱۴ اردیبهشت) در استان‌های سمنان، خراسان شمالی، خراسان رضوی، خراسان جنوبی، یزد، نیمه شرقی اصفهان، نیمه شمالی کرمان و سیستان و بلوچستان پیش‌بینی می‌شود.

رییس سازمان مدیریت بحران کشور از پیش‌بینی اعتبار ۳۲ هزار میلیارد ریالی برای مقابله با تنش‌های آبی و خشکسالی در کشور خبر داد. اسماعیل نجار دراین‌باره گفت: در جلسه‌ای که اخیرا با حضور وزیر نیرو، معاونان وزارت جهادکشاورزی، رییس سازمان هواشناسی و ... داشتیم، درباره تنش‌های آبی در کشور، میزان بارش‌ها و احتمال خشکسالی و کمبود آب شرب نکات و موضوعاتی مطرح و در آنجا بنا شد تا بیش از ۲۵۰ پروژه و طرح برای مقابله با این موارد در سطح کشور اجرا شود.

بعد از گذشت چندین ماه بدون بارش و وقوع خشکسالی، باران رحمت الهی سبب خوشحالی مردم خاش سیستان و بلوچستان بویژه شادمانی کشاورزان و دامداران شد. بارندگی ها در شهر خاش و نقاط روستایی و عشایری با رعد و برق و وزش باد شدید همراه بود و علاوه بر تلطیف هوا سبب جاری شدن روان آب گردید.

رئیس مدیریت بحران سازمان جهادکشاورزی گلستان گفت: کاهش بارندگی و خشکسالی در سال زراعی جاری به ۲۷۷ هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان بین ۱۰ تا ۱۰۰ درصد خسارت وارد کرد. اوایل سال ۹۸ بود که بعد از بارندگی بی سابقه بین ۷۴ تا ۳۵۳ میلیمتری باران طی دو روز در سرتاسر گلستان، حجم قابل ملاحظه ای از آب پس از عبور از سدها روانه شهرستان های جنوبی این استان شد و بیش از ۱۰۰ هزار هکتار از اراضی کشاورزی مردم منطقه، تا چندین روز زیر آب رفت و خسارت سنگینی به بخش کشاورزی وارد شد؛ حال با گذشت ۲ سال از این اتفاق این بار خشکسالی به جان کشاورزی گلستانی افتاد و بخش زیادی از اراضی آنها را از بین برد.

عضو هیات علمی گروه علوم و مهندسی آب دانشگاه فردوسی گفت: در حال حاضر به دلیل فشاری که بر منابع طبیعی آب وارد شده، وضعیت منابع آب و اکوسیستم کشور بسیار شکننده است. اگر  با خشکسالی شدیدی که بیش از دو دهه به طول بی‌انجامد ( ابر خشکسالی) مواجه شویم، با صدمات وحشتناکی رو به رو خواهیم بود. کامران داوری در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص وضعیت منابع آب زیر زمینی در خراسان رضوی و وقوع خشکسالی در استان بیان کرد: برای موقعیت‌های اضطراری ناشی از وقایع طبیعی مانند سیل، زلزله و خشکسالی باید از قبل اندیشیده و برنامه‌هایی برای زمان وقوع چنین اتفاقاتی پیش‌بینی شود. به این برنامه‌ها، برنامه عکس‌العمل به شرایط اضطراری می‌گویند. این برنامه‌ها در کشور برای بلایای  طبیعی همچون زلزله و سیل موجود است، ولی برای خشکسالی متاسفانه در این حوزه عقب افتادگی‌هایی وجود دارد.

مدیرکل مدیریت بحران استان تهران گفت: میزان موجودی دریاچه های ذخیره پشت دیواره پنج سد تامین کننده آب تهران تا هفته گذشته خوب بوده است. منصور درجاتی در گفت وگو با ایسنا، در تشریح روند تمهیدات مقابله با خشکسالی در سال جاری، گفت: آنچه که مسلم است در سال جاری با توجه به ۱۶ درصد کاهش ریزش جوی فروردین  سال جاری نسبت به زمان مشابه آن در سال گذشته، میزان نزولات جوی با میزان آن در سال گذشته قابل مقایسه نخواهد بود. در حقیقت میزان بارشی که تاکنون داشتیم با سال قبل تفاوت بسیار داشته و در سال ۹۹ نیز بارش کمتری نسبت به سال ۱۳۹۸ داشتیم. بر همین اساس شایعاتی مطرح شده بود که سدها به میزان زیادی خالی هستند در حالی که این موضوع از اساس صحت ندارد و وضعیت سدها چندان نامناسب نیست. در واقع میزان موجودی دریاچه های ذخیره پشت دیواره پنج سد تامین کننده آب شرب تهران تا هفته گذشته خوب بوده است.

کارشناسان هواشناسی خشکسالی را بارش کمتر از حد معمول که منجر به تغییر الگوی آب و هوایی می‌شود، تعریف کرده‌اند. از این‌رو به‌طورکلی خشکسالی از نظر هواشناسی به‌حالتی از خشکی ناشی از کمبود بارندگی اطلاق می‌شود. خشکسالی معمولاً براساس درجه خشکی در مقایسه با مقادیر نرمال یا میانگین و طول دوره خشکی تعریف می‌شود. لازم است که تعاریف خشکسالی هواشناسی به‌صورت موردی برای هر منطقه متفاوت از مناطق دیگر درنظر گرفته شود چرا که شرایط جوی که موجب کمبود بارش می‌شود از منطقه‌ای به منطقه دیگر متغیر است.