ذخایر آب سدهای کشور به 20.8 میلیارد متر مکعب رسید. کاهش 22 درصدی ذخیره مخازن نسبت به سال گذشته آمار دفتر اطلاعات و داده‌های آب کشور نشان می‌دهد با سپری شدن122 روز از سال آبی، تا دوم بهمن (سال آبی 1401-1400)، میزان کل حجم آب در مخازن سدهای کشور حدود 20.8 میلیارد متر مکعب است که نسبت به مدت مشابه سال آبی گذشته 22 درصد کاهش نشان می‌دهد.

آمار سدهای کشور هر روز عددی کمتری را نسبت به سال قبل نشان می‌دهند و عمق بی آبی بیشتر و بیشتر می‌شود، موضوعی که به گفته کارشناسان اگر راه حلی برای آن در نظر گرفته نشود، در آینده ای نه چندان دور دچار بحران های بزرگی خواهیم شد. به گزارش ایسنا، آخرین آمار از وضعیت سدهای کشور، گویای این است که با سپری شدن ۱۰۸ روز از سال آبی، تا ۱۸ دی‌ماه (سال آبی ۱۴۰۱-۱۴۰۰) میزان کل حجم آب در مخازن سدهای کشور حدود ۱۹.۳۸ میلیارد متر مکعب است که نسبت به مدت مشابه سال آبی گذشته ۲۸ درصد کاهش نشان می‌دهد.

محمدمهدی اسماعیلی؛ استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه تهران، در مطالعه‌ای که پاییز سال 1399 منتشر شده، بحران تامین آب در حوضه آبریز زاینده‌رود، مسائل اجتماعی و راهکارهای مدیریت آن را مورد بررسی قرار داده است. ایران از جمله کشورهایی است که با توجه به میزان منابع آب و سرانه مصرف، با کمبود فیزیکی آب مواجه است. بحران آب، نشان‌دهنده وضعیتی است که میزان سرانه یا میزان دسترسی به آب تجدیدپذیر برای مصرف سالانه افراد، کم‌تر از میزان استاندارد جهانی باشد. شاخص‌ها و مدل‌های مختلفی برای ارزیابی میزان بحران آب در کشورها استفاده شده است. بر اساس این شاخص‌ها، کشور ایران اکنون در وضعیت بحران شدید آب قرار دارد.

بحث انتقال آب مخالفان و موافقان خود را دارد، اما اگر بخواهیم واقع‌بینانه به این به این مسئله بپردازیم، معایب اجرای طرح‌های انتقال آب بین حوضه‌ای هم بر استان مبدا و هم استان مقصد بیش‌تر از مزایای آن است، زیرا بر روی آبی برنامه‌ریزی صورت می‌گیرد که از پایداری آن اطمینان خاطر نداریم. انتقال آب تنها برای مصارف شرب توجیه پذیر است، اما امروز آب به‌نام شرب برای مصارف صنعت و کشاورزی به استان‌های کویری انتقال داده می‌شود، در سال‌های اخیر به‌علت کاهش بارش، تغییر اقلیم و خشکسالی‌های پی در پی، منابع آبی به شدت کاهش پیدا کرده است و همین مسئله استان‌های مبدا و مقصد انتقال آب را با مشکلات متعددی برای تامین آب موردنیاز مواجه کرده است.

معاونت مطالعات زیر بنایی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی طی گزارشی به بررسی بحران آب با عنوان عبور از بحران، ایجاد پایداری و بهبود شرایط با کاهش مصارف آب و افزایش بهره وری با تأکید بر حوضه آبریز زاینده رود پرداخته است. به نقل از مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، در این گزارش آمده: به‌دلیل سپری شدن سال آبی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ با خشکسالی شدید و کاهش حدود ۴۰ درصدی منابع آب سد زاینده ‏رود، همچنین پیش ‏بینی تداوم خشکسالی توسط سازمان هواشناسی کشور، شرایط مساعدی از نظر تأمین منابع آب برای این سد در سال آبی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ متصور نیست. با توجه به آمار ارائه شده ازسوی وزارت نیرو تا ۷ آبان‌ماه ۱۴۰۰، هرچند ورودی سد زاینده‌رود نسبت به سال گذشته تا همین روز، ۸% بیشتر بوده اما میزان حجم آب موجود در مخزن سد کمتر از ۱۷۰ میلیون مترمکعب بوده که معادل کمتر از ۱۵% حجم مخزن است.

سند جدید تخصیص آب رودخانه زاینده‌رود در حال تدوین است. رئیس حوضه آبریز زاینده‌رود گفت: سند جدید تخصیص آب این رودخانه در حال تدوین است. به‌ گزارش شبکه خبری آب ایران، «هوشنگ ملایی» شب گذشته در گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما با اشاره به موضوع زاینده‌رود اظهار کرد: متوسط بارش بلندمدت حوضه آبریز زاینده‌رود 244 میلی‌متر است. سطح حوضه رودخانه زاینده‌رود حدود 27 هزار کیلومتر مربع بوده که 1900 کیلومتر در استان چهارمحال و بختیاری و مابقی در استان اصفهان است.

بعد از گذشت حدود ۱۰ روز از آغاز تجمع اعتراضی کشاورزان اصفهانی نسبت به خشک شدن زاینده‌رود، قشرهایی از مردم این شهر نیز به کشاورزان پیوستند و با تجمع در کنار پل خواجو خواهان جاری شدن دائمی آب این رودخانه شدند. تجمع‌کنندگان، امروز (جمعه-۲۸ آبان) در بستر خشک زاینده‌رود جمع شدند و شعارهای اعتراضی سر دادند.

یک عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی گفت: اگر وضعیت منابع آب استان اصفهان به همین شکل فعلی باشد و تدبیر لازم برای حل مشکلات آبی این استان اندیشیده نشود کمتر از ۱۰ سال دیگر اصفهان قابل سکونت نخواهد بود. محمدتقی نقد علی درباره کمبود منابع آب در استان‌های مختلف کشور و از جمله اصفهان، اظهار کرد: هم‌اکنون برای بررسی وضعیت منابع آب و آبی که از اصفهان خارج و به سمت خوزستان می‌رود به همراه چند نماینده دیگر به شهرستان سمیرم آمده‌ایم. رودخانه "ماربر" سمیرم هم‌اکنون در کمترین شرایط آبی خود است و ۱۰ متر مکعب آب به سمت رودخانه کارون ۳ سرازیر می‌کند.

در حالی که «۸۰ درصد استان اصفهان» با خشکسالی «بلندمدت» و کم سابقه روبروست، مدیر کل مدیریت بحران استانداری اصفهان از خشک شدن ۹۸ درصد از تالاب گاوخونی و احتمال «نابودی» کامل این تالاب بین المللی در صورت عدم تغییر سیاست ها خبر داد.

رییس سازمان حفاظت محیط زیست ضمن انتقاد از اینکه نگاه برخی سیاستگذاران در کشور به موضوع محیط زیست نگاهی فانتزی است، گفت: طی چهار سال اخیر بیش از ۱۰۰۰ محیط‌بان به مجموع محیط‌بانان کشور افزوده شده است.  عیسی کلانتری امروز در نشستی خبری که در سازمان حفاظت محیط زیست به مناسبت هفته محیط زیست برگزار شده بود، اظهار کرد: درحال‌ حاضر تمامی مردم دنیا بی‌توجهی سران کشورها به موضوع محیط زیست را لمس کرده‌اند. از این‌ رو نیاز است که تمامی کشورهای جهان در زمینه حفاظت از محیط زیست و کره زمین تجدید نظر کنند.

سرپرست شرکت آب منطقه‌ای استان اصفهان گفت: هم اکنون 28 درصد از حجم ذخیره آب زاینده‌رود پر بوده و مابقی خالی است و نسبت به سال گذشته 40 درصد کاهش داشته است. "حسن ساسانی"، افزود: حجم ذخیره آب سد زاینده‌رود در حال حاضر 397 میلیون متر مکعب است، در حالی که در مدت مشابه سال گذشته حجم ذخیره آب پشت سد 575 میلیون متر مکعب بوده است.

کاهش 43 درصدی آب مخزن سد زاینده‌رود نسبت به سال گذشته/ پرشدگی 58 درصدی سدهای 10 گانه استان خوزستان

گزارش معاونت آب و آبفای وزارت نیرو نشان می‌دهد تا 29 آذرماه امسال میزان ذخیره آب در مخزن سد زاینده‌رود فقط 14 درصد بوده که نشانگر کاهش 43 درصدی آب مخزن این سد نسبت به سال گذشته است. معاونت آب و آبفای وزارت نیرو در گزارشی آخرین وضعیت سدهای مهم در بخش شرب و کشاورزی را تا 29 آذرماه سال‌جاری منتشر کرده که نشان‌دهنده 52 درصد پرشدگی مخازن کل سدهاست.

نتایج یک پژوهش انجام شده گویای آن است که با توجه به کاهش کیفیت منابع آب زیرزمینی حوضه زاینده‌رود، باید اقدامات لازم برای مقابله با کاهش کیفیت آب این مناطق و پاکسازی آن‌ها از منابع آلوده‌کننده، انجام گیرد. با پیشرفت جوامع و افزایش جمعیت، تقاضا برای آب افزایش یافته است و تامین آب باکیفیت تبدیل به یکی از چالش‌های مهم کشورها شده است. قرارگیری ایران در منطقه خشک و نیمه‌خشک، وقوع خشکسالی و مدیریت غلط منابع آبی در کشور، تعارضات در موضوع آب را افزایش داده است.

51 درصد حجم مخزن سدهای ایران پر است

کاهش 23 درصدی بارندگی‌های امسال نسبت به بارش‌های بی‌سابقه سال گذشته موجب شده است تا میزان ورودی آب به سدهای کشور نیز تحت تاثیر قرار گرفته و کاهش 25 درصدی را نسبت به پارسال تجربه کنند.

میزان بارندگی‌های کشور از ابتدای سال آبی جاری(ابتدای مهرماه) تاکنون به 66 میلی‌متر رسیده است که این رقم در مقایسه با سال آبی گذشته کاهش 23 درصدی و در مقایسه با مدت میانگین 51 ساله افزایش 25 درصدی داشته است.

هفته گذشته در نوزدهمین جلسه شورای هماهنگی مدیریت بهم پیوسته منابع آب حوضه آبریز زاینده رود در وزارت نیرو با دستور مساعد وزیر نیرو مقرر شد آب مورد نیاز کشت تابستانه کشاورزان استان اصفهان تامین شود. این خبر موجی از خوشحالی را بین مردم ایجاد کرد که تابستان امسال زاینده رود جریان خواهد داشت، اما با وجود این تصمیم، امروز زاینده رود دوباره خشک شده است.

گزارشی از آخرین وضعیت سدهای مهم کشور:

آب موجود در مخزن سد زاینده‌رود به 11 درصد رسیده است

خشک بودن اراضی و بستر رودخانه‌ها در اثر خشکسالی‌های پیاپی موجب شده تا 107 میلی‌متر بارش از ابتدای سال آبی تاکنون، کمتر تبدیل به روان‌آب شود و بر این اساس ورودی آب به سدهای کشور به‌ویژه سدهای تامین کننده آب شرب تغییر چندانی نداشته باشد.

میزان بارندگی‌های کشور از ابتدای سال آبی جاری (ابتدای مهرماه) تاکنون به 107 میلیمتر رسیده که نسبت به مدت متوسط 50 ساله حدود 39 درصد افزایش یافته است؛

معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه ای اصفهان گفت: 90 درصد از مخزن سد زاینده‌رود خالی است.حسن ساسانی امروز سه‌شنبه با اشاره به 137 میلیون متر مکعبی ذخیره سد زاینده‌رود، افزود: 90درصد از مخزن سد زاینده رود خالی است.

وی با بیان این که این میزان نسبت به حجم ذخیره شده در میانگین بلند مدت حدود 78 کاهش داشته است، ادامه داد: سال گذشته در بازه زمانی مشابه حدود 144 میلیون مترمکعب آب در مخزن سد ذخیره شده بود و این نشان دهنده کاهش حدود چهار درصدی نسبت به سال گذشته است.

نیمی از سدهای بزرگ کشور کمتر از 40 درصد آب ذخیره شده دارند/ کاهش 33 درصدی ورودی آب به مخازن سدهای کشور/ 63 درصد مخازن سدهای استان تهران خالی است

در حالی به روزهای پایانی سال آبی جاری نزدیک شده‌ایم که از میان 177 سد بزرگ موجود در 6 حوضه آبریز اصلی کشور 90 سد بزرگ از جمله سدهای زاینده‌رود، شهیدرجایی، ساوه، کوثر و ملاصدرا کمتر از 40 درصد آب ذخیره شده دارند.

کاهش بی‌سابقه بارش‌ها در پاییز و زمستان سال گذشته و در پی آن افت روان‌‌آب‌ها موجب شده است تا به رغم رشد 12 درصدی بارش‌ها در فصل بهار امسال، حجم ذخیره آب سدهای موجود در 6 حوضه آبریز دریای خزر، خلیج فارس، دریاچه ارومیه، فلات مرکزی، هامون و سرخس به 21.29 میلیارد مترمکعب برسد که در مقایسه با سال گذشته آب موجود در مخازن سدهای کشور کاهش 15 درصدی پیدا کرده است.

کاهش 14 درصدی حجم ذخیره آب در مخازن سدهای کشور

از میان 177 سد بزرگ در 6 حوضه آبریز اصلی کشور، 95 سد از جمله سدهای دز، بانه، سفیدرود، لار، زاینده‌رود، ساوه و ملاصدرا هم‌اکنون کمتر از 40 درصد آب ذخیره شده دارند.

به‌گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت نیرو (پاون)، بر اساس ارزیابی صورت گرفته از ابتدای سال آبی (ابتدای مهرماه) تا چهارم بهمن‌ماه حجم ذخیره آب 177 سد بزرگ موجود در 6 حوضه آبریز دریای خزر، خلیج فارس، دریاچه ارومیه، فلات مرکزی، هامون و سرخس 20.31 میلیارد مترمکعب است.

ورودی به این سدها 33 درصد، خروجی آن‌ها هشت درصد و حجم آب ذخیره شده در مخازن این سدها 14 درصد نسبت به سال گذشته کاهش یافته است.