چالش

منابع آب شیرین ما محدود است و با فشارهای فزاینده ای از تنوع آب و هوا، آلودگی، رشد جمعیت و رقابت از بسیاری از مصارف روبرو است. همزمان با افزایش اهمیت و پیچیدگی عملیات مدیریت آب، چالش های مربوط به انطباق نظارتی، مدیریت ریسک، بهینه سازی هزینه و پایداری خدمات آب، نیاز و تقاضا برای استفاده از راه حل های نوآورانه مدیریت منابع آب را تقویت می کنند.

IWA یک شریک اصلی در PrimeWater است (ارائه ابزارهای پیش بینی پیشرفته از محدوده متوسط ​​تا فصلی برای صنایع وابسته به آب با بهره گیری از پتانسیل مقطعی مشاهده زمین و مدل سازی هیدروکولوژیکی)، پروژه ای که توسط تحقیق و نوآوری افق 2020 اتحادیه اروپا تأمین می شود برنامه با استفاده از محصولات پیشرفته مشاهده زمین (EO)، ادغام با منابع داده اضافی و ابزارهای مدل سازی تشخیصی، PrimeWater تصمیماتی را به بخش دولتی و خصوصی در مورد:

در حال توسعه بسته ای از برنامه های فنی مبتنی بر وب (ابزارها)، به صورت جداگانه یا با هم اعمال می شود تا شامل اطلاعات مربوط به سیل، خشکسالی و سناریوهای آینده در برنامه ریزی از حوزه فرامرزی تا سطح آب مطلوب باشد. تغییرات آب و هوا در حال تغییر در الگوهای آب و هوا و آب در سراسر جهان است. سیلابهای مکرر و آسیب رسان و یا کمبود آب منجر به خشکسالی می شود. با افزایش تنوع و تغییرات آب و هوایی، کاربران و پزشکان در تلاشند تا در عملکردهای خود مقاوم تر شوند، باید با تلفیق اطلاعات علمی و ارزیابی ریسک برای پاسخگویی به تقاضاهای متغیر و شرایط آب و هوایی، برای چنین خطرات مربوط به آب آماده شوند.

راه حل های مبتنی بر طبیعت دقیقاً چیست؟ اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت، NBS را چنین تعریف می کند: "اقداماتی برای محافظت، مدیریت پایدار و بازیابی اکوسیستم های طبیعی یا اصلاح شده، که به چالش های اجتماعی (به عنوان مثال تغییر آب و هوا، امنیت آب و غذا یا بلایای طبیعی) رسیدگی می کنند، در حالی که به طور همزمان برای انسان رفاه و تنوع زیستی مد نظر می باشد".

بخش آب معمولاً محافظه کار، محتاط و حتی در برابر نوآوری مقاوم است. عدم پاسخ سریع در نوآوری ریشه در قطع ارتباط موجود بین تحقیقات علمی و فناوری پیشرو با واقعیت تأسیسات آب، شهرها و حوزه های رودخانه ای دارد که در آن می توان نوآوری های جدیدی را برای حل چالش های پیش روی مدیریت منابع آب به کار برد. یک درک کلی وجود دارد که ما علی رغم گسترش ایده ها، فناوری ها و قابلیت های عملیاتی، تنها بخشی از پاکت نوآوری را مورد بهره برداری قرار می دهیم.

برای پشتیبانی و تسریع در گسترش نوآوری در بخش آب، ما باید دانشمندان و مهندسانی را که از توسعه فناوری یا فرآیند به ارائه یک راه حل موثر و پایدار می پردازند، توانمند سازیم. این پلت فرم مبتکران قصد دارد تا شکاف را از بین ببرد و به شرکت های بزرگ کمک کند تا اختلالات در حال ظهور را تشخیص دهند، از آن بیاموزند و تغییرات را تطبیق داده و پذیرش کنند.

استارت آپ (به انگلیسی: Startup یا Start-up) را به فارسی به شرکت نوپا ترجمه کرده‌اند.

اگر چه در تعریف استارت آپ بر این مسئله تاکیدی وجود ندارد که حتماً فعالیت آن در حوزه تکنولوژی یا فن آوری اطلاعات باشد، اما به دلیل اینکه بسیاری از استارت آپ ها در سالهای اخیر، حول این زمینه‌ها شکل گرفته‌اند، گاهی در تعریف استارت آپ به این مسئله هم اشاره می‌شود که استارت آپ باید در حوزه فن آوری‌های نوین فعال باشد. البته ما در متمم، بر اساس ادبیات اصلی مدیریت – و نه معنای رواج یافته – هر نوع فعالیت نوپا را استارت آپ در نظر می‌گیریم.

روز جهانی شستشوی دست 15 اکتبر است. و مانند هر سال، این روز به عنوان بستری برای افزایش آگاهی جهانی در مورد اهمیت شستن دست با صابون عمل می کند. همه گیری COVID-19 یادآوری شدیدی است که شستن دست یکی از ساده ترین راه ها برای جلوگیری از شیوع هر ویروس و اطمینان از نتایج بهتر سلامتی در کل است. موضوع روز جهانی شستشوی دست امسال بهداشت دست برای همه است و از همه جامعه می خواهد که به بهداشت جهانی دست و هم برای آینده دست پیدا کنند.

تالاب انزلی یا مرداب انزلی (به گیلکی: أنزٚلی سٚل) با مساحتی در حدود ۲۰ هزار هکتار در شمال ایران، واقع در استان گیلان قرار دارد. مرداب انزلی از جالب‌ترین و بزرگترین زیستگاه‌های طبیعی جانواران ایران محسوب می‌شود و هر ساله پذیرای تعداد زیادی از پرندگانی است که از سوی کشورهای همسایه شمالی به ایران می‌آیند. تالاب انزلی به دلیل موقعیت جغرافیایی از نظر میزان بالای رطوبت و آب با هیچ‌یک از تالاب‌های ایران قابل مقایسه نیست. تالاب انزلی چندین جزیره را در خود جای داده‌است.

با توجه به اهمیت و ضرورت پرداختن به مسائل آب کشور از جنبه‌هی مختلف علمی، پژوهشکده مهندسی و مدیریت آب دانشگاه تربیت مدرس به عنوان اولین پژوهشکده تخصصی چند جنبه‌ای در زمینه مهندسی آب کشور با برخورداری از همکاری بیش از 40 پژوهشگر برجسته هیئت علمی و نیز همکاری ده‌ها پژوهشگر و متخصص غیر هیئت علمی همکار در صنعت آب و فاضلاب در چهار گروه تخصصی هیدرولیک، هیدروانفورماتیک، محیط زیست، و منابع آب در دی ماه سال 1381 تاسیس و به عنوان اولین پژوهشکده تخصصی مهندسی آب موفق به اخذ موافقت قطعی شورای گسترش آموزش عالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری شد.

زیرساخت های بهبود یافته آب بیش از هر زمان دیگری مهم است و نیاز به سرمایه گذاری های اساسی است. ماتس اریکسون SIWI در این پست وبلاگ می نویسد، اما برای اینکه پروژه ها از نظر اقتصادی دوام بیاورند، بیشترین تمرکز آنها بر روی ایجاد ظرفیت است.

با توجه به بیماری همه گیر Covid-19، اهمیت آب تمیز و امکانات بهداشتی چندین بار در روز در همه رسانه ها در سراسر جهان برجسته شده است. با این وجود، در آفریقا تنها یک چهارم مردم از آب سالم در خانه برخوردار هستند و این باعث می شود اکثر مردم هنوز به آن دسترسی نداشته باشند. بیش از نیمی از مردم از دسترسی به بهداشت بهتر برخوردار نیستند.

داشتن منابع آب سالم پیش نیازی ضروری و اساسی برای حفظ کیفیت محیط زیست و رشد و توسـعه اقتصـادی، سیاسـی، اجتماعی و فرهنگی جوامع انسانی است. بسیاری از سکونتگاه های انسان در نزدیکی و کنـار منـابع آب قـرار دارنـد و ایـن منـابع تامینکننده نیازهای آبی انسان و در بسیاری از مواقع دریافتکننده زایدات انسانی (فاضلابها و پسماندها) و روانابهـا بـه شـمار میروند که اثرات سوء بسیاری بر محیط زیست طبیعی و انسانی در پی دارد. در این میان حریم کیفی منابع آب سـطحی یکـی از نیازهای ضروری مدیریت منابع آب و محیط زیست اسـت کـه کارکردهـای متعـددی از جملـه حفاظـت اکوسیسـتم آبـزی و کنارآبزی، جلوگیری از تخریب ساحل و بستر رودخانه، بهبود کیفیت آب (توسط گیاهان کنارآبزی و آبزی)، کـاهش بـار آلـودگی ورودی از منابع غیرنقطه ای، بهبود مدیریت مخاطرات ناشی از حوادث و سوانح آلـودگی دارد. بـا توجـه بـه گسـتردگی عوامـل تاثیرگذار بر منابع آب و لزوم کنترل آن جهت جلوگیری از آلودگی و آسیبهای زیست محیطی وارده و حفاظت و کنتـرل آلودگی منابع آب سطحی تعیین و کنترل نواحی میانگیر یا حریم کیفی در قالب قـوانین و دسـتورالعملی مـدون ضـروری است.

200 سال پس از صنعتی شدن، جایی که آب بدون فکر استفاده می شد و منابع طبیعی و محیط زیست ما تقریباً مورد غفلت واقع شده بود، بادهای تغییر در سالهای اخیر شروع به دمیدن کرده اند. به دنبال SDG 6 ملل متحد که نیاز به "استفاده موثر از آب و برداشت پایدار" را برجسته می کند، اکنون به نظر می رسد سرمایه گذاری در آب صنعتی افزایش یافته است و الگوی "مدیریت آب" در حال گسترش است.

اهداف توسعه پایدار SDGs - Agenda 2030 بر اساس یافته های علوم طبیعی و اجتماعی و سایر زمینه ها در مورد اجرای تغییرات لازم به منظور اطمینان از بقا و سعادت همه مردم و انواع زندگی در کره زمین است. در طی یک جلسه فضای باز که توسط انجمن بین المللی مهندسی و تحقیقات محیط زیست آبی (IAHR) طی سی و دومین نشست سازمان ملل و آب در ژانویه 2020 در رم پیشنهاد شد، بحث در مورد SDG ها و نقش چند رشته ای مهندسی آرد رونق گرفت و سرانجام به یک مقاله سفید درباره نقش مهندسان در تلاش برای دستیابی به SDG 6.

فهرست خدمات مطالعات اجتماعی طرح‌های آب و انرژی

در ماه‌های اخیر دو اتفاق مهم در جهت اعمال رویکرد علوم اجتماعی در طرح‌های توسعه و مدیریت آب و انرژی رخ داد که به اندازه اهمیت آن برجسته نشد. اول تصویب و ابلاغ آیین‌نامه تهیه و تدوین پیوست‌های اجتماعی در طراحی کلیه برنامه‌های کلان توسعه‌ای، ملی و بومی توسط هیئت وزیران در جلسه مورخ 1/4/1399 به عنوان نقطه عطفی برای اتخاذ رویکردهای اجتماعی در طرح‌های توسعه‌ای، بود. دوم، اقدام وزیر نیرو در ابلاغ بخشنامه «فهرست خدمات اجتماعی طرح‌های وزارت نیرو»، که بر تغییر  فرایندها و محورهایی برای بهبود حکمرانی آب در سطح طرح‌ها و پروژه‌ها تمرکز دارد، در تاریخ 30/4/1399 بود. این دو اتفاق را باید به فال نیک گرفت و به عنوان نقطه اتکایی در نظام فنی و اجرایی کشور برای تقویت سازوکارهای اجتماعی طرح‌ها و پروژه‌های آب و انرژی آن را تقویت و اجرایی کرد.

معرفی سامانه ساتع (سامانه اجرایی تقاضا و عرضه پژوهش و فناوری)

بر اساس بند ح تبصره ۹ قانون بودجه سال ۱۳۹۹ کل کشور، شرکت­ها، بانک­ها و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت مندرج در پیوست شماره (۳) قانون مذکور، مکلفند در اجرای تکالیف قانونی مربوط، حداقل چهل درصد(۴۰٪) از هزینه امور پژوهشی خود مندرج در آن پیوست را در مقاطع سه ­ماهه به میزان بیست و پنج درصد(۲۵٪)، به حساب خاصی نزد خزانه­ داری کل کشور واریز کنند تا در راستای حل مسائل و مشکلات خود از طریق توافق­نامه با دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی اعم از دولتی و غیر دولتی و جهاد دانشگاهی و در قالب طرح(پروژه)های کاربردی، عناوین پایان­ نامه­ های تحصیلات تکمیلی، طرح(پروژه)های پسادکتری و طرح(پروژه)های تحقیقاتی دانش‌آموختگان تحصیلات تکمیلی غیرشاغل به مصرف برسانند.

بستر آن قسمت از رودخانه، نهر یا مسیل است که در هر محل با توجه به آمار هیدرولوژیک و داغاب و حداکثر طغیان با دوره برگشت 25 ساله (یا بیشتر) تعیین می شود. پس از بستر، حرایم کمی و کیفی قرار دارند، به طوری که حریم کمی که عرض آن از یک تا بیست متر می باشد، از منتهی الیه حد بستر محاسبه می شود. به طور مشابه حریم کیفی نیز بر اساس تراز افقی از منتهی الیه بستر برای رودخانه ها، نهرها و مسیل ها و از منتهی الیه خط ساحلی ناشی از حداکثر تراز آب برای سایر پهنه های آب سطحی و با هدف حفاظت از کیفیت آب محاسبه می شود.

داشتن منابع آب سالم پیش نیازی ضروری و اساسی برای حفظ کیفیت محیط زیست و رشد و توسـعه اقتصـادی، سیاسـی، اجتماعی و فرهنگی جوامع انسانی است. بسیاری از سکونتگاه های انسان در نزدیکی و کنـار منـابع آب قـرار دارنـد و ایـن منـابع تامینکننده نیازهای آبی انسان و در بسیاری از مواقع دریافتکننده زایدات انسانی (فاضلابها و پسماندها) و روانابهـا بـه شـمار میروند که اثرات سوء بسیاری بر محیط زیست طبیعی و انسانی در پی دارد. در این میان حریم کیفی منابع آب سـطحی یکـی از نیازهای ضروری مدیریت منابع آب و محیط زیست اسـت کـه کارکردهـای متعـددی از جملـه حفاظـت اکوسیسـتم آبـزی و کنارآبزی، جلوگیری از تخریب ساحل و بستر رودخانه، بهبود کیفیت آب (توسط گیاهان کنارآبزی و آبزی)، کـاهش بـار آلـودگی ورودی از منابع غیرنقطه ای، بهبود مدیریت مخاطرات ناشی از حوادث و سوانح آلـودگی دارد. بـا توجـه بـه گسـتردگی عوامـل تاثیرگذار بر منابع آب و لزوم کنترل آن جهت جلوگیری از آلودگی و آسیبهای زیست محیطی وارده و حفاظت و کنتـرل آلودگی منابع آب سطحی تعیین و کنترل نواحی میانگیر یا حریم کیفی در قالب قـوانین و دسـتورالعملی مـدون ضـروری است.

تصور کنید برای رسیدگی به امور اجرایی، ترازویی مستقر شود، ترازویی برای رسیدگی، سنجش و داوری سیاست‌ها و طرح‌های عمومی، برای استفاده مشترک سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و حوزه ستادی وزارت نیرو و البته افکار عمومی. یک طرف ترازو، پیش‌بینی جنبه‌های مثبت و طرف دیگرش، پیش‌بینی جنبه‌های منفی، تا برای عموم روشن باشد که وضعیت تراز و میزان آثار مثبت و منفی طرح چگونه است. تصور برپاکردن چنین ترازویی، با موازین و وزن‌های مشخص، برای اقامه «قسط» در جامعه، پاسخ‌گویی به یک نیاز تاریخی در ‌این سرزمین است. اگر هم چنین ترازویی توسط دولت مستقر نشود، حوزه عمومی ‌خود آن را برپا می‌سازد و با آن، میزان‌بودن اعمال را به داوری می‌نشیند.