در اینجا تصاویری از دریاچه ارومیه را داریم که نشان می دهد اکنون بعد از گذشت چندین دهه تصویر برداری ماهواره ای، نسبت به گذشته چه تغییراتی در این منبع مهم آبی شمال غرب کشور رخ داده است. پردازش های موجود در این بخش حاصل همکارای چند نهاد بین المللی از جمله سازمان ملل متحد و شرکت گوگل است که در بخش توسعه پایدار آب SDG انجام می شود.

میلیاردها نفر در سراسر جهان هنوز از دسترسی به خدمات بهداشتی آب و فاضلاب و امکانات اولیه شستن دست در خانه برخوردار نیستند، که برای جلوگیری از گسترش COVID-19 بسیار مهم است. اقدام فوری برای بهبود آب، بهداشت برای همه (WASH) برای جلوگیری از عفونت و مهار شیوع آن بسیار مهم است.

آب و بهداشت در هسته اصلی توسعه پایدار قرار دارند و دامنه خدماتی که آنها ارائه می دهند، زمینه ساز کاهش فقر، رشد اقتصادی و پایداری محیط زیست است. با این حال، در دهه های اخیر بهره برداری بیش از حد، آلودگی و تغییرات آب و هوایی منجر به تنش شدید آب در مناطق مختلف جهان شده است.

در طول تاریخ می‌توان امپراتوری‌هایی را سراغ گرفت که ظهور و سقوط‌شان با آب زیرزمینی پیوند داشته است. این سرگذشت را هیچ کجا بهتر از منطقه خاورمیانه نمی‌توان مشاهده کرد که برخی از کشورهای آن، در زمره خشک‌ترین مناطق کره زمین قرار دارند. امروز نیز از اهمیت آب زیرزمینی کاسته نشده است. با این همه، سنگینی تهدیدهایی که متوجه آب زیرزمینی است همچنان رو به افزایش است.

ابتکار پایش یکپارچه سازمان ملل و آب برای SDG 6 آخرین داده های کشور، منطقه و جهان را در مورد همه شاخص های جهانی برای هدف توسعه پایدار (SDG) 6 جمع آوری کرده است، که برای اطمینان از آب و بهداشت برای همه تا سال 2030 است. در یک خلاصه جدید به روزرسانی پیشرفت، که در 4 مارس 2021 آغاز به کار می کند، این طرح جایی را که جهان عقب است و کجا تلاش های سریع نیاز دارد، مشخص می کند.

از ماه فوریه، تسهیلات حاکمیت آب UNDP-SIWI، مشارکت جهانی آب، اتحاد برای سازگاری آب جهانی و Cap-Net یک مجموعه 3 بخشی را در مورد آب و هوا ارائه می دهند. وبینارها نقشی را که آب باید در مشارکتهای تعیین شده ملی (NDC) تحت توافق پاریس داشته باشد، بررسی خواهند کرد.

روز جهانی آب، آب را گرامی می دارد و آگاهی 2.2 میلیارد نفری را که بدون دسترسی به آب سالم زندگی می کنند، افزایش می دهد. این امر در مورد اقدام برای مقابله با بحران جهانی آب و دستیابی به هدف توسعه پایدار 6 است: تأمین آب و بهداشت برای همه تا سال 2030.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خرسان جنوبی گفت: بروز پدیده گرد و غبار که منشا اصلی آن بستر تالاب‌های خشک شده در مناطق کویری است، آلودگی شدید آب برخی از تالاب‌های کشور به منابع آلاینده شیمیایی و بیولوژیک و رسوبات و ... تنها گوشه‌ای از مصائب نابودی تالاب‌هاست.

اطمینان از دسترسی جهانی به آب آشامیدنی سالم و خدمات بهداشتی به طور فزاینده ای چالش برانگیز است. در آینده، آب کالای کمیاب خواهد بود، که به طور بالقوه منجر به درگیری های بین المللی بیشتر در مورد دسترسی به آب می شود. این وظیفه و حتی وظیفه ما به عنوان متخصصان آب است که با تهیه راهکارهایی برای در دسترس قرار دادن آب آشامیدنی برای نسل های آینده و بهبود شرایط بهداشتی برای مردم در سراسر جهان، از این اتفاق جلوگیری کنیم.

سهم محیط زیست در قانون آب دیده شود تا فاتحه فلات مرکزی را نخوانیم

مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت زیست محیطی آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست ضمن اشاره به اینکه قانون آب باید محیط زیست را در اولویت خود قرار دهد، گفت: اگر آبخوان‌ها را از دست بدهیم باید فاتحه فلات مرکزی را بخوانیم. از این‌رو نیاز داریم که به این مسئله به‌صورت جدی در قانون آب پرداخته شود. 

وزیر نیرو گفت: در نیمه سال آبی جاری میزان بارش‌ها نسبت به سال قبل حدود ۴۰ درصد کاهش داشته است. "رضا اردکانیان" در حاشیه جلسه هیئت دولت با اشاره به میزان بارش‌ها در کشور اظهار کرد: در نیمه سال آبی جاری میزان بارش‌ها نسبت به سال قبل تاکنون حدود 40 درصد و نسبت به بلندمدت حدود 30 درصد کاهش دارد که امیدوار هستیم در روزها و هفته‌های پیش‌رو به‌ویژه در فصل بهار با نزول رحمت الهی جبران قابل ملاحظه‌ای در این زمینه داشته باشیم.

 فلات ایران، خشک و بیابانی است. میانگین درازمدت بارندگی در ایران، علی‌رغم مجاورت با دو پیکره آبی بزرگ یعنی دریای خزر در شمال و خلیج فارس و دریای عمان در جنوب، 250میلیمتر در سال است. قسمت اعظم مساحت این سرزمین از نظر جغرافیایی در کمربند خشک و نیمه خشک کره زمین با بارندگی کم قرار دارد.

وقتی این مطلب را از خانه خود در لندن می نویسم، این واقعیت را تأمل می کنم که در اینجا ما خوش شانس هستیم که به صورت شبانه روزی به آب روان و بهداشت سالم دسترسی داریم. این سرویس اساسی، در عین حال حیاتی، به زنان، دختران و کسانی که قاعدگی دارند، اجازه می دهد قاعدگی ماهانه خود را با وقار مدیریت کنند. با این وجود برای ده ها میلیون نفر در سطح جهان، این سناریو دور از واقعیت است.

مراسم اختتامیه جشنواره ملی «عکس آب با نگاهی به آینده» همزمان با روز ملی آب، با حضور معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا در ساختمان ستادی وزارت نیرو برگزار شد. در این جشنواره ملی 1500 اثر در 13 محور مورد داوری قرار گرفت.

بر اساس این گزارش، ارزیابی این جشنواره ملی در 13 محور شامل "ارزش اقتصادی آب"، "کم‌آبی"، "بحران آب"، "سازگاری با کم‌آبی"، "تعادل‌بخشی آب‌های زیرزمینی"، "مدیریت به‌هم پیوسته منابع آب و خاک"، "نقش علوم اجتماعی در مدیریت مصرف"، "استفاده از پساب و بازچرخانی آب"، "صنعت سدسازی و توسعه پایدار"، "مدیریت تقاضای آب"، "آب و محیط زیست"، "آب و نگاه به آینده"، "مدیریت بی‌رویه آب در بخش کشاورزی" و "ابنیه‌های تاریخی مربوط به آب شامل" آب انبار، آسیاب‌های آبی، قنات‌ها صورت گرفته است.

محاسبه و بستن بیلان آب در حوضه‌های آبریز و آبخوان‌های ایران برعهده وزارت نیرو قرار دارد و این وزارتخانه در دفتر مطالعات پایهٔ منابع آب، علاوه بر مدیریت گردآوری اطلاعات در سطح کشور (که از طریق شرکت‌های آب منطقه‌ای سی‌گانهٔ کشور انجام می‌گیرد)، تحلیل‌ها و گزارش‌های متعددی همچون بیلان آب را مرتباً تولید می‌نماید. بیلان آب در حوضه‌های آبریز (محدوده‌های مطالعاتی یا در حقیقت همان حوضه آبریز درجه سه) و آبخوان‌ها در قالب گزارش‌های مختلفی ارائه می‌شوند که از آن جمله می‌توان به مطالعات طرح جامع آب، اطلس منابع آب کشور، بهنگام‌سازی بیلان آب، تمدید ممنوعیت بهره‌برداری از منابع آب زیرزمینی و غیره اشاره داشت.

در حالی که طرح زیست پالایی تالاب انزلی یکی از شرکت‌های دانش بنیان طی ۱۰ سال مطالعه و تحقیق تولید شد و فاز پایلوت آن در این تالاب اجرایی شده است، دستوری مبنی بر توقف آن در کشور صادر شد؛ ولی با امضای تفاهم نامه‌ای با کشور کره‌جنوبی در حال حاضر چهار پروژه زیست محیطی با استفاده از این فناوری در حال اجرا است و مدیرعامل این شرکت تاکید دارد فناوری‌هایی که بدون پشتوانه کشور به بازارهای بین المللی عرضه می‌شوند، با یک دهم قیمت واقعی به سایر کشورها واگذار خواهند شد.

بر اساس آمار و اطلاعات وزارت نیرو و سازمان هواشناسی کشور، که هر دو امکاناتی را برای برآورد تبخیر و بارندگی در کشور دارند، بارندگی متوسط بلندمدت در کشور معادل ۲۳۲٫۴ میلیمتر است. بر اساس مطالعات وزارت نیرو به عنوان متولی اصلی تأمین آب و مدیریت ذخایر آبی کشور، بارندگی در ایران به‌طور متوسط در دوره‌های اخیر کاهش داشته‌است. همان‌طور که در جدول نمایش داده شده‌است، با در نظر گرفتن دورهٔ آماری از سال‌های ۳۰–۳۱ تا ۹۱–۹۲، می‌توان شاهد این پدیده بود که تا ۱۴ سال پایانی این دوره (یعنی تا سال آبی ۷۶–۷۷)، متوسط بارندگی معادل ۲۴۰٫۲ میلیمتر (دورهٔ ایستا) و در سال‌های بعدی متوسط بارندگی به‌طور کلی افت قابل توجهی را تجربه نموده‌ است، به نحوی که در ۶ سال پایانی دورهٔ آماری، متوسط بارندگی سالانه ۱۹۵ میلیمتر شده ‌است.

در طول قرن‌ها و سال‌های متمادی به دلیل فراوانی نسبی آب در قیاس با نیاز انسان‌ها، تعداد کم جمعیت در محدوده تمدن‌ها و نوع فناوری‌های مورد استفاده، دخالت‌های بشر در چرخه آب از جمله بهره‌برداری منابع آب زیرزمینی توسط چاه‌های دستی و قنات و از منابع آب سطحی در مقیاس محدود و با استفاده از فناوری‌های ساده نظیر ایجاد بندهای انحرافی یا سایر تأسیسات آبی که در تاریخ تمدن بشری ثبت و ضبط گردیده و آثار آنها هنوز در نقاط مختلف دنیا قابل مشاهده است، صورت می‌گرفته‌است. با گذشت زمان و افزایش جمعیت، بروز انقلاب صنعتی و افزایش نیازهای بشری برای تأمین مواد غذایی، انرژی و همچنین تأمین نیازهای روزانه، دامنه و ابعاد دخالت‌های بشری در چرخه آب گسترده‌تر و پیچیده‌تر گردید.

مدیرکل دفتر کنترل سیلاب و آبخوان‌داری سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور گفت: پروژه‌های آبخیزداری و آبخوان‌داری با مسئله ترسالی و خشکسالی ارتباطی مستقیم دارند. این پروژه‌ها توان اکوسیستم و محیط را برای مواجهه با پدیده خشکسالی افزایش می‌دهند.

Covid-19 ما را به ارتباطات نزدیک بین محیط زیست، اقدامات انسانی و بهداشت عمومی یادآوری کرده است، که غالباً مورد غفلت واقع شده اند. در آغاز کار من در دهه 1970، دیدن تأثیرات بیماری میناماتا، که ناشی از مسمومیت با جیوه است، تأثیر زیادی بر من گذاشت. این تصمیم من را برای تمرکز بر مهندسی محیط زیست به عنوان راهی برای بهبود سلامت عمومی تحریک کرد. اولین روز زمین، ایجاد آژانس حفاظت از محیط زیست در ایالات متحده و اصلاحیه های قانون آب پاک همه لحظاتی هستند که من را بسیار الهام بخشید.

فرماندار بافق گفت: تنها راه درمان و نجات بحران آب برقراری تعادل بین منابع آبی و مصرف آن است. سید مهدی طلایی مقدم فرماندار بافق در نشست شورای حفاظت از منابع آبی شهرستان با عنوان رویداد ابی، گفت: موضوع هم صدایی و همگرایی در استان یزد مسئله آب است.

در راستای برگزاری مجموعه رویدادهای مرتبط با «سمپوزیوم ملی مسائل حل نشده بیلان آب کشور» با توجه به محدودیت‌ها و عدم امکان برگزاری جلسات حضوری، بخشی از برنامه‌های این رویداد ملی به صورت سلسله نشست‌های مجازی برنامه‌ریزی شده است.